تقریباً یک ماه پس از انتشار گزارشهایی با ادعای غرقشدن مهاجران افغانستانی در تلاش برای عبور از مرز به دست مقامات مرزی ایران، تلاشها برای حقیقتیابی نتیجه خاصی نداشتهاند.
در دیداری در روز ۲۶ ماه مه در کابل مقامات ایران و افغانستان متعهد شدند به همراه هم این رویداد را تحت بررسی قرار دهند اما وعدههای حقیقتیابی تا حالا به جایی نرسیدهاند. خانواده قربانیان همچنان چشمانتظار عدالت هستند.
تحقیقی از سوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان به این نتیجه رسید که وقتی مهاجران افغانستانی در حال عبور از مرز استان هرات بودند مقامات ایرانی آنها را دستگیر کردند، مورد ضرب و شتم قرار دادند، و آنها را وادار به رود هریرود کردند. به گفته رییس هیئت تحقیق افغانستان ۴۶ شهروند افغانستان وارد خاک ایران شدند که از آنها ۱۲ نفر کشته و ۱۷ نفر ناپدید شدند و ۱۲ نفر جان سالم به در بردند. گزارشهای دیگر میگویند ۳۴ جنازه پیدا شدهاند.
خانوادههای سه قربانی که جنازهشان در طرف افغانستان مرز پیدا شد به دیدهبان حقوق بشر گفتند که آنها در ۳۰ آوریل به امید پیدا کردن راهی ایران شده بودند. نجاتیافتگان و یک قاچاقچی به اعضای خانوادهها گفتند که مقامات مرزی ایران حدود ۵۰ مرد و کودک را دستگیر کرد، آنها در طول شب در مرزبانی نگاه داشت، کتک زد و تحقیر کرد، و در نهایت وادار به ورود به رود هریرود کرد.
ایران هرگونه مسئولیتی برای نقضهای صورتگرفته و مرگ این مهاجران را تکذیب کرده و گفته است حاضر به همکاری با تحقیقات است. اما پلیس ایران کارنامهای طولانی از آزار مهاجران و پناهندگان افغانستانی بدون مسئولیتپذیری دارد. از سال ۲۰۱۹ بحران اقتصادی ایران منجر به افزایش چشمگیر بازگشت ارادی و اجباری افغانستانیها شده است.
این رویداد سبب خشم در افغانستان شده است در حالی که در ایران چندین سیاستمدار خواهان تحقیقات شدهاند. هنوز مشخص نیست که این تحقیق مشترک چقدر جامع خواهد بود اما پیوندهای فرهنگی قوی و مرز مشترکی طولانی با چندین گذرگاه مرزی باید دو کشور را به انجام تحقیقی شفاف و بیطرف و پاسخگو کردن افراد مسئول سوق دهد. خانواده قربانیان حق دانستن حقیقت و رسیدن به عدالت برای عزیزانشان دارند.