(بیروت) – دیده‌بان حقوق بشر امروز گفت تکمیل ترتیبات تجارت بشردوسنتمخ سوییس برای انجام تراکنش‌های مالی برای ارسال داروهای حیاتی گامی در جهت صحیح است. این ترتیبات می‌تواند سبب کاهش آسیب‌هایی شود که تحریم‌های آمریکا متوجه حق ایرانیان به سلامت می‌کند.
در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۰ وزارت خزانه‌داری آمریکا و اداره امور اقتصادی سوییس اعلام کردند که پرداخت اولیه برای انتقال داروهای پزشکی برای «بیماران سرطانی و پیوند[عضو]» به ارزش ۲/۳ میلیون یورو(۲/۵ میلیون دلار) را به شکل «آزمایشی» تکمیل کرده‌اند. وزارت خزانه‌داری ایجاد کانالی بشردوستانه را در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۹ اعلام کرده بود. این امر پس از این صورت گرفت که وزارت خزانه‌داری در ۲۰ سپتامبر بانک مرکزی ایران را تحت تحریم‌های ضدتروریستی قرار داد؛ اقدامی که جریان تجارت بشردوستانه معاف از تحریم‌ها به داخل ایران با تهدید جدی روبه‌رو کرد.
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیده‌بان حقوق بشر، گفت «انجام تراکنشی که امکان می‌دهد داروهای حیاتی به دست مردم ایران برسند نشانه‌ای امیدوارکننده برای این نکته است که دولت آمریکا پذیرفته است که تحریم‌های گسترده‌اش اثری منفی روی سلامت ایرانیان می‌گذارند». او اضافه کرد «این تراکنش آزمایشی نباید نیاز به نظامی جامع برای تحت نظر گرفتن اثر منفی تحریم‌های آمریکا روی حقوق بشر، و همچنین برداشتن گام‌هایی برای اصلاح را مخفی کند».
در ۲۹ اکتبر دیده‌بان حقوق بشر گزارشی مبتنی بر این امر منتشر کرد که تحریم‌های گسترده بر تراکنش‌های اقتصادی، در کنار موضع‌گیری‌های تهاجمی از سوی مقامات آمریکایی، به شدت توان نهادهای ایرانی برای تأمین مالی واردات بشردوستانه از جمله تجهیزات پزشکی و داروهای حیاتی را محدود کرده است. دولت آمریکا معافیت‌هایی برای واردات بشردوستانه در رژیم تحریم‌هایش ایجاد کرده بود. اما دیده‌بان حقوق بشر به این نتیجه رسید که این معافیت‌ها عدم تمایل شدید شرکت‌ها و بانک‌های آمریکایی و اروپایی به ریسک مواجهه با اقدامات قانونی و تحت تحریم قرار گرفتن به خاطر صادرات یا تأمین مالی کالاهای بشردوستانه مشمول معافیت را جبران نکرده است.
دیده‌بان حقوق بشر به ثبت مواردی از امتناع شرکت‌ها از فروش دارو به ایران، و همین‌طور مواجهه عملیات‌های غیردولتی و بشردوستانه با موانعی بر سر انتقال پول مرتبط به فعالیت‌هایشان در ایران ادامه داده است.
کشورهایی که تحریم‌های اقتصادی اعمال می‌کنند باید اثر آنها روی حقوق بشر جمعیت تحت تأثیر، مخصوصاً در موارد کالاهای حیاتی از جمله دارو و غذا، را بررسی کنند. تحریم‌های جامع و با پایان باز نظیر آنهایی که دولت ترامپ علیه ایران اعمال کرده است در حقوق بشر ایرانیان و توان آنها برای رسیدگی به نیازهای اولیه‌شان تداخل ایجاد کرده است. دیده‌بان حقوق بشر با تحریم‌هایی که اثر منفی نامتناسب روی حقوق بشر داشته باشند یا آسیبی نالازم، مخصوصاًبرای جمعیت‌های آسیب‌پذیر، ایجاد کند مخالف است.
دیده‌بان حقوق بشر گفت وزارت‌های خارجه و خزانه‌داری آمریکا باید تضمین کنند که کانالی شفاف برای ارتباطات بین سازمان‌های غیردولتی، گروه‌های امدادی، و دیگر گروه‌های مشغول به فعالیت برای حمایت از حقوق مردم ایران وجود داشته باشد.
پیج گفت «کنگره آمریکا باید به مطالبه پاسخگویی از دولت درباره اثر سیاست‌هایش روی حق سلامت ایرانیان ادامه دهد».
