(بانکوک) – دیدبان حقوق بشر امروز در گزارش جهانی ۲۰۲۵ خود اعلام کرد که وضعیت حقوق بشر در افغانستان در سال ۲۰۲۴ با تشدید فشارهای طالبان علیه زنان، دختران و گروههای اقلیت بدتر شده است. مقامات طالبان روزنامهنگاران و منتقدان را بازداشت کرده و محدودیتهای شدیدی بر رسانهها تحمیل کردهاند. بحران اقتصادی افغانستان ۲۳ میلیون نفر را نیازمند کمکهای انسانی کرده که به طور نامتناسب زنان و دختران را تحت تأثیر قرار داده است.
دیدبان حقوق بشر در گزارش ۵۴۶ صحفهای جهان، سیوپنجمین گزارش سالانهی خود، عملکردهای حقوق بشری در بیش از صد کشور را مرور و بررسی کرده است. مدیر اجرائی این سازمان، تیرانا حسن، در مقالهی مقدماتی خود نوشته است که دولتها در اکثر نقاط جهان بر مخالفان سیاسی، فعالان و خبرنگاران محدودیت وضع کرده و آنها را خلاف موازین حقوق بشری دستگیر و زندانی است. گروههای مسلح و نیروهای دولتی خلاف قانون دست به کشتار غیرنظامیان زده، مردم ملکی بسیار را از خانههایشان بیجا کرده و دسترسی به کمکهای بشردوستانه را مسدود کردهاند. در بسیاری از ۷۰ انتخابات ملی که در سال ۲۰۲۴ برگزار شد، رهبران اقتدارگرا با توسل به لفاظیها و سیاستهای تبعیضآمیز، برای خود جایگاه کسب کردهاند.
فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در دیدبان حقوق بشر، گفت: "سه سال پس از حاکمیت طالبان، سرکوب حقوق و آزادیها بیشتر از پیش تشدید شده است." او افزود: "دولتها باید بر طالبان فشار آورند تا به نقض حقوق زنان و دختران پایان دهند و همزمان به ایجاد یک مکانیسم پاسخگویی جامع سازمان ملل متحد کمک فوری کنند."
- طالبان قانون جدیدی را اعلام کردند که بر اساس آن زنان از سفر یا استفاده از حملونقل عمومی بدون همراهی محرم مرد منع میشوند و همچنین از آنها خواسته شده در اماکن عمومی آواز نخوانند یا صدای آنها از خانه بیرون نرود. طالبان همچنین زنان و دختران را به دلیل عدم رعایت کد پوشش تعیین شده بازداشت کردهاند.
- طالبان روزنامهنگاران و دیگر منتقدان را به صورت خودسرانه بازداشت و شکنجه کردهاند. در ماه سپتامبر، پخش زنده برنامههای سیاسی را ممنوع کردند، انتقاد از گروه را محدود ساختند و مصاحبهها را تنها به افراد از پیش تأیید شده محدود کردند.
- داعش خراسان (ISKP)، شاخه داعش در افغانستان، حملاتی را انجام داد که منجر به مجروح و کشته شدن غیرنظامیان، اقلیتهای قومی و مذهبی، بهویژه هزارهها، و همچنین طالبان شد. در ۱۸ ماه مه، ISKP بیانیهای صادر کرد که سازمانهای غیردولتی، رسانهها و نهادهای کمکرسانی خارجی را تهدید میکرد.
- بحران اقتصادی افغانستان بیش از نیمی از جمعیت – ۲۳.۷ میلیون نفر – را در سال ۲۰۲۴ نیازمند کمکهای انسانی فوری کرده است، که از این میان ۲.۹ میلیون نفر در سطح اضطراری گرسنگی قرار دارند.
دیدبان حقوق بشر اعلام کرد که حامیان افغانستان باید کمکهایی را ارائه دهند که هدف آن رسیدگی به نیازمندترین افراد و ایجاد راهحلهای پایدار برای بحران اقتصادی افغانستان باشد.