Skip to main content

ประเทศไทย: ทางการลงโทษการล้อเลียนรัฐบาลทหาร

ผู้วิจารณ์ถูกข่มขู่ ถูกบังคับให้ขอโทษ

ทางการไทยสั่งให้ยาน มาร์แชล (ในรูป) พลเมืองชาวฝรั่งเศส ประกาศขอโทษและลบมิวสิควีดิโอ ซึ่งเป็นการล้อเลียนรัฐบาลทหารในนามคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช) (NCPO) © 2019 Yan Marchal
(นิวยอร์ก) – ทางการไทยกำลังคุกคาม และข่มขู่ผู้วิจารณ์ทางสังคมที่ล้อเลียนนายกรัฐมนตรีพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา หลังเข้าดำรงตำแหน่งใหม่อีกสมัยหนึ่ง ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวในวันนี้

ในสามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในเดือนมิถุนายน 2562 เจ้าหน้าที่ด้านความมั่นคงของไทยและหน่วยงานอื่น ๆ กดดันคนต่างชาติซึ่งสร้างเรื่องตลกเสียดสีจนเป็นที่รู้จักกันดี และนักเรียนมัธยม เพื่อให้พวกเขาลบหรือขอโทษ ต่อการโพสต์วีดิโอหรือภาพถ่ายในโซเชียลมีเดีย ซึ่งถูกมองว่าเป็นการล้อเลียนเผด็จการทหาร 

“เห็นได้ชัดเจนว่า รัฐบาลทหารไทยไม่มีอารมณ์ขันเลย การล้อเลียนเพียงเล็กน้อยอาจส่งผลให้ถูกข่มขู่แบบอันธพาล หรืออาจถูกดำเนินคดี” แบรด อดัมส์ (Brad Adams) ผู้อำนวยการภูมิภาคเอเชีย ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าว “นายกรัฐมนตรีประยุทธ์ จันทร์โอชากำลังเริ่มการทำงานในสมัยที่สอง โดยยังคงแสดงท่าทีไม่ใส่ใจไยดีอย่างสิ้นเชิงต่อสิทธิขั้นพื้นฐาน ไม่ต่างจากการดำรงตำแหน่งสมัยแรก” 

ในวันที่ 12 มิถุนายน เจ้าหน้าที่ตำรวจไปที่บ้านของยาน มาร์แชล ชาวฝรั่งเศสที่กรุงเทพฯ และสั่งให้เขาโพสต์ข้อความทางเฟซบุ๊กเพื่อขอโทษ ต่อการทำมิวสิกวีดิโอล้อเลียนเพลงของรัฐบาลทหารในนามคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช) เจ้าหน้าที่บอกกับนายมาร์แชลให้เขียนคำสัญญาว่าจะไม่ทำเช่นนี้อีก ด้วยความกลัวว่าจะถูกดำเนินคดีและถูกส่งกลับ เขายังถูกบังคับให้ลบคลิปวีดิโอล้อเลียน ซึ่งได้กลายเป็นไวรัล โดยมีผู้ชมกว่าหนึ่งล้านวิวในโซเชียลมีเดียของเขา นอกจากนั้น ทางการยังสั่งให้เขาลงชื่อในบันทึก ซึ่งระบุว่าเขายอมรับว่าการล้อเลียนรัฐบาลทหารเป็น “การกระทำที่ไม่เหมาะสม” และสร้างความเสียหายต่อคสช.และประชาชนชาวไทย 

ในวันที่ 11 มิถุนายน ทางการไทยกดดันให้ณภัทร ชุ่มจิตตรี (หรือตามชื่อที่ใช้ในการแสดงว่า คิง ก่อนบ่าย) ให้แจ้งกับแฟน ๆ ให้ลบคลิปวีดิโอ ซึ่งเขาพูดเลียนแบบการให้สัมภาษณ์สื่อมวลชน¬ของนายกรัฐมนตรีประยุทธ์ และการล้อเลียนระบอบปกครองของทหาร 

ทางการยังดำเนินการกับนักเรียนมัธยมซึ่งล้อเลียนรัฐบาลทหาร โดยในวันที่ 13 มิถุนายน เจ้าหน้าที่ทหารและตำรวจไปที่โรงเรียนชุมพลพิสัย จังหวัดหนองคาย สั่งให้นักเรียนลบรูปในโซเชียลมีเดียเกี่ยวกับกิจกรรมวันไหว้ครูทั้งหมด โดยในการจัดพานไหว้ครูได้มีการแสดงข้อความล้อเลียนเผด็จการทหาร และการแทรกแซงของรัฐบาลทหารต่อการเลือกตั้งทั่วไปเพื่อสืบทอดอำนาจของนายกรัฐมนตรีประยุทธ์  

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ คณะผู้ชำนาญการอิสระซึ่งติดตามการปฏิบัติตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (International Covenant on Civil and Political Rights-ICCPR) ซึ่งประเทศไทยให้สัตยาบันรับรอง ระบุในความเห็นทั่วไปเกี่ยวกับเสรีภาพในการแสดงออกว่า 

“การที่รูปแบบของการแสดงออกมีลักษณะดูหมิ่นบุคคลสาธารณะ ไม่ถือเป็นเหตุผลเพียงพอต่อการกำหนดบทลงโทษ....นอกจากนั้น ย่อมเป็นการชอบธรรมที่บุคคลสาธารณะทั้งปวง รวมทั้งผู้ซึ่งใช้อำนาจการปกครองสูงสุด อย่างเช่น ประมุขของรัฐและฝ่ายบริหาร ตกเป็นเป้าหมายการวิพากษ์วิจารณ์ และการต่อต้านทางการเมือง ในทำนองเดียวกัน คณะกรรมการแสดงข้อกังวลเกี่ยวกับกฎหมายต่อกิจกรรมเหล่านี้....ซึ่งเป็นการแสดงความไม่เคารพต่อผู้มีอำนาจ....และกฎหมายที่คุ้มครองชื่อเสียงของเจ้าพนักงาน [รัฐบาล] ไม่ควรห้ามการวิจารณ์สถาบันต่าง ๆ รวมทั้งกองทัพหรือรัฐบาล” 

การคุกคามครั้งล่าสุดต่อผู้วิจารณ์ทางสังคม สะท้อนให้เห็นการกดขี่อย่างกว้างขวางต่อเสรีภาพในการแสดงออกและเสรีภาพสื่อ ตั้งแต่มีการทำรัฐประหารเมื่อเดือนพฤษภาคม 2557 ทางการไทยยังคงคุกคาม ข่มขู่ และดำเนินคดีผู้เห็นต่างและผู้วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลทหารอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นการละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของพวกเขา การที่ตำรวจไม่สามารถจับกุมบุคคลที่ทำร้ายผู้เห็นต่างคนสำคัญอย่างรุนแรงเมื่อเร็ว ๆ นี้ ทำให้เกิดข้อกังวลอย่างมากว่ารัฐบาลอาจมีส่วนร่วมในเหตุเหล่านี้ ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าว

“นายกรัฐมนตรีประยุทธ์ ควรสั่งการให้เจ้าหน้าที่และเจ้าหน้าที่ความมั่นคงยุติการดำเนินงานใด ๆ ที่มุ่งปิดปากและลงโทษนักวิจารณ์อย่างสงบโดยทันที” อดัมส์กล่าว “มิตรประเทศของไทยไม่ควรปล่อยให้การเลือกตั้งที่ผ่านมาเป็นข้ออ้างเพื่อเพิกเฉยต่อสถานการณ์ด้านสิทธิที่เสื่อมทรามลงในประเทศ”

GIVING TUESDAY MATCH EXTENDED:

Did you miss Giving Tuesday? Our special 3X match has been EXTENDED through Friday at midnight. Your gift will now go three times further to help HRW investigate violations, expose what's happening on the ground and push for change.