(نیویارک) – دیدهبان حقوق بشر در نامهای به رئیس شورای بین المللی کریکت، جی شاه، که امروز همگانی شد، گفته است که این شورا باید فورا عضویت افغانستانِ تحت کنترول طالبان را تا زمانیکه برای زنان و دختران اجازه اشتراک در بازی کریکت داده نشده، تعلیق کند. مسابقات جام قهرمانان ۲۰۲۵ تورنتمنت بینالمللی کریکت، قرار است با حضور هشت تیم به شمول افغانستان، به تاریخ ۹ مارچ ۲۰۲۵، در شهر دبی برگزار شود.
از زمان تسلط بر افغانستان در آگست ۲۰۲۱، طالبان همه ورزشها را برای زنان و دختران را ممنوع قرار داده و بسیاری از ورزشکاران زن مجبور شدهاند به زندگی پنهانی روی بیاورند. اعضای تیم ملی کریکت زنان افغانستان از این کشور فرار کرده و توانسته در خارج به تمرینهای خود ادامه بدهند. آنها میخواهند به رسمیت شناخته شوند تا بتوانند مثل تیم مردان در سطح بینالمللی بازی کنند. شورای بینالمللی کریکت تیم مردان افغانستان را به رسمیت شناخته و مورد حمایت قرار داده است ولی درخواستهای مکرر تیم بانوان را نادیده گرفته است.
مینکی وردن، رئیس بخش ابتکارهای جهانی در دیدهبان حقوق بشر، گفت: «سکوت شورای بینالمللی کریکت در قبال ممنوعیت تبعیضآمیز زنان و دختران افغان از ورزش، نشاندهندهی بیاعتنایی آزاردهنده نسبت به حقوق بنیادی بشر است. طالبان از زمان به دست گرفتن قدرت در افغانستان در آگست ۲۰۲۱، پالیسیهایی را بر زنان و دختران اعمال کرده است که آنها را از آموزش ثانویه و عالی محروم کرده، اشتغال، آزادی اظهار نظر و آزادی گشتوگذار آنها را شدیدا محدود نموده و ورزش و فعالیتهای بیرونی دیگر را برای آنها ممنوع قرار داده است.»
طالبان تمام ورزشها را برای زنان و دختران ممنوع کرده، مراکز تربیت ورزشی را مسدود کرده و بانوان ورزشکار را تهدید کردهاند. در نتیجه، تعدادی از ورزشکاران مجبور شده از کشور فرار کنند و زندگی و حرفهی ورزشی خود را بیرون از کشور دوباره بسازند. کسانی که فرصت فرار نداشتند، به زندگی پنهانی روی آورده و مجبور شدهاند تمام شواهد ارتباط خود با ورزش، از جمله مدالها و ابزارهای مورد استفاده خود را، از بین ببرند.
کمیتهی بینالمللی المپیک، نهاد ادارهکنندهی ورزش جهانی، بانوان ورزشکار افغان را که در خارج زندگی میکنند، به رسمیت شناخته و برای آنها حمایت مالی فراهم کرد تا بتوانند در بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۴ در پاریس، بازی کنند.
اکثر اعضای تیم ملی کریکت بانوان افغانستان به تمرینها و بازیهای خود در استرالیا ادامه دادهاند. آنها در ماه جنوری در یک بازی نمایشی اشتراک کردند و در جریان آن فیروزه امیری، همکاپیتان تیم به اسوشیتید پرس گفت که تیمش «از میلیونها زن افغانستان که از حقوق خود محروم شدهاند»، نمایندگی میکنند.
پالیسی ضدتبعیض شورای بینالمللی کریکت با صراحت بیان کرده است که این نهاد «متعهد است تا اطمینان دهد که هر جایی که کریکت بازی میشود، همه بازیکنان، پرسونل حمایوی، مقامات رسمی، تماشاگران، همکاران بازرگانی و دیگران بتوانند» بدون تبعیض بر اساس «جنسیت، گرایش جنسی، داشتن معلولیت، وضعیت تأهل یا مادر بودن» به آن دسترسی داشته باشند و از آن لذت ببرند.
بر اساس قوانین بینالمللی کریکت، کشورهای عضو ملزم اند تیم بانوان را هم به رسمیت بشناسند تا تیم مردان آن کشور بتواند در سطح بینالمللی بازی کند. افغانستان از آگست ۲۰۲۱ بدینسو این الزام را رعایت نکرده است. بازیکنان تیم ملی کریکت بانوان افغانستان میگویند آنها به شورای بینالمللی کریکت در این رابطه نوشتهاند ولی هیچگاه از آنها پاسخی دریافت نکردهاند.
شبنم احسان، یکی از بازیکنان کریکت، در ماه فبروری به بیبیسی گفت: «بسیار دردآور و مأیوسکننده است. من نمیفهمم که چرا آنها [شورای بینالمللی کریکت] هیچ کاری انجام نمیدهند تا با ما کمک کنند. ما بسیار زحمت کشیدهایم و مثل هر تیم دیگر، شایستهی همکاری استیم.»
شورای بینالمللی کریکت باید پالیسی حقوق بشر را در مطابقت با معیارهای سازمان ملل متحد، تصویب و تطبیق کند. در عین حال،
- تا زمانی که تیم ملی بانوان افغانستان بتوانند بازی کنند، تیم ملی مردان را تعلیق کند؛
- از تیم ملی بانوان افغانستان در تبعید حمایت کند؛ و
- حمایت مالی را به مطابقت با برابری جنسیتی مشروط کند.
حامیان مالی کریکت بینالمللی شامل شرکت کوکاکولا، شرکت امارات، شرکت آرامکو و شرکتهای دیگر میشود.
وردن افزود: «با شامل شدن کریکت در بازیهای المپیک ۲۰۲۸ لاس انجلس، حامیان مالی جهانی کریکت و کمیتهی بینالمللی المپیک نمیتوانند تبعیض جنیستی بیشرمانهی طالبان علیه زنان و دختران و نقض اصول المپیک را نادیده بگیرند. شورای بینالمللی کریکت مسئولیت دارد تا اطمینان دهد که سیستماش تبعیض سیستماتیک جنسیتی را نادیده نمیگیرد و بدتر از آن، این کار را تشویق نمیکند.»