ประเทศไทย: คำพิพากษาคุกคามรายงานการปฏิบัติมิชอบ

 

(นิวยอร์ก) – คำพิพากษาของศาลที่กรุงเทพฯ ที่พบว่าผู้รณรงค์ด้านแรงงานคนสำคัญมีความผิด ส่งผลในเชิงคุกคามต่อนักเคลื่อนไหวที่สอบสวน และรายงานการปฏิบัติมิชอบในอุตสาหกรรมเกษตรของประเทศไทย ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวในวันนี้ ในวันที่ 26 มีนาคม 2561 ศาลพระโขนงสั่งให้อานดี้ ฮอลล์จ่ายเงินจำนวน 10 ล้านบาทให้กับบริษัทเนเชอรัล ฟรุต จำกัด เป็นค่าเสียหาย พร้อมกับให้จ่ายค่าทนายและชำระค่าธรรมเนียมศาลด้วย
 
รัฐบาลไทยควรแสดงท่าทีอย่างชัดเจน ต่อต้านการฟ้องคดีหมิ่นประมาทเพื่อตอบโต้ ซึ่งส่งผลให้มีการจ่ายค่าเสียหายจำนวนมาก

 “การกำหนดค่าเสียหายจำนวนมากในคดีหมิ่นประมาทเกี่ยวกับรายงานการละเมิดสิทธิมนุษยชน เป็นการปิดกั้นการทำงานวิจัยที่จำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อเปิดโปงการปฏิบัติมิชอบด้านแรงงานในประเทศไทย” แบรด อดัมส์ (Brad Adams) ผู้อำนวยการภูมิภาคเอเชีย ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าว “รัฐบาลไทยควรตระหนักว่า จะสามารถรักษาชื่อเสียงและเศรษฐกิจของประเทศได้ โดยยุติการปฏิบัติมิชอบต่อแรงงานข้ามชาติ และปฏิบัติตามมาตรฐานแรงงานระหว่างประเทศ แทนที่จะยอมรับระบบกฎหมายซึ่งกำหนดมูลค่าความเสียหายที่สูงจนน่าขัน”

เดิมบริษัทเนเชอรัล ฟรุต จำกัดฟ้องคดีตามมาตรา 420 ของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เนื่องจากการให้สัมภาษณ์ของอานดี้ ฮอลล์ต่อสำนักข่าวอัลจาซีราในภาษาอังกฤษ เมื่อเดือนเมษายน 2556 ซึ่งมีการกล่าวหาว่าได้เกิดการปฏิบัติมิชอบต่อสิทธิแรงงานของคนงานพม่าในโรงงานแปรรูปสับปะรดของบริษัท เป็นการสัมภาษณ์ประกอบรายงานเมื่อปี 2556 เรื่อง “Cheap Has a High Price” ซึ่งอานดี้ ฮอลล์ได้ทำวิจัยโดยร่วมมือกับองค์กรฟินน์ วอทช์ เอ็นจีโอจากประเทศฟินแลนด์

ก่อนหน้านี้ศาลพระโขนงได้ยกฟ้องคดี อ้างว่าไม่มีอำนาจในการพิจารณา เนื่องจากอานดี้ ฮอลล์ให้สัมภาษณ์ระหว่างอยู่ในพม่า ซึ่งอยู่นอกเขตแดนไทย ทางบริษัทเนเชอรัล ฟรุต จำกัดได้อุทธรณ์คำสั่งศาล และในเดือนสิงหาคม 2560 ศาลอุทธรณ์สั่งให้ศาลพระโขนงยอมรับว่ามีเขตอำนาจศาลและให้เดินหน้าพิจารณาคดีนี้

ในเดือนกันยายน 2559 ศาลอาญากรุงเทพใต้ยังพิพากษาว่า อานดี้ ฮอลล์มีความผิดฐานหมิ่นประมาททางอาญาและความผิดทางคอมพิวเตอร์ ซึ่งเป็นคดีที่บริษัทเนเชอรัล ฟรุต จำกัดเป็นผู้ฟ้อง ศาลสั่งจำคุกเขาเป็นเวลาสี่ปี (ให้รอลงอาญาไว้สองปี) และให้จ่ายค่าปรับ 200,000 บาท ทางบริษัทได้อุทธรณ์คำพิพากษาเพื่อให้ศาลสั่งจำคุกอานดี้ ฮอลล์ทันที ศาลอุทธรณ์มีกำหนดอ่านคำพิพากษาในคดีนี้วันที่ 24 เมษายน  

ที่ผ่านมารัฐบาลไทยไม่ดำเนินการอย่างเพียงพอ เพื่อยุติการปฏิบัติมิชอบต่อแรงงานข้ามชาติ และสนับสนุนหลักการชี้นำแห่งสหประชาชาติว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชน (United Nations Guiding Principles on Business and Human Rights) ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าว

ในวันที่ 31 พฤษภาคม 2560 นายกรัฐมนตรี พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชากล่าวว่า “รัฐบาลมีเจตจำนงผลักดันให้การดำเนินธุรกิจในประเทศไทย สอดคล้องอย่างเต็มที่กับเสาหลักสามประการของหลักการชี้นำแห่งสหประชาชาติ ว่าด้วยการคุ้มครอง [สิทธิมนุษยชน] การเคารพ [สิทธิมนุษยชน] และการเยียวยา [ความเสียหายจากการปฏิบัติมิชอบ] ...รัฐบาลได้ดำเนินการต่างๆ รวมทั้งการบังคับใช้กฎหมายคุ้มครองแรงงาน เพื่อประกันการปฏิบัติที่เท่าเทียมสำหรับคนงาน และเพื่อคุ้มครองให้ปลอดพ้นจากการปฏิบัติมิชอบและการปฏิบัติที่เลวร้าย” 

ประเทศไทยมีพันธกรณีต้องคุ้มครองคนงานจากการปฏิบัติมิชอบด้านสิทธิมนุษยชนโดยหน่วยงานธุรกิจ อย่างไรก็ดี แรงงานข้ามชาติในประเทศไทยยังคงต้องหวาดกลัวต่อการร้องเรียนกับทางการว่าได้เกิดการปฏิบัติมิชอบ เนื่องจากไม่มีการคุ้มครองอย่างเป็นผล ในเดือนมิถุนายน 2560 แรงงานข้ามชาติชาวพม่า 14 คน ถูกดำเนินคดีฐานหมิ่นประมาททางอาญา หลังร้องเรียนกับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ว่าถูกละเมิดสิทธิโดยบริษัทธรรมเกษตร จำกัด ซึ่งเป็นนายจ้างของตนและมีกิจการเลี้ยงไก่ในจังหวัดลพบุรี  

 “รัฐบาลไทยไม่ควรเบือนหน้าหนี ขณะที่บริษัทใช้กระบวนการศาลเพื่อทำลายช่องทางการตรวจสอบบรรษัทต่อกรณีการปฏิบัติมิชอบด้านแรงงาน” อดัมส์กล่าว “ถ้ารัฐบาลไทยมุ่งมั่นแก้ปัญหาการแสวงหาประโยชน์ด้านแรงงานอย่างแท้จริง ก็ควรสนับสนุนการแก้ไขกฎหมายเพื่อป้องกันการใช้คดีหมิ่นประมาทอย่างมิชอบ”