(بیروت) – سازمان دیدهبان حقوق بشر امروز اعلام کرد قوه قضائیه ایران باید پرونده هفت تن جوانانی را که در تهیه یک ویدیو شرکت کردهاند که آنها را در حال رقص نشان میدهد، ختم کرده و به هر گونه دادرسی قضائی یا ایجاد مزاحمت برای آنها و خانوادههای ایشان پایان دهد. مقامات ایران در روز 21 مه 2014 شش تن از این هفت نفر را با سپردن وثیقه و یک روز پس از نشان دادن آنها در تلویزیون که «اعتراف» نموده و از نقش خود در این ویدیو ابراز پشیمانی میکنند، آزاد کردند.
چند هفته پس از آنکه یک ویدیو که نشان میداد تعدادی از جوانان با ترانه پر طرفدار «هَپی» که توسط فرل ویلیامز خوانده شده میرقصند و در یوتیوب مورد توجه بینندگان زیادی قرار گرفت، پلیس ایران چهار مرد و سه زن را دستگیر کرد. این ویدیو جوانان مزبور را نشان میدهد که چه به تنهایی و چه با یکدیگر، در مکانهای مختلف عمومی و خصوصی که ظاهراً در تهران است، میرقصند. زنانی که در ویدیو هستند، حجاب که عبارت از پوشیدن روسری یا شال در مکانهای عمومی برای پوشش موی سر زنان است، ندارند. رقص در ملاء عام یا در معرض تماشا گذاشتن چنین رقصی، به ویژه بین مردان و زنان به طور کلی ممنوع است. مسئولان ساسان سلیمانی که متهم به کارگردانی این ویدیوی یوتیوب است را هنوز در بازداشت نگاه داشتهاند.
سارا لی ویتسون، رئیس بخش خاورمیانه سازمان دیدهبان حقوق بشر گفت: «مردمی که احساس خود را از طریق موسیقی و رقص بیان میکنند، جنایتی مرتکب نشدهاند. قوه قضائیه ایران نباید چنین اتهاماتی را دنبال کند.»
تلویزیون دولتی در برنامهای در روز 20 مه شش مرد و زن جوان که چهره شان تار شده بود را نشان داد و آنها را به عنوان افرادی که در ویدیوی یوتیوب ظاهر شده بودند، معرفی کرد. در طی این برنامه، جوانان یاد شده گفتند که آنها قصد نداشتند این ویدیو را به نمایش عمومی بگذارند و اینکه آنها را برای شرکت در این ویدیو فریب دادهاند. حسین ساجدی نیا، یکی از فرماندهان پلیس تهران بزرگ در یک برنامه تلویزیونی اظهار داشت که مسئولان چند ساعت پس از ارسال این ویدیو بر روی اینترنت، هر شش تن را شناسایی و دستگیر کردند که به نظر میرسد با گزارشهایی که میگویند مقامات ابتدا هفتهها پس از ارسال ویدیو بر روی اینترنت آنها را دستگیر کردهاند، تناقض دارد.
دو تن از شرکت کنندگان در ویدیو که با سپردن وثیقه آزاد شدهاند، ریحانه طراوتی و افشین سهرابی بودند. چهار تن دیگر فقط با ذکر نام کوچک (یا نام هنری شان) به اسامی ندا، بردیا، رهام و سپیده معرفی شدند.
هنوز معلوم نیست آیا این جوانان رسماً متهم شده باشند ، اگر چه آزادی آنها با سپردن وثیقه نشانگر آن است که مقامات قصد دارند آنها را تحت پیگرد قرار دهند. مسئولان حکومتی ایران قبلاً برای مجازات افرادی که در فعالیتهایی شرکت داشتهاند که بر طبق قانون شرع اسلام غیر اخلاقی یا ممنوع محسوب میشده، برقوانین مربوط به جرائم اخلاقی گوناگون اینترنتی تکیه کردهاند. مجازاتهای مربوط به نقض اینگونه قوانین میتواند شامل جریمه، حبس و تحمل شلاق باشد.
این دستگیریها علیرغم سخنان پیشین رئیس جمهور حسن روحانی مبنی بر اعطاء آزادی بیشتر اینترنتی در کشور و اختلاف نظرهای ظاهری میان شاخههای گوناگون دولت در مورد میزان نظارت و سانسور اینترنت توسط مقامات، رخ داده است. در روز 21 مه، یعنی روزی که مسئولان این جوانان را آزاد کردند، گرداننده یک توئیتر که با دفتر ریاست جمهوری لینک دارد یک مطلب ارسالی بر روی توئیتر در ژوئن 2013 را دوباره ارسال کرد که میگوید «شادی حق مردم ماست. ما نباید در باره رفتارهایی که ناشی از شادی است، بیش از حد سختگیری کنیم.»
یوتیوب و فیسبوک در ایران مسدود هستند، اما میلیونها تن از ایرانیان با استفاده از پروکسیها و فیلترشکنهای دیگر به این سایتها و سایتهای فیلتر شده دیگر دسترسی دارند.
