(نیویورک) - دیده بان حقوق بشر امروز گفت که مقامات طالبان در افغانستان خبرنگاران را تهدید می کنند و دستورالعمل های سختگیرانه جدیدی را بر رسانه ها اعمال می کنند که به ویژه به زنان آسیب می رساند.
مقامات استخبارات طالبان، خبرنگارانی را که از مقامات طالبان انتقاد کردهاند، تهدید به مرگ کرده و از خبرنگاران خواستهاند که همه گزارشها را قبل از انتشار برای تایید به آنها ارائه کنند. دستورالعملهای جدید وزارت امر به معروف و نهی از منکر، پوشش روزنامهنگاران زن در تلویزیون را دیکته میکند و نیز سریالهای تلویزیونی و برنامههای سرگرمی با حضور بازیگران زن را ممنوع میکند.
پتریشیا گوسمن، معاون بخش آسیا در دیده بان حقوق بشر گفت که «مقررات رسانه ای جدید و تهدیدهای طالبان علیه خبرنگاران نشان دهنده تلاش های گسترده تر برای خاموش کردن انتقادات از حاکمیت طالبان است» و نیز «محو شدن فضای مخالفت و تشدید محدودیت ها بر زنان در رسانه ها و عرصه هنر ویرانگر است.»
شماری از خبرنگاران گفتند که بلافاصله پس از انتشار گزارش های شان در مورد سوء استفاده های طالبان، توسط مقامات محلی احضار شده اند. یکی از خبرنگاران که شکایت ها از تلاشی خانهها و لت و کوب مردم توسط طالبان را گزارش کرده بود گفت که معاون والی او را به دفتر خود فراخواند و به او گفت که اگر دوباره چنین چیزی را پخش کنی، «تو را در وسط چهارراهی شهر حلق آویز خواهم کرد»
کارمندان رسانههای دیگر گزارش دادهاند که مقامات استخبارات تا دندان مسلح طالبان به دفاتر آنها رفته و به خبرنگاران هشدار دادهاند که در گزارشهای خود از کلمه «طالبان» استفاده نکنند، بلکه در همه نشریات شان از آنها به نام «امارت اسلامی» یاد کنند. در یکی از ولایات، پس از پخش گزارشی مبنی بر اینکه سراج الدین حقانی، وزیر داخله، از خانوادههای بمبگذاران انتحاری تجلیل کرده است، مقامات استخباراتی به رسانههای محلی دستور دادند تا کلمه بمبگذار انتحاری را با کلمه شهید جایگزین کنند.
دستور وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان که در 21 نوامبر 2021 صادر شد، پخش هرنوع فیلمی که «ضد ارزشهای اسلامی یا افغانی» تلقی میشود، همراه با سریالهای تلویزیونی و درامهایی که در آن بازیگران زن حضور دارند را ممنوع کرد و حجاب ـ پوششی که سر را می پوشاند و چهره در آن نمایان است - را بر خبرنگاران زن شبکه های تلویزیونی اجباری کرد.
سردبیران و خبر نگاران از تنگ شدن فضای فعالیت رسانه ها شکایت کرده اند. سردبیر یکی از رسانه های ولایتی گفت که اکثر همکارانش بخاطر امنیت خود دست از کار کشیده اند. او گفت: «دسترسی به اطلاعات بسیار محدود شده است.» و «مقامات محلی طالبان به ما دستور داده اند که گزارش های خود را قبل از انتشار با آنها در میان بگذاریم.»
طالبان همچنین رسانه ها را به ویژه در ولایات تحت فشار قرار داده اند تا گزارش های مورد نظر آنان را منتشر کنند و در برخی موارد به خبرنگاران دستور داده اند تا با آنها مصاحبه کنند. یکی از خبرنگاران گفت: «بعد از اینکه ما را به مرگ تهدید کردند، آنچه را که گفتند منتشر کردیم. حالا در ابتدای برنامه ها آیات قرآن و نعت [ترانه های اسلامی] پخش می کنیم زیرا ما نگران امنیت جان خود هستیم.»
بسیاری از رسانه ها از ترس دفاتر خود را بسته اند و فقط در فضای مجازی نشرات دارند. سردبیر یکی از رسانه هایی که از سوی زنان رهبری می شود گفت که کارکنان اش برای پنهان کردن هویت شان از نام مستعار استفاده می کنند زیرا گروه طالبان آنها را به «ترویج ارزش های غربی» متهم می کند.
یکی از زنانی که قبلاً در هرات خبرنگار بود گفت: «من قبلاً در مورد آزمایش بکارت و خشونت علیه زنان گزارش تهیه می کردم، کاری که دیگر هیچ کسی نمی تواند پوشش دهد.» و « حالا هیچ برنامه ای مسائل زنان را پوشش نمی دهد، به ویژه در شبکه های تلویزیونی. برنامه های آموزشی و سرگرمی همگی متوقف شده اند.»
فضای وحشت مردم را از به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد حوادث، مانند اخراج اجباری یا حملات خشونت آمیز توسط طالبان، ترسانده است. خبرنگاران می گویند که مقامات طالبان به طور معمول درخواستهای آنان را برای کسب اطلاعات نادیده میگیرند یا به سادگی رویدادهای گزارششده را رد میکنند.
گاسمن گفت: «علیرغم وعدههای طالبان مبنی بر اجازه فعالیت رسانههایی که «ارزشهای اسلامی» را رعایت میکنند، واقعیت افغانستان این است که خبرنگاران در ترس کوبیده شدن دروازه خانه یا احضارشدن توسط مقامات به سر می برند.» و «این امر به خلای اطلاعاتی کمک می کند که در آن سوء استفاده های طالبان به طور فزاینده ای به صورت مخفیانه و بدون پاسخگویی اتفاق بیافتد.»