Nederland mag zich dan gekwalificeerd hebben voor het WK voetbal 2022, veel burgers, voetbalfans en journalisten zullen de mensenrechtenschendingen van het gastland Qatar niet toejuichen.
Nederlandse en Belgische sportschrijvers hebben een nieuw boek gepubliceerd met de titel 'Nooit Meer Qatar', tijdens een evenement in het Olympisch Stadion in Amsterdam.
Het boek gaat over de controverse rond de beslissing van wereldvoetbalbond FIFA om Qatar de gastrechten voor het WK toe te kennen, over de belabberde reputatie van Qatar op het gebied van mensenrechten, en over de lange geschiedenis van mensenrechtenschendingen rond WK-toernooien.
In 'Nooit Meer Qatar' gaat het ook over de duizenden migrantenarbeiders die stierven tijdens werkzaamheden aan infrastructuur in de aanloop naar het WK. De auteurs beschrijven ook de dramatische situatie in Qatar wat betreft schendingen van rechten van arbeiders, discriminatie van LHBT-mensen, gebrek aan persvrijheid en schendingen van de rechten vrouwrechten. Zo wordt het pr-verhaal dat de de Qatarese autoriteiten hebben geprobeerd op te tuigen met hulp van oud-voetbalprofs zoals Ronald de Boer en FIFA-voorzitter Gianni Infantino, vakkundig doorgeprikt.
Human Rights Watch heeft een hoofdstuk aan het boek bijgedragen, waarin de aandacht wordt gevestigd op mensenrechtenschendingen die in Qatar zijn begaan sinds 2010, toen het land de rechten voor het organiseren van het WK voetbal kreeg toegewezen. We waarschuwen er ook voor dat andere landen kunnen proberen hun slechte staat van dienst wat betreft mensenrechten op te vijzelen door het organiseren van megasportevenementen, een praktijk die bekend staat als 'sportswashing'.
Sportorganisaties zoals FIFA moeten mensenrechten op de eerste plaats zetten als ze beleid maken en beslissingen nemen, bijvoorbeeld over het toekennen van WK's. Verder willen we dat FIFA minstens 440 miljoen dollar, evenveel als het WK-prijzengeld, opzij zet om families van migrantenarbeiders te compenseren die gestorven zijn om de wereldbeker van FIFA mogelijk te maken. WK-fans en -spelers kunnen helpen om druk op FIFA te blijven uitoefenen om het juiste te doen.
Waar veel journalisten uitstekend werk leveren door verslaggeving over misstanden in de sport, en door kritisch te berichten over sportswashing, verdienen sommige media-organisaties juist een rode kaart voor hun hulp aan Qatar bij het verdoezelen van de vreselijke staat van dienst van het land op het gebied van mensenrechten en persvrijheid. Op 12 juni houdt de in Zwitserland gevestigde International Sports Press Association een prijsuitreiking in ... Doha, Qatar.
"Een pijnlijk en fout prijzenfestijn in Qatar", luidde het commentaar van de Nederlandse Sportpers (NSP). "De afgelopen jaren hebben vrijwel alle (westerse) media veelvuldig bericht over misstanden in Qatar."
Nu het WK nadert, is het van groot belang dat journalisten net als de auteurs van Nooit Meer Qatar aandacht blijven besteden aan alle misstanden rond het evenement. Zo kunnen FIFA en de autoriteiten in Qatar ter verantwoording worden geroepen voor de mensenrechtenkosten van het toernooi.
