(نیویورک) ـ دیدبان حقوق بشر در گزارشی که امروز منتشر کرد، گفته است که افزایش حملات شورشیان بر شهروندان در افغانستان، خانوادهها و بازماندگان قربانیان را بهشدت نیازمند حمایت مالی، طبی و روانیـاجتماعی کرده است. دولت افغانستان باید برنامههایی را روی دست گیرد تا به نیازمندیهای قربانیان حملههای طالبان و افراد مسلح وابسته به گروه داعش رسیدگی صورت گیرد.
پاتریشیا گوسمن، پژوهشگر ارشد دیدبان حقوق بشر در افغانستان و نویسنده این گزارش گفته است: «شورشیانی که بمبها را در مساجد یا ساحات مزدحم و با هدف واردآوردن بیشترین تلفات ملکی منفجر میسازند، مرتکب جنایت جنگی میشوند.» او افزوده است: «خانوادههای قربانیان و بازماندگان آنها ممکن است اسباب معیشت خویش را از دست بدهند و آسیبهایی که پس از حمله تا مدتی زیاد بهجا میماند را متحمل شوند. اما تلاشهای حکومت افغانستان در راستای کمک به این خانوادهها تضعیف شده است.»
این گزارش تحت عنوان «"هیججایی امن نیست": حملات شورشیان بر افراد ملکی در افغانستان» حملات طالبان و گروه دولت اسلامی ولایت خراسان (ISKP) که وابسته به داعش میباشد را از سال 2016 به اینسو مستند کرده است. در حالیکه طالبان ادعا میکنند که آنها افراد ملکی را هدف قرار نمیدهند، اما این گزارش حملات بیرحمانه از سوی طالبان که هزاران کشته یا مجروح داشته است را مستند کرده است. گروه وابسته به دولت اسلامی ولایت خراسان (ISKP) اماکن غیرنظامیان در ساحات شهری افغانستان، بهشمول چندین مسجد شیعیان را هدف قرار دادهاند. این گزارش، بر اساس مصاحبه با 45 قربانی ملکی حملات شورشیان و خانوادههای آنها انجام شده است، که عواقب دوامدار آسیبها را برای خانوادهها و جوامع متأثرشده برجسته میسازد.
از اوایل سال 2016، گروههای شورشی در افغانستان حملاتشان را در کابل و سایر مناطق عمدتاً شهری بهشدت افزایش داده که منجر به کشته و مجروح شدن هزاران فرد ملکی گردیده است. دیدبان حقوق بشر در مصاحبههایی که با بستگان این افراد انجام داده است، پیامدهای منفی فراونی را برای خانوادههای افراد کشتهشده شرح میدهد: تأثیرات مالی مخرب بر خانوادههای که نانآور شانرا از دست دادهاند؛ پیامدهای اجتماعی، بهویژه برای خانمهای که به یکبارگی بیوه میشوند، و به دلیل حمایتی به سایر اعضای خانواده شوهر خویش وابسته میشوند و در رابطه به محل کار و زندگی با محدودیتها مواجه میشوند؛ و اثرات بر کودکانی که مجبور به ترک مکتب شدهاند، یا بهخاطر اینکه خانوادههای آنها بیشتر از این قادر به تأمین مصارف آنها نبوده یا به این دلیل، که کودک باید کمکخرج خانواده باشد، و بایستی کار کند. کشتهشدن هر شخص دارای تأثیرات مواج زیادی بر اعضای تشکیلات خانواده از قبیل همسر، فرزندان، والدین و دیگر بستگان او دارد که از نبود حامی، امنیت عاطفی و اجتماعی و عایداتی رنج میبرند.
همچنان شماری زیاد افرادیکه دیدبان حقوق بشر با آنها مصاحبه کرده است، ابزار داشتهاند که در نتیجه مشاهده این حملات و نجات یافتن از آن، دچار شوک و صدمه جدی عاطفی و روانی گردیدهاند. افزایش حملات شورشیان در دوسال گذشته سبب افزایش ناامنی، بیثباتی، خشونت، و مشکلات اقتصادی شده است که موجب صدمه روحی و فشار روانی بیشتر گردیده است.
دولت افغانستان به کسانی که زخمی شده و به خانوادههای افراد کشتهشده در حملات شورشیان، یک مقدار کمک مالی ارائه مینماید. با این وجود، اکثر آنهاییکه ما با آنها مصاحبه انجام دادهایم گفتهاند که باوجود وعدۀ این کمکها، هیچگونه کمک از سوی دولت دریافت نکردهاند. گروه دیگر اظهار داشتهاند که روند دریافت کمک بهطور ممانعتکنندهای دشوار است، یا آلوده با فساد است؛ طوریکه بعضی میتوانند کمک دریافت کنند و بعضی دیگر نمیتوانند.
دیدبان حقوق بشر از طالبان و سایر گروههای شورشی خواست تا تمام حملات عمدی به افراد ملکی و اهداف ملکی، بهشمول مکاتب، شفاخانهها، عبادتگاهها، و منازل مسکونی را متوقف کرده و از آن برای مقاصد نظامی خویش استفاده نکنند. همچنان حملات بر مواردی که در آنها قادر به تشخیص افراد ملکی از نظامی نمیباشند، یا حملاتی که انتظار میرود سبب وارد نمودن آسیب و زیان نامتناسب به غیرنظامیان و افراد ملکی میگردد را متوقف و همچنین، حملات فریبکارانه از قبیل استفاده از امبولانس جهت مخفینمودن ماینها پرهیز کنند. آنعده از فرماندهان شورشیان که دستور صادر میکنند یا بهنحوی مسئول مستقیم نقض قانون جنگ میباشند، باید مکلف به پاسخگویی شوند.
بر اساس قانون بینالملل، دولت افغانستان مسئولیت دارد تا از زندگی تمام کسانی که در قلمرو آن قرار دارد محافظت نماید و کسانی را که مرتکب جرایم مهم بینالمللی میشوند را به عدالت بکشاند. همچنان، دولت باید جهت ارائه کمک به قربانیان ملکی جنگها، بهشمول آنهاییکه مجروح میشوند یا کسانی که عضوی از خانواده خویش را در نتیجه حملات شورشیان از دست میدهند، سیستم مربوطۀ فعلی را از طریق وضع مقررات و قوانین رسمیت بخشد یا برنامه جدیدی را در این خصوص وضع نماید.
دولت باید کمپاین معلوماتدهی را برای عامه مردم در مورد نحوۀ دریافت کمکهای مالی یا سایر کمکها راهاندازی نماید. کمکها باید بهصورت منصفانه توزیع گردیده و درباره شکایتهای مربوط به فساد و تبعیض بلافاصله تحقیق و بررسی صورت گیرد. دولت همچنان باید بهمنظور ارائه حمایتهای روانیـاجتماعی به بازماندگان حملات؛ چه از ناحیه شورشیان یا از جانب دولت و نیروهای ائتلاف، اقداماتی را توسعه داده و تطبیق نماید.
تمویلکنندگان بینالمللی دولت افغانستان باید از برنامههای ارائه کمکهای مالی و سایر همکاریها، بهشمول خدمات روانیـاجتماعی به قربانیان ملکی حملات انجام شده توسط تمام جوانب ذیدخل در جنگ حمایت کنند.
خانم گوسمن گفت: «قربانیان حملات شورشیان بیش از آنکه فقط آمار باشند ـ آنها افغانهایی هستند که حق دارند با احترام و عزت با آنها رفتار شوند و حق دارند که به خدمات موردنیازشان دسترسی داشته باشند.» اوی افزود: «دولت افغانستان و تمویلکنندگان بینالمللی باید برای حمایت از آنها اقدام کنند.»
