(نیویارک) - دیدهبان حقوق بشر امروز اعلام کرد که طالبان از زمان به قدرت رسیدن در افغانستان در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱، بدترین بحران حقوق زنان در جهان را ایجاد کردهاند. افغانستان همچنین یکی از بدترین بحرانهای انسانی جهان را تجربه میکند - کمکهای بشردوستانه به شدت با کمبود بودجه روبروست، هزاران افغان از پاکستان به افغانستان بازگردانده شدهاند و هزاران نفر دیگر که انتظار مهاجرت به کشورهای غربی را دارند هنوز منتظرند.
تحت حکومت طالبان، افغانستان تنها کشوری است که دختران را از آموزش بالاتر از کلاس ششم ممنوع کرده است. طالبان همچنین حقوق زنان از جمله آزادی گشت و گذار را نقض کرده، آنها را از بسیاری از انواع اشتغال منع کرده، حفاظتهای موجود زنان و دختران در برابر خشونت جنسی را برچیده، موانعی برای دسترسی به مراقبتهای بهداشتی ایجاد کرده و آنها را از ورزش و حتی بازدید از پارکها منع کرده است. گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور افغانستان، ریچارد بنت، وضعیت را به عنوان «سیستمی نهادینه شده تبعیض، جداسازی، بیاحترامی به کرامت انسانی و حذف زنان و دختران» توصیف کرده است.
فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در دیدهبان حقوق بشر، گفت: «زنان و دختران افغانستان تحت حکومت ظالمانه طالبان بدترین کابوسهای خود را تجربه میکنند. همه دولتها باید از تلاشها برای پاسخگو کردن رهبری طالبان و همه کسانی که مسئول جنایات جدی در افغانستان هستند حمایت کنند».
از جنوری ۲۰۲۴، طالبان زنان و دختران را در کابل و سایر ولایات به دلیل «بدحجابی» - یعنی عدم رعایت کد لباس تعیین شده از سوی آنان - دستگیر کردهاند. کارشناسان سازمان ملل گزارش دادهاند که برخی از بازداشتشدگان برای روزها در انزوای کامل و بدون امکان برقراری تماس نگه داشته شده و مورد «خشونت فیزیکی، تهدید و ارعاب» قرار گرفتهاند. علاوه بر محدودیتهای شدیدتر بر حقوق زنان و دختران، طالبان به شدت آزادی بیان و رسانهها را محدود کرده و معترضان، منتقدان و خبرنگاران را دستگیر و شکنجه کردهاند.
قطع کمکهای توسعهای بحران انسانی در افغانستان را تشدید کرده است. دفتر سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور بشردوستانه گزارش داده که بیش از نیمی از جمعیت - ۲۳ میلیون نفر - با ناامنی غذایی مواجه هستند. زنان و دختران در میان کسانی هستند که بیشترین آسیب را دیدهاند. برنامه اقدام بشردوستانه سازمان ملل برای سال ۲۰۲۴ کمبود بودجه دارد؛ تا ماه آگوست، کشورهای تمویلکننده تنها ۱۲ درصد از بودجه مورد نیاز را تامین کردهاند.
از دست رفتن کمکهای خارجی به شدت به نظام بهداشتی افغانستان آسیب زده و سوء تغذیه و بیماریها را به دلیل عدم مراقبت صحی کافی تشدید کرده است. محدودیتهای طالبان بر زنان و دختران دسترسی آنان به مراقبتهای صحی را مختل کرده و حق سلامت آنها را به خطر انداخته است. ممنوعیتهای آموزشی طالبان، کمبود نیروی کاری زن در نظام بهداشت را در آینده قطعی میکند. کشورهای تمویلکننده باید راههایی برای کاهش بحران انسانی موجود بدون تقویت سیاستهای سرکوبگرانه طالبان علیه زنان و دختران پیدا کنند.
از سپتامبر ۲۰۲۳، بیش از ۶۶۵ هزار افغان از پاکستان به افغانستان برگشته اند، که در نتیجه عملیات سرکوب دولت پاکستان علیه مهاجران و پناهندگان خارجی مجبور به ترک شدند. بسیاری از آنها دههها در پاکستان زندگی کردهاند. این تعداد به میلیونها نفری که در داخل افغانستان بیجا شدهاند اضافه شده و حمایتهای بشردوستانه موجود را تحت فشار قرار داده است.
هزاران افغان که پس از تصرف طالبان از کشور فرار کردهاند، در ایران، ترکیه، امارات متحده عربی و سایر کشورها در بیسرنوشتی به سر میبرند زیرا فرآیندهای اسکان مجدد در کشورهایی که تعهد به پذیرش افغانها دادهاند، از جمله ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا، کند و ناکافی بوده است.
عباسی گفت: «سومین سالگرد به قدرت رسیدن طالبان یادآور تلخ بحران حقوق بشر در افغانستان است اما در عین حال باید فراخوانی برای اقدام باشد. دولتهایی که با طالبان در ارتباط هستند باید مداوم به آنها یادآوری کنند که تخلفات آنها علیه زنان و دختران و همه مردم افغانستان، تعهدات افغانستان تحت قوانین بینالمللی را نقض میکند. تمویلکنندگان باید کمکهایی ارائه دهند که هدف آن رسیدن به نیازمندانترین افراد و ایجاد راهحلهای پایدار برای رسیدگی به بحران انسانی افغانستان باشد».