Skip to main content
Siedziba misji Unii Europejskiej w Tunezji, 9 maja 2024 r.  © 2024 Hasan Mrad/DeFodi Images News via Getty Images

(Bruksela) - W 2024 r. polityka migracyjna i azylowa Unii Europejskiej  w coraz większym stopniu koncentrowała się na odstraszaniu, podważając prawa ludzi na jej granicach i poza nimi, oświadczyła dziś w Raporcie Światowym 2025 organizacja Human Rights Watch. Polityka ta doprowadziła do wzrostu liczby zgonów na morzu, bezprawnego zawracania na granicach i odsyłania osób ubiegających się o azyl do krajów, w których doświadczają nadużyć.

Na 546 stronach tegorocznego, 35. wydania Raportu Światowego, Human Rights Watch dokonuje przeglądu praktyk w zakresie praw człowieka w ponad stu krajach. W swojej przedmowie dyrektorka wykonawcza Tirana Hassan wspomina o przypadkach represji i bezprawnego zatrzymywania i aresztowań przeciwników politycznych, aktywistów i dziennikarzy w wielu krajach na całym świecie. Grupy zbrojne i siły rządowe bezprawnie zabijały cywilów, zmuszały wielu do opuszczenia domów i blokowały dostęp do pomocy humanitarnej. W wielu spośród ponad 70 wyborów krajowych w 2024 r. autorytarni przywódcy zyskiwali na znaczeniu dzięki retoryce i polityce opartych na dyskryminacji.

„W wyniku skupienia się UE na polityce odstraszania i eksternalizacji, migranci, osoby ubiegające się o azyl i uchodźcy są narażeni na przemoc, nielegalne pushbacki, a nawet śmierć” – powiedział Benjamin Ward, zastępca dyrektora ds. Europy i Azji Środkowej w Human Rights Watch. „Przywódcy UE muszą porzucić te szkodliwe strategie i, w miejsce nadużyć wobec osób przemieszczających się poza unijnymi granicami, stworzyć bezpieczne i legalne szlaki dla ludzi szukających azylu i bezpieczeństwa”.

  • Unijny pakt o migracji i azylu, przyjęty w maju 2024 r., zawiera przepisy, które poważnie ograniczą prawa, utrudniając ubieganie się o azyl, zwiększając liczbę zatrzymań na granicach i umożliwiając krajom UE zawieszenie dostępu do azylu i odmowę azylu w niejasno określonych sytuacjach.
  • Po zawarciu w 2023 r. umowy z Tunezją i utrzymywanym wsparciu kontroli migracji dla władz LibiiMaroka, w 2024 r. UE ogłosiła nowe porozumienia w sprawie migracji z EgiptemMauretanią oraz zwiększyła finansowanie zarządzania granicami w obu tych krajach, jak również w Libanie.
  • Włochy i Malta, przy wsparciu samolotów Frontexu, nadal ułatwiały przechwytywanie łodzi przewożących migrantów i uchodźców przez siły libijskie oraz ich zawracanie w obliczu ryzyka poważnych naruszeń praw człowieka.
  • Liczne kraje UE wyraziły zainteresowanie lub poparły środki mającena celu przerzucenie odpowiedzialności za osoby ubiegające się o azyl na kraje trzecie. W październiku i listopadzie 2024 r. Włochy przekazały pierwsze grupy do Albanii w ramach umowy, na mocy której mężczyźni niektórych narodowości uratowani lub przechwyceni przez Włochy na morzu są przewożeni do Albanii w celu rozpatrzenia ich wniosków o azyl. Po interwencji włoskich sędziów obie grupy zostały jednak później sprowadzone z powrotem do Włoch.

W 2024 r. UE i jej państwa członkowskie stanęły również przed wyzwaniami w innych obszarach. Organizacja Human Rights Watch podkreśliła ogólnounijne obawy dotyczące dyskryminacji i nietolerancji, ubóstwa i nierówności, oraz podważania praworządności.

Chociaż instytucje unijne i rządy uznały te problemy i w niektórych przypadkach zobowiązały się do ich rozwiązania, konkretne działania były powolne i niewystarczające.

Raport Światowy zawiera rozdziały dotyczące Francji, Niemiec, Grecji, Węgier, Włoch, Polski i Hiszpanii, a także krajów spoza UE, w tym Wielkiej Brytanii.

„W czasach, gdy tak duża część świata pogrążona jest w kryzysie, potrzeba pryncypialnego przywództwa opartego na prawach człowieka w Europie jest większa niż kiedykolwiek” –powiedział Ward. – „Zależy to od instytucji europejskich, w tym nowej Komisji Europejskiej, opierających swoje działania na prawie UE i prawach człowieka i nalegających, aby państwa członkowskie zrobiły to samo”.

Your tax deductible gift can help stop human rights violations and save lives around the world.

Donate today to protect and defend human rights

Human Rights Watch operates in over 100 countries, where we work to investigate and document human rights abuses, expose the truth and hold perpetrators to account. Your generosity helps us continue to research abuses, report on our findings, and advocate for change, ensuring that human rights are protected for all.