(نیویارک) – دیدهبان حقوق بشر امروز اعلام کرد که قطع انترنت از سوی طالبان بر حقوق و معیشت مردم در سراسر افغانستان صدمههای جدی وارد میکند. قطع انترنت، که از اواسط ماه سپتامبر آغاز شده بود و تا آخر این ماه به سراسر افغانستان گسترش یافت، مانع دسترسی به آموزش، تجارت، رسانهها و خدمات صحی شده است.
مقامات طالبان که ابتدا خدمات فایبر نوری را در چندین ولایت شمال افغانستان مسدود نمودند، این ادعا را مطرح کردهاند که چنین اقدامی برای جلوگیری از «رفتارهای غیراخلاقی» روی دست گرفته شده است. در نهایت، ساعت پنج بعد از ظهر روز بیستونهم سپتامبر، انترنت در پایتخت هم قطع شد و همزمان با آن، خدمات تلفنی نیز تعلیق شد. به تاریخ ۳۰ سپتامبر، شرکت پروتون ویپیان گزارش داد که انترنت به صورت کامل در سراسر افغانستان قطع شده است.
فرشته عباسی، پژوهشگر بخش افغانستان در دیدهبان حقوق بشر، گفت: «اقدام طالبان برای قطع دسترسی به انترنت معیشت میلیونها افغان را متأثر میکند و آنها را از حقوق اولیهی دسترسی به آموزش، خدمات صحی و دسترسی به اطلاعات محروم میسازد. طالبان باید استدلالهای بیبنیاد خود را کنار بگذارند و خدمات انترنتی را فعال کنند.»
به دنبال قطع انترنت در کابل، کسبوکارها با اختلال مواجه شدند و مطابق گزارش رسانهها، پروازها به مقصد میدان هوایی کابل و از آنجا به خارج از کشور، لغو شدند.
دانشآموزانی که بصورت آنلاین آموزش خود را دنبال میکنند – به ويژه دختران و زنان که ممنوعیت طالبان آنها را از آموزش ثانویه و عالی محروم کرده است – نتوانستند در صنفهای مجازی خود اشتراک کنند. روز ۲۹ سپتامبر، یکی از اساتید یکی از صنفهای آنلاین دانشگاهی، به دیدهبان حقوق بشر گفت که از میان ۲۸ دانشجوی اهل افغانستان که ۱۸ دختر را هم شامل میشود، تنها ۹ نفر توانستند در صنف مجازی حضور پیدا کنند.
قطع انترنت زنان و دختران را بیش از پیش منزوی میکند و مجالهای محدودی را که برای آموزش، دسترسی به اطلاعات، اشتغال آنلاین و استفاده از خدمات متکی به اتصال انترنتی وجود دارد، از آنها میگیرد. فعالان گفتهاند که قطع انترنت تلاشهای آنها در راستای حمایت از جوامعشان را تضعیف میکند – به ویژه خدمات برای زنان و دختران و ابتکارهای تحت رهبری زنان را.
خبرنگاران در افغانستان گزارش دادند که به دلیل قطع خدمات تلفنی و فایبر نوری، به شمول قطع دسترسی به پلتفورمهای ارتباطی نظیر واتسپ و سیگنال، آنها نتوانستند در داخل افغانستان و به خارج از کشور ارتباط برقرار کنند. مستندسازی اثرات و پیامدهای قطع این خدمات دشوار بوده است زیرا نبود دسترسی به تلفن و انترنت، ارتباط برقرار کردن را ناممکن کرده بود.
گروههای مددرسانی بشردوستانه اظهار کردهاند که قطع انترنت فعالیتهای آنها را در افغانستان با کندی و چالش مواجه میکند زیرا تأمین ارتباط، ایجاد هماهنگی و انجام فعالیتهای مددرسانی نیازمند خدمات انترنتی است. اندریکا راتوات، هماهنگکنندهی خدمات بشردوستانهی ملل متحد در افغانستان، گفت که قطع انترنت فعالیتهای روزانه و توزیع کمکهای حیاتی را متأثر کرده است. ایشان افزود: «این اقدام یک بحران تازه بر بحرانهای موجود افزوده است و تأثیر آن خود را بر جان مردم افغانستان نشان میدهد.»
دسترسی به انترنت به صورت گسترده به عنوان عامل ضروری بسترساز برای تحقق حقوق بشری شناخته میشود. ادارهی حقوق بشر ملل متحد پیامدهای شدید قطع انترنت، از جمله بر آزادی بیان، مشارکت سیاسی، امنیت عمومی، آموزش،اشتغال، صحت و نیز تشدید نابرابریهای موجود اجتماعی، اقتصادی و جنسیتی را در گزارشی شرح داده است. در عین حال، قطع انترنت دسترسی زنان و دختران به حمایتها و معلومات حیاتی، از جمله خدمات صحی اضطراری را محدود میکند. ادارهی حقوق بشر و شورای حقوق بشر ملل متحد از دولتها خواسته است از قطع انترنت اجتناب کنند.
خانم عباسی افزود: «افغانها پیش از این نیز از جهان منزوی شده بودند ولی این اقدام ارتباط آنها با جهان خارج را بصورت کامل قطع کرد. هرچه بیشتر قطع انترنت از سوی طالبان ادامه پیدا کند، به همان اندازه پیامدهای آن برای مردم و کشور بیشتر خواهد بود.»
