Skip to main content

អង្គការសង្គមស៊ីវិលសូមអំពាវនាវឱ្យទម្លាក់ចោលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ

សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម

រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៣ ខែសីហា​ ឆ្នាំ២០២០​

យើង​ខ្ញុំជា​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាតិ ​អន្ត​រ​ជាតិ​ និងសហគមន៍​ដែល​មាន​រាយ​នាមដូច​​ខាង​ក្រោម​ សូម​អំពាវនាវ​ឱ្យ​​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា (“រដ្ឋាភិបាល​”) ទម្លាក់​ចោលនូវ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់ស្តីពី​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ ដែល​​មាន​លក្ខណៈគាប​សង្កត់​ និងសូម​ឱ្យគោរពទៅតាម​កាតព្វកិច្ច​របស់ខ្លួន​​​ក្រោម​ច្បាប់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្ត​រជាតិ​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះមាន​​បទប្បញ្ញត្តិ​ជាច្រើន​​ដែល​មាន​​វិសាល​ភាពទូលំទូលាយ​ក្នុងការ​កំណត់​បទល្មើសចំពោះ​សកម្មភាពស្របច្បាប់ប្រចាំថ្ងៃ​​​ជាច្រើន​នៅក្នុង​​​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​ (“កម្ពុជា”) ​ហើយដែលនឹង​រំលោភ​លើ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ខាងការ​បញ្ចេញ​មតិ​ ខាង​​សមាគម​ ខាង​ការ​ជួប​ប្រជុំ​និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ផ្សេងៗទៀត​​។ ប្រសិន​បើ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ត្រូវបាន​អនុម័ត​​ ច្បាប់​នេះ​នឹង​ក្លាយ​ជា​ច្បាប់​ដែល​មាន​លក្ខណៈគាបសង្កត់មួ​យ​ផ្សេង​ទៀត​នៅ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ច្បាប់​ដែល​ប៉ះពាល់សិទ្ធិ​មនុស្ស​​ធ្ងន់​ធ្ងរ​។

សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ត្រូវបាន​តាក់តែងឡើង​​ក្នុង​គោលបំណង​​បញ្ញត្តអំពីការ​​ប្រើ​ប្រាស់​​ទីកន្លែង​សាធារណៈ និង​ការបង្ហាញ​ឥរិយាបទ​ជាសាធារណៈនៅ​​ទីកន្លែង​សាធារណៈទាំង​នោះ​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ចែង​អំពីសោភ័ណភាព អនាម័យ បរិស្ថាន ភាព​ស្ងប់ស្ងាត់ និង​តម្លៃ​សង្គម ដែល​ទាំង​អស់​នេះ​ស្ថិតក្នុង​​​គោល​បំណងទូលំទូលាយ​ក្នុងការ​រក្សា “សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ”។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​ព្យាយាម​កំណត់ការ​​ហាមឃាត់​នូវ​​សកម្ម​ភាព​ជាក់លាក់​មួយ​ចំនួនដែល​រៀប​​​​រាប់អំពី​ប្រភេទ​នៃ​​ការ​កំណត់ទោ​ស​ទណ្ឌផ្សេង​ៗប្រសិនបើមិនគោរពតាម និង​ផ្តល់អំណាចដល់ ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​នៅគ្រប់​លំដាប់​ថ្នាក់​ដើម្បី​​​អនុវត្តដោយ​ពុំផ្អែកលើ​មូលដ្ឋាន​គតិយុត្តិ​ ក្រោមហេតុផលធ្វើ​ឱ្យ​​ “សង្គម​កាន់​តែ​​មានភាពស៊ីវិល័យ​”។ យើង​ខ្ញុំ​មាន​ក្តីបារម្ភយ៉ាង​​ខ្លាំង​ចំពោះ​បទប្បញ្ញត្តិ​ដែល​មាន​អត្ថន័យ​ទូលំទូលាយ​ និងមាន​ លក្ខណៈបំពាន​​ជាច្រើន​ក្នុង​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ ដែល​រំលោភ​លើ​កិច្ច​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជាច្រើនដូច​​មាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​នៃព្រះ​រាជាណា​ចក្រ​កម្ពុជា​(“រដ្ឋ​ធម្ម​នុញ្ញ”) និង​សន្ធិសញ្ញាសិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្ត​រជាតិ​នានា​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា​បាន​ផ្តល់សច្ចាប័ន​ក្នុង​នោះ​រួម​ទាំង​កតិកាសញ្ញា​អន្ត​រជាតិ​ស្តីពីសិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ​និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ (“ក.អ.ស.ព.ន”) និង​កតិកា​សញ្ញាអន្ត​រជាតិ​ស្តីពី​សិទ្ធិ​សេដ្ឋកិច្ច​​ សង្គម​កិច្ច និង​វប្បធម៌ (ក.អ.ស.ស.ស.វ)។ យើងខ្ញុំសូមគូសបញ្ជាក់នូវក្តីបារម្ភ​ចម្បង​ៗដូចខាង​ក្រោម​។ ទោះជា​យ៉ាង​នេះ​ក្តី​ ការ​ទម្លាក់ចោល​ទាំង​ស្រុង​នូវ​​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់ដែល​ពុំចាំបាច់នេះគឺជាការ​ប្រសើរ​។​

. វិសាលភាពនិង​គោល​បំណង៖ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះមាន​វិសាល​ភាព​​ទូលំទូលាយ​ ហើយ​​ការ​បញ្ចូល​បញ្ញត្តិ​ហាមឃាត់ដែលមានន័យទូលំទូលាយ​​​​លើ​សកម្មភាពមួយ​ចំនួន​នោះ​ ​ស្ទើ​រតែ​ពុំអាច​អនុវត្ត​បានជាទូទៅដែល​​ផ្ទុយ​ទៅនឹងគោល​ការណ៍នីតិរដ្ឋជាសកលដែល​មាន​ជាយូរ​មក​ហើយ​។ មាត្រា​ ១ ​នៃ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ចែង​អំពី​គោល​បំណង​ «ធានា​ដល់​ការ​គ្រប់គ្រង​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ ឱ្យ​មាន​​​របៀប​រៀប​រយ ​សោភ័ណភាព អនាម័យ​ បរិស្ថាន​ ភាព​ស្ងប់ស្ងាត់​ សុវត្ថិភាព​សង្គម​ រក្សា​ប្រពៃណីជាតិ​និង​សេចក្តីថ្លៃ​ថ្នូ​រ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ»។ ​វាក្យ​សព្ទនិង​និយម​ន័យ​ជាច្រើន​នៅពុំទាន់ត្រូវ​បាន​ពន្យល់ឱ្យ​បាន​​ច្បាស់លាស់ ​និងដោយអាស្រ័យថាដើម្បីតម្លៃសង្គម ដែលអាចបកស្រាយផ្សេងៗគ្នា គ្មាន​មូលដ្ឋាន​គតិយុត្តិ ​​និងអាចផ្លាស់ប្តូរ​ជាបន្ត​បន្ទាប់។ កង្វះភាពច្បាស់លាស់នេះជាបច្ច័យ​មួយនាំឱ្យមានការ​បក​ស្រាយផ្សេងៗ​ក្នុងការ​អនុវត្ត​ច្បាប់នេះ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​សាធារណ​ជន​​ពិបាក​យល់ឱ្យ​​បានច្បាស់លាស់​​ ដោយពុំដឹង​ជាមុន​ថា​តើ​សកម្ម​ភាព​ណា​ខ្លះ​ដែល​ផ្ទុយឬស្របនឹង​​​ច្បាប់នេះ​​។​ ទោះ​បីជា​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈគឺជា​គោល​បំណង​ស្រប​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ដែលត្រូវបានអនុញ្ញាត​ក្រោម​ ក.អ.ស.ព.ន និង​ ក.អ.ស.ស.ស.វ ក៏​ដោយ​ក្តី ប៉ុន្តែ​អត្ថន័យនៃ​ពាក្យ​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈនេះ​​​អាចត្រូវ​បាន​គេលើក​យក​​ជា​សម្អាង​ដើម្បី​​រឹត​ត្បិត​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​ចង្អៀត​​ណាមួយ​។ ការ​រឹតត្បិត​ណាមួយ​ក្រោមហេតុផល​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ អាចធ្វើ​ឡើងតែក្នុង​ករណី​​ចាំបាច់​    សមាមាត្រ​និង​ជាជម្រើសចុង​ក្រោ​យតែប៉ុណ្ណោះ។

. ការ​រើ​ស​អើង៖  សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ខ្លាំង​លើ​ក្រុម​បុគ្គលដែលងាយរងគ្រោះ ដែល​ផ្ទុយ​ទៅនឹង​ការ​ធានា​អំពីការ​មិន​រើស​អើងដូចមានចែង​ក្នុង​​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ក.អ.ស.ព.ន ក.អ.ស.ស.ស.វ និង​លិខិតូបករណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស​ដែល​ត្រូវ​អនុវត្ត​ដទៃទៀត​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​លើ​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ដែលមាន​ភាពលំបាក​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​និង​អ្នក​​ធ្វើការ​ងារ​ក្នុង​វិស័យ​​សេដ្ឋកិច្ច​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​ ដែល​ភាគ​ច្រើន​នៃ​អ្នក​ទាំងនោះ​ពឹង​ផ្អែកលើ​សកម្ម​ភាពនានា​​ដើម្បី​ផ្គត់ផ្គង់​​ជីវភាព​ប្រចាំថ្ងៃ ដែល​ចំណុច​នេះ​ត្រូវបានហាម​ឃាត់នៅ​ក្នុង​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ ។ ឧទាហរណ៍ មាត្រា ​១១ ហាមឃាត់ “​​ការតាំង​ ឬការ​​លក់​ដូរ​ទំនិញ​បំពាន​លើ​ទីសាធារណៈគ្មាន​សណ្តាប់ធ្នាប់” ​​ដែល​ជាប្រភព​ចំណូល​មួយផ្នែក​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ចំណែក​មាត្រា​៣៧ (ឈ)​ ហាម​ឃាត់​ “​ការ​សុំទាន​តាម​គ្រប់រូប​ភាព”។ មាត្រា ​១១ ​ហាម​ឃាត់​ការ​យក​ទីសាធារណៈជា “ទីស្នាក់​អាស្រ័យ​នៅ​បណ្តោះ​អាសន្ន” ដោយគ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ពីអាជ្ញា​ធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​។ បុគ្គល​គ្រប់រូប​មាន​សិទ្ធិ​រស់​នៅ​ក្នុង​ជីវភាព​សមរម្យហើយប្រទេស​កម្ពុជានៅកំពុងប្រឈម​​កង្វះ​​ប្រព័ន្ធ​កិច្ច​គាំ​ពារសង្គម​ដែល​​អាច​ធានា​សិទ្ធិ​នេះ​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋដែល​​ប្រឈម​ហានិភ័យ​​ក្នុង​សង្គមនៅឡើយ។​ បន្ថែម​លើ​កង្វះ​ការ​គាំទ្រ​ដល់​​ប្រជាពលរដ្ឋដែលងាយរងគ្រោះនេះ​​ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​មាន​ឥទ្ធិពលកាន់តែ​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ភាពក្រី​ក្រ ​និង​វិសមភាព​សេដ្ឋកិច្ចកើន​ឡើងថែមទៀត​។

សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​មាន​បទប្បញ្ញត្តិ​មួយ​ចំនួន​ ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់​សិទ្ធិ​របស់​បុគ្គល​ដែល​មាន​បញ្ហា​សុខភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​ ព្រម​ទាំង​ជាបច្ច័យឱ្យ​មាន​ការ​រើស​អើងនិង​ការ​ប្រមាថ​មាក់ងាយ​ផង​ដែរ។​ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះបញ្ញត្តអំពី​ការ​រឹត​ត្បិតតាមអំពើចិត្ត​​និង​គ្មាន​មូលដ្ឋាន​ច្បាស់លាស់​លើ​បុគ្គល “​​វិបល្លាសស្មារតី” ដែល​ពន្យល់អត្ថន័យ​​មិនច្បាស់លាស់​ថា​ “សំដៅដល់​ការ​ប្រែប្រួល​ស្មារតី​ដែល​នាំឱ្យ​បាត់បង់​ការ​ដឹង​ខុស​ត្រូវ” ។ និយមន័យនេះខ្វះ​មូលដ្ឋាន​ផ្លូវ​ច្បាប់​និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​ និង​ពុំមានតម្រូវ​ឱ្យ​ធ្វើរោគ​វិនិច្ឆយពីអ្នកជំនាញដែល​ប្រការ​នេះ​ហាក់​ដូច​ជា​សន្មតលើ​ស្ថានភាពសុខ​ភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​បុគ្គល​ទាក់ទងនឹង​លទ្ធភាព​នៃការ​វិនិច្ឆយដឹងខុសត្រូវ ហើយដោយ​មិនថ្លឹងថ្លែងដល់ស្ថានភាព​ធ្ងន់​ធ្ងរ​នៃ​ជំងឺ “វិបល្លាសស្មារតី” ផង​នោះ​​។ ហេតុដូច្នោះ​ច្បាប់នេះ​ពុំស្រប​ជាមួយ​បទដ្ឋាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្ត​រជាតិ​ ព្រោះ​ពុំបាន​កំណត់​ថា​តើ​អាការៈជំងឺបែប​ណា​ដែល​អាច​រាប់​ថា​ជា​ប្រភេទ​ជំងឺ “វិបល្លាស​ស្មារតី” ដោយ​អនុលោម​តាមស្តង់ដារ​វេជ្ជសាស្រ្ត​ដែល​មាន​ការ​ទទួល​ស្គាល់​ជាអន្ត​រជាតិនោះឡើយ​​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ ​ហាម​ឃាត់​បុគ្គល​ទាំងនេះ​ពី​ “ការ​ដើ​រ​រហេត រហូត​តាម​ទីសាធារណៈ”(មាត្រា២៥)។ ការ​រឹត​ត្បិតទៅ​​លើការធ្វើ​ដំណើរ​ចំពោះក្រុម​បុគ្គល​នេះ​ ដោយពុំ​​តម្រូវ​ឱ្យ​មាន​ការ​កំណត់​ថាតើ​ការ​រឹត​ត្បិត​នោះ​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុងករណីចាំបាច់​ ផ្អែក​តាម​ស្ថានភាពបុគ្គល​​ជាក់ស្តែងឬយ៉ាង​ណា​នោះនឹងបង្កផល​ប៉ះពាល់ដល់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នៃការ​ធ្វើ​ដំណើរដែល​​ធានាក្នុង​នៅ​មាត្រា​៩នៃ​ក.អ.ស.ព.ន និង  ​រំលោភ​សិទ្ធិ​ដែល​ត្រូវ​ការពារ​​ក្រោមអនុសញ្ញាអន្ត​រជាតិ​ស្តីពីសិទ្ធិ​នៃ​ជនមាន​​ពិការ​ភាព​ ដែល​​កម្ពុជា​បាន  ​ផ្តល់​សច្ចាប័ន​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​នឹងបង្កក្តី​បារម្ភជា​ខ្លាំង​ ពីព្រោះនឹង​រារាំង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែលមាន​​បញ្ហា​សុខ​ភាព​ផ្លូវ​ចិត្តក្នុង​ការ​ទទួល​បាន​សេរីភាព​មូលដ្ឋានរបស់​ខ្លួន​​ ព្រម​ទាំង​​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​រើស​អើង​ដោយ​ផ្អែកលើ​ពិការភាព​ដោយពុំ​សម​ហេតុផល​។

         បន្ថែម​លើ​ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ងាយ​រងគ្រោះ​ខាង​លើ ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ដែល​​មាន​បទប្បញ្ញត្តិ​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភនេះ អាចនាំ​ឱ្យ​​មាន​ការ​រើសអើង​លើ​ស្ត្រី​កាន់តែខ្លាំងថែម​ទៀត​​(មាត្រា​៣៧ ដូច​ការ​វិភាគ​​ខាង​ក្រោម​)។

. សេរីភាព​ក្នុងការ​ជួប​ប្រជុំ​ដោយ​សន្តិវិធី​ និង​ចង​ក្រង​សមាគម៖ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ស្តីពី​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈបង្កក្តីបារម្ភយ៉ាង​​ខ្លាំងចំពោះ​ការ​អនុវត្ត​សេរីភាព​ខាង​ការ​ជួប​ប្រជុំ​និង​សេរីភាពចង​ក្រង​សមាគម​នៅ​កម្ពុជា។​ មាត្រា​៦ និង ​មាត្រា​៣០ តម្រូវ​ឱ្យ​មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ពី​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ចជាមុន​សិន    ​ទើប  ​អា​ច​“​ប្រើ​ប្រាស់ទីសាធារណៈ” បាន និង​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​បញ្ឈប់​ព្រឹត្តិការណ៍ ប្រសិន​បើ​ពុំមាន​ការ​អនុញ្ញាត​ពីសំណាក់​អាជ្ញាធរ។ ស្រប​គ្នាជាមួយ​មាត្រា​៤៨ ដែល​ទុក​ជានិរាករណ៍​នូវ​បទប្បញ្ញត្តិ​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​ផ្ទុយ​នឹង​សេចក្តីព្រាង​​ច្បាប់នេះ ​​កែ​ប្រែនូវគោល​ការណ៍​ជូន​ដំណឹង​ជាមុន​ដែល​មាន​ចែង​ក្នុង​មាត្រា​៥ និង​មាត្រា​​​៧ នៃ​ច្បាប់​ស្តីពីការ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ដោយ​សន្តិវិធី ដោយដាក់​ជំនួស​​វិញ​នូវការ​តម្រូ​វ​ឱ្យស្នើ​​សុំការ​អនុញ្ញាត​ពី​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ជាមុន​​​ ដែល​ផ្ទុយ​ទាំង​ស្រុង​ជាមួយ​ច្បាប់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ​ ក្នុង​នោះ​រួម​ទាំង​មាត្រា​២១ នៃ ក.អ.ស.ព.ន។ បទប្បញ្ញត្តិ​ទាំង​នេះ​ ផ្តល់​មូលដ្ឋាន​សម្រាប់​ធ្វើការ​ជ្រៀត​ជ្រែកតាមអំពើចិត្ត ​ដែល​បុគ្គល​និង​សមាគម​ជាច្រើនបាន​​ជួប​ប្រទះ​រួច​ហើយ​នៅពេល​រៀប​ចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​នានា។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​ មាត្រា៣១ នៃសេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​អាជ្ញា​ធរ​អាច​បដិសេធ​ ឬបញ្ឈប់​ព្រឹត្តិការណ៍​នានា​ដោយ​ផ្អែកលើ​មូល​ហេតុដែល​មាន​អត្ថន័យ​ទូលំទូលាយ​ ៦ យ៉ាងនេះ​ ក្នុង​នោះ​មាន​ដូច​ជា ​ប្រសិន​បើ​ព្រឹត្តិការណ៍នោះបង្ក“ការ​ប្រទូសរាយ​ជាមួយ​កង​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច” ឬ “បង្កការ​ប៉ះពាល់​ដល់​ផល​ប្រយោជន៍​សាធារណៈ” ជាដើម​​​ដែលចំណុច​​នេះ​មានន័យ​ទូលំទូលាយ​ខ្លាំង និង​អាច​ត្រូវ​បាន​ប្រើ​ប្រាស់​ដើម្បី​ហាម​ឃាត់​កា​រជួប​ប្រជុំ ឬព្រឹត្តិការណ៍នានា​​តាម​ឆន្ទានុសិទ្ធិដែល​​​​​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ជាអ្នក​កំណត់​ដោយ​ពុំមាន​ការ​ព្យាករណ៍​ពីលទ្ធភាព​អាច​ធ្វើទៅបាន​​​ ឬ​ភាព​ច្បាស់លាស់​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​និង​ពុំមានការ​​ថ្លឹងថ្លែងឱ្យបានត្រឹម​ត្រូវ​ដល់ការ​អនុវត្ត​​សេរីភាពមូល​ដ្ឋាន​។​ ម្យ៉ាង​ទៀត ​មាត្រា​ ៣៣ កំណត់​​លើបរិមាណនៃ​​ចំនួន​អ្នក​ចូលរួម​ក្នុង​ព្រឹត្តិការណ៍ជួប​ប្រជុំ​​មិន​ឱ្យ​លើសពីចំនួន​​ “២ (ពីរ) នាក់ ​ក្នុង​១,២ ម៉ែត្រ​ក្រឡា”។ បញ្ញត្តិ​ដែល​មាន​លក្ខណៈបំពាន​នេះ ​ផ្តល់​សិទ្ធិ​អំណាច​ដល់​អាជ្ញា​ធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ក្នុង​ការ​រឹតត្បិត​ដោយ​ស្រប​ច្បាប់​លើ​សកម្ម​ភាព​នៃការ​ជួប​ប្រជុំ​ដោយ​សន្តិវិធី​និង​ចង​ក្រង​សមាគម​ តាម​រយៈការ​កំណត់​នូវ​ចំនួន​អ្នក​ចូលរួម​ដោយ​ពុំតម្រូវ​ឱ្យ​អាជ្ញា​ធរ​​វាយ​តម្លៃ​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់ថា ការកម្រិត​នោះ​​ចាំបាច់ក្នុង​​​កាលៈទេសៈជាក់លាក់ណាមួយ​​ដែរឬយ៉ាង​ណា។​ សហគមន៍​ជនជាតិ​ដើមភាគតិច​ អង្គការ​នៅ​ថ្នាក់​មូលដ្ឋាន​ សហជីព​ និង​សកម្ម​ជននៅ​ថ្នាក់មូលដ្ឋាន​ពឹង​ផ្អែកលើ​លទ្ធភាព​នេះ​ក្នុង​ការ​ជួប​ប្រជុំ​ដើម្បី​តស៊ូមតិ​សម្រាប់​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន ​នឹង​ប៉ះពាល់​ធ្ងន់​ធ្ងរ​តាម​រយៈបទប្បញ្ញត្តិ​ដែល​រឹត​ត្បិត​ទាំង​នេះ​។ តាម​រយៈសេចក្តីពន្យល់ទូទៅ​លេខ​៣៧ ​ថ្មីរបស់​គណៈកម្មា     ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថ្លែង​បញ្ជាក់ថា ​រដ្ឋ​នានា​មិនអាចផ្អែកលើ​និយម​ន័យ​ដែល​មាន​ខ្លឹមសារ​មិន​ច្បាស់លាស់​នៃ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ ដើម្បី​ផ្តល់​យុត្តិកម្ម​លើ​ការ​រឹត​ត្បិត​ដូចដែល​​សេចក្តីព្រាង​​ច្បាប់នេះ​ចែង​នោះ​ទេ។   គណៈកម្មាធិការ​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា ​កុំ​មាន​ការ​យល់​ច្រឡំ​រវាងពាក្យ​ “សណ្តាប់​ធ្នាប់សាធារណៈ” និង “ច្បាប់​និង​របៀប​រៀប​រយ​” ដោយច្បាប់​និង​របៀប​រៀប​រយតម្រូវ​ឱ្យ​រដ្ឋរក្សា​ “ភាពអត់​​ធ្មត់ខ្លាំង​” ចំពោះការរំខានណាមួយដោយសារ​ការ​ជួប​ប្រជុំ​ដោយ​សន្តិវិធី​។

. សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញមតិ៖  សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ស្តីពី​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ ​អនុញ្ញាត​ឱ្យមាន​ការ​​​រំលោភ​ដោយ​បំពានលើ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ ទីមួយ​ច្បាប់នេះ​ហាម​ឃាត់​ “ការ​ប្រើ​ពាក្យ​   សម្តីឮខ្លាំង​ៗ” (មាត្រា​ ១៦)​ និងកំណត់​​រាល់​សំឡេង​បង្កឱ្យ​ឮខ្លាំង​រំខានដល់​អ្នក​ដទៃ​ត្រូវបញ្ឈប់ចាប់ពីម៉ោង​១២ (ដប់ពីរ​) ថ្ងៃត្រង់​ ដល់ម៉ោង​១៤ (ដប់បួន) រសៀល​ និង​ចាប់​ពី ម៉ោង​២២ (ម្ភៃពីរ) យប់​ ដល់ម៉ោង​ ៥ (ប្រាំ)ព្រឹក​ លើក​លែង​តែ​មាន​ការ​អនុញ្ញាត​ពីអាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច (មាត្រា​១៧) ដែល​ពុំ​ស្រប​តាម​លក្ខខណ្ឌ​តម្រូវ​នៃភាព​ចាំបាច់​សម្រាប់ការ​សម្រេច​នូវ​គោល​បំណង​នៃសណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈនេះ ជាការបំពាន​ ក.អ.ស.ព.ន ។ ជាង​នេះ​ទៀត​ មាត្រា ​៣៦ ដែល​ហាម​ឃាត់​បុរសស្លៀកតែខោអត់ពាក់អាវ ឬស្លៀកតែខោទ្រនាប់បង្ហាញផ្នែកខ្លះនៃកេរភេទ និង​ហាម​ឃាត់​ស្ត្រី​ពីការ​ស្លៀក​ពាក់​ខ្លី​ខើច​លើ​ខើច​ក្រោម​ ឬ ស្លៀក​ពាក់​ស្តើង​មើល​ឃើញ​កេរ​ភេទ​” ដែល “​ប៉ះពាល់​ប្រពៃណីជាតិ​ និង​សេចក្តីថ្លៃ​ថ្នូរ​” នោះ ជាការបំពានលើ​សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញមតិ ប៉ះពាល់ដល់​​ស្វ័យ​ភាពរបស់​​បុគ្គល​និង​ពុំ​បានពន្យល់​ច្បាស់លាស់​អំពីនិយម​ន័យ​នៃ​សេចក្តីថ្លៃថ្នូរ​ ដូច្នេះ​ជា​ការ​ទុក​ចន្លោះ​ប្រហោង​ឱ្យ​មាន​ការ​អនុវត្ត​ពុំស្មើភាព​គ្នា។ មាត្រា​៣៦ ក៏នឹង​កាន់តែនាំឱ្យ​មាន​ការ​​រើស​អើង​លើ​ស្ត្រី​​ដែល​ប្រឈម​ផ្នត់​គំនិតយេនឌ័រ​បែប​អវិជ្ជមាន​ និង​ទស្សនៈឱ្យតម្លៃបុរសជាង ដែលបានចាក់​ឫស​ក្នុង​ប្រពៃណី​សង្គម​ជាយូរ​មកហើយ​​​។ ស្ត្រីនៅ​កម្ពុជា​ប្រឈម​​នឹង​ការ​គំរាម​កំហែង​និង​ការ​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ដោយ​សារ​ជម្រើស​ក្នុងការ​ស្លៀក​ពាក់​​របស់ខ្លួន ដោយ​មាន​ស្ត្រី​ម្នាក់​ធ្លាប់​ត្រូវ​បាន​​​ផ្តន្ទាទោស​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ស្លៀក​ពាក់​របស់​នាង​រួច​ហើយ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២០។ បន្ថែម​លើ​នេះ លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​បាន​បន្ទោស​ជាសាធារណៈលើការ​ស្លៀក​ពាក់​របស់​ស្ត្រី​ដែល​ជាការ​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​អំពើ​ហិង្សាទាក់ទងនឹង​យេនឌ័រ​ក្នុង​នោះ​រួម​ទាំង​បទល្មើស​បំពាន​ផ្លូវ​ភេទជាដើម។ មាត្រា​ ៦ នឹង​បន្ថែម​នូវ​វប្បធម៌នៃការ​ “ស្តីបន្ទោស​លើ​ជន​រងគ្រោះ” តាម​ការ​កំណត់ជាបទល្មើស​លើ​ស្ត្រី​ រួម​ទំាងជនរងគ្រោះដោយអំពើ​ហិង្សាផង​ដែរ​ដោយ​សារ​តែជម្រើស​នៃការ​ស្លៀក​ពាក់​របស់​ខ្លួន​។

ជា​ចុងក្រោយ​​ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​មាន​ឥទ្ធិពលខ្លាំង​ក្នុងការ​​រឹត​ត្បិត​សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញ​មតិ​ទាំង​នៅ​លើ​និង​ក្រៅ​បណ្តាញ​អ៊ីន​ធឺណិត​។ មាត្រា​ ៣៧ បញ្ញត្តិ​អំពីហាម​ឃាត់​មាន​អត្ថន័យ​ពុំ​ច្បាស់លាស់​ និងគ្មាន​មូលដ្ឋាន​ចំពោះ​ការបញ្ចេញ​មតិ​​ដែ​ល​ប៉ះពាល់ដល់​ “​ប្រពៃណីជាតិ​​​ និង​សេចក្តី​ថ្លៃថ្នូរ​” ដោយ​ពុំមាន​ការ​បក​ស្រាយ​លម្អិត​អំពី​បទដ្ឋាន​នៃសេច​ក្តីថ្លៃថ្នូរ​ដែល​កំណត់​ឱ្យ​សាធារណជន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​នោះ​ទេ។ ក្នុង​នោះ​មាន​ដូច​ជា​ “ការ​ដាក់បង្ហាញ​​ ឬចែក​ចាយ​​នូវ​សំណេរ​ ឬរូបភាព​ឬប្រើ​ពាក្យ​សម្តី​មាន​ខ្លឹមសារ​ជេរ​ប្រមាថ​តាម​បណ្តាញ​ព័ត៌មាន​សង្គម​” “ការ​បញ្ចេញ​អាកប្បកិរិយា​ច្រងេងច្រង៉ាង​” និង​ “ការ​ចែក​ចាយ​ ឬដាក់​បង្ហាញ​នូវ​សំណេរ​ សញ្ញា​សម្គាល់​ ឬរូបភាព​ដែល​តំណាង​ឱ្យ​ការ​គំរាម​កំហែង​”។ ​វិសាល​ភាពនៃច្បាប់​នេះគ្រប         ដណ្តប់​​​រហូត​ដល់​លំហប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត​ ដែលបន្ថែម​ក្តីបារម្ភថែម​ទៀត​ ដោយ​សារ​ជាការ​គាប​សង្កត់​ដ៏​ទូលំទូលាយ​លើ​សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញ​មតិ​នៅ​លើ​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីន​ធឺណិត​នៅ​កម្ពុជា។ ​​​នៅ​ឆ្នាំ២០២០ នេះ​​មាន​ករណី​​ចាប់​ខ្លួនមនុស្ស​​ជាច្រើន​ ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​គំនិត​យោបល់​នៅ​លើ​បណ្តាញអ៊ីនធឺណិត។

៥-ទោសទណ្ឌនិង​ការ​អនុវត្ត៖ សកម្ម​ភាព​ដែលត្រូវ​ហាម​ឃាត់​ក្នុង​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​គឺ​ប្រឈម​ទោស​ទណ្ឌ​ផ្សេង​ៗរាប់ទាំង “ការ​ព្រមាន​” និង​ការ​ពិន័យ​ផ្នែក​រដ្ឋបាល” រហូត​ដល់ “ការ​ដាក់ពន្ធនាគារ​ និង​/ឬ​ ការ​ពិន័យ​ជាប្រាក់”។ តាម​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​បុគ្គល​ល្មើស​អាច​ប្រឈម​នឹង​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​រយៈពេល​១ថ្ងៃ ដល់​ ៦ថ្ងៃ និង​ពិន័យ​ជាប្រាក់​ចន្លោះ​ ១០០.០០០ រៀល ដល់ ៥០០.០០០ រៀល ​។ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​នេះ​ពុំបាន​បញ្ញត្ត​អំពីការ​អនុវត្ត​ទោសទណ្ឌ​ទាំង​នេះ​ដែល​នាំឱ្យ​អាជ្ញាធរ​មាន​ឆន្ទានុសិទ្ធិ​ក្នុងការ​កំណត់​ទោស​សម​ស្រប​ចំពោះ​សកម្ម​ភាព​ដែល​ត្រូវ​ហាម​ឃាត់​នីមួយ​ៗ ដែល​ជាបច្ច័យ​អាច​នាំឱ្យ​មាន​ការ​អនុវត្ត​ពុំ​ត្រឹម​ត្រូវ​ កង្វះ​ភាព​ស្រប​គ្នា​ក្នុង​ការ​អនុវត្ត​ និង​កង្វះ​ការ​ពិចារណា​ក្នុង​​ការ​គោរព​​និង​អនុវត្តតាមច្បាប់។ ដោយ​សារច្បាប់​នេះ​មាន​ការ​កំណត់​គោល​ដោយ​ពុំសមាមាត្រ ​លើ​ក្រុម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែលមាន​ការលំបាក​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​នោះ ច្បាប់នេះ​នឹង​កំណត់ការ​ពិន័យ​ជាប្រាក់​លើ​បុគ្គល​ដែលស្ទើតែគ្មាន​លទ្ធភាពក្នុងការបង់ពិន័យ។ មូលដ្ឋាន​សម្អាង​ដែល​អាច​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ មាន​ខ្លឹមសារ​ពុំច្បាស់លាស់​ដែល​ពុំអាច​ទទួល​យក​បាន​គឺជាការ​រំលោភ​លើ​គោល​ការណ៍​និត្យានុកូល​ភាព។ ​ផ្អែក​លើការ​វិនិច្ឆយ​តាម​បទដ្ឋាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្ត​រជាតិ​ ការ​ដាក់ពន្ធនាគារ​គឺពុំមែនជាលក្ខខណ្ឌដែលគួរចាំបាច់​ឬ​ជាការ​ឆ្លើយ​តប​សមាមាត្រ​ចំពោះ​ការ​រំលោភ​បំពាន​នៃច្បាប់​នេះ​នោះទេ ​ ដូច្នេះ​ហើយ ​នេះ​គឺ​ជាការកំណត់​ទោស​ទណ្ឌ​ដែល​ពុំសមហេតុ​ផល។

មាត្រា​ ៦ បង្ក​ក្តីបារម្ភ​ចំពោះការ​អនុវត្ត​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​ ព្រោះ​ច្បាប់នេះ​ផ្តល់សិទ្ធិ​អំណាច​ដល់​អាជ្ញា​ធរ​មូលដ្ឋាន​ក្នុង “​ការរៀប​ចំ​មន្ត្រី​ជាប់​កិច្ច​សន្យា​ជួយ​ការ​ងារ​រៀប​ចំ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈ”។ “កង​កម្លាំង​សន្តិសុខ​” ឬ​ “កម្លាំង​នគរបាល​” ជួល​ដោយ​អាជ្ញា​ធរមូលដ្ឋាន​មាន​ប្រវត្តិ​ជាយូរមក​ហើយ​ជុំវិញ​ការប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​បុគ្គល​នានា​ និង​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដែល​ព្យាយាម​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន​​ ហើយ​កម្រ​នឹង​​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​អំពើ​ល្មើស​នេះណាស់។ កង​កម្លាំង​សន្តិសុខ​ជាប់​កិច្ច​សន្យា​ទាំងនេះ​បង្កើត​ឡើងក្រោម​ឥទ្ធិពលនយោបាយ​ គ្មាន​ច្បាប់ គ្មាន​គណនេយ្យភាព និងគ្មាន​​ការ​បណ្តុះ​បណ្តាល​​ ដូច្នេះ​ហើយ​ពួកគេ​បង្កការ​គំរាម​កំហែង​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ដល់​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិមនុស្ស​ដោយ​សន្តិវិធី។

            សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ស្តីពីសណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈនេះ​ត្រូវបាន​បង្កើត​ឡើង​ក្នុង​ពេលកំពុងមានការ​បង្ក្រាបលើ​សេរីភាព​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។ ច្បាប់នានា​ជាច្រើន​​ដែល​ផ្តល់​អំណាចដល់​រដ្ឋាភិបាល​ដ៏​ទូលំទូលាយ​និងគ្មាន​មូលដ្ឋាន​​គតិយុត្តិនោះ ជារឿយ​ៗ​​ត្រូវបាន​អនុវត្ត​​ពុំត្រឹម​ត្រូវដែលធ្វើឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ និង​មាន​គោលដៅ​    បង្ក្រាប​​លើ​សេរីភាពបញ្ចេញមតិ​។ ប្រសិន​បើសេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័ត ​​ សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់នេះ​នឹង​កាត់បន្ថយ​សិទ្ធិ​និង​សេរីភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​កម្ពុជា​ថែម​ទៀត​ដែលធ្វើ​ឱ្យ​​ប៉ះពាល់​ដល់​ប្រទេស​ជាតិ​ទាំងមូល។អាស្រ័យ​ហេតុ​ដូច្នេះ​ហើយ​ យើង​ខ្ញុំ​សូម​អំពាវនាវ​ឱ្យ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ទម្លាក់ចោល​ទាំង​ស្រុងនូវ​សេចក្តីព្រាង​ច្បាប់​ស្តីពី​សណ្តាប់​ធ្នាប់​សាធារណៈនេះ​ និង​សូម​ឱ្យ​គោរពតាម​កាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន​​​ក្រោម​ច្បាប់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្ត​រជាតិ៕

---ចប់---

អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ សហជីព​ និង​សហគមន៍​​ដែល​គាំទ្រ​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​នេះ​ មាន​រាយ​នាម​ដូច​ខាងក្រោម៖

អង្គការអាកសិនអេដ កម្ពុជា

វិទ្យាស្ថានតស៊ូមតិនិងគោលនយោបាយ

ក្រុមការងារដើម្បីដោះស្រាយទំនាស់ (ACT)

អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ

អង្គការមាត្រា១៩

អង្គការសមាជិកអាស៊ានសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស

អង្គការវេទិកាអាស៊ីសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្សនិងអភិវឌ្ឍន

អង្គការ​បន្ទាយស្រី

សហគមន៍បឹងទន្លេម្រេច

១០

សហគមន៍បឹងត្របែក

១១

សហគមន៍បុរីកីឡា

១២

សហគមន៍ប៊ូស្រា ខេត្តមណ្ឌលគិរី

១៣

អង្គការអភិវឌ្ឍន៍សំលេងសហគមន៍ (BCV)

១៤

មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (ម.ស.ម.ក)​

១៥

អង្គការ​ជនជា​តិ​ដើមភាគតិចកម្ពុជា​

១៦

មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM)

១៧

សហព័ន្ធសហជីព កម្មករចំណីអាហារ និងសេវាកម្មកម្ពុជា (CFSWF)

១៨

អង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CHRAC)

១៩

សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា

២០

សម្ព័ន្ធ​ខ្មែរ​ជំរឿន និង​ការ​ពារ​សិទ្ធិមនុស្ស​ លីកាដូ

២១

បណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា

២២

អង្គការសម្ព័ន្ធសិទិ្ធកុមារកម្ពុជា(ស.ស.ក)

២៣

សម្ព័ន្ធពិភពលោកសម្រាប់ការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ

២៤

សម្ព័ន្ធដើម្បីសុចរិតភាពនិងគណនេយ្យភាពសង្គម (CISA)

២៥

សម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា

២៦

បណ្តាញកសាង​សន្តិភាព​សហគមន៍ (CPN)

២៧

អង្គការសមធម៌កម្ពុជា (EC)

២៨

សហគមន៍អតីតបណ្តាញស្រ្តីបឹងកក់

២៩

អង្គការយេនឌ័រ និងអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីកម្ពុជា

៣០

អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស

៣១

សមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ

៣២

សមាគមឥន្ទ្រទេវី (IDA)

៣៣

គណៈកម្មការអ្នកច្បាប់អន្តរជាតិ (ICJ)

៣៤

អង្គការសហព័ន្ធអន្តរជាតិសម្រាប់សិទ្ធិមនុស្ស (FIDH)

៣៥

អង្គការ​អាយហ្វិក​​ (IFEX)

៣៦

សមាគមខ្មែរកម្ពុជាក្រោមដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឌន៍ (KKKHRDA)

៣៧

ខ្មែរ​ថាវរៈ

៣៨

សមាគមយុវជនខ្មែរ (KYA)

៣៩

ក្លាហាន

៤០

សហគមន៍កូនគ្រៀល ខេត្តឧត្តរមានជ័យ

៤១

សហជីពទ្រទ្រង់សិទ្ធិការងារបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូ ណាហ្គាវើល

៤២

សហគមន៍ដីធ្លីភូមិភ្នំក្រិញ ខេត្តម៉ៃលិន

៤៣

សហគមន៍ដីធ្លីឡពាង ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង

៤៤

អង្គការការពារសិទ្ធិជនជាតិភាគតិច (MIRO)

៤៥

មាតា​ធម្មជាតិ​កម្ពុជា (MN)

៤៦

សហគមន៍​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ស្រុក​ក្រគរ ខេត្ត​ពោធិសាត់

៤៧

គណៈកម្មាធិការអព្យាក្រិត និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា (NECFEC)

៤៨

Not 1 More (N1M)

៤៩

សហគមន៍ភ្នំបាត

៥០

សហគមន៍ភ្នំំក្រោម ខេត្តសៀមរាប

៥១

សហគមន៍ភូមិ ២៣

៥២

អង្គការពន្លកខ្មែរ (PKH)

៥៣

សហគមន៍ដីធ្លី ភូមិព្រែកជីក ឃុំជីខក្រោម ខេត្តកោះកុង

៥៤

សហគមន៍ព្រៃពាយ ខេត្តកំពត

៥៥

សហគមន៍ផ្លូវរថភ្លើង ទួលសង្កែ A

៥៦

សមាគមធាងត្នោត​

៥៧

សហគមន៍ SOS ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញ

៥៨

សហគមន៍​តានី ១៩៧ ឃុំ​ជីខលើ ខេត្ត​កោះកុង

៥៩

គណៈកម្មាធិការនៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីអនុសញ្ញាស្តីពីការលុប​បំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងគ្រប់រូបភាពលើស្រ្តី

៦០

សហគមន៍ថ្មដា​ខេត្តពោធិសាត់

៦១

អង្គការ​តម្លាភាពកម្ពុជា (TIC)

៦២

សហគមន៍ត្រពាំងសង្កែ ខេត្តកំពត

៦៣

អង្គការ​នារី​ដើម្បី​សន្តិភាព (WPM)

៦៤

អង្គការពិភពលោកប្រឆាំងនឹងទារុណកម្ម (OMCT)

៦៥

ក្រុមប្រឹក្សាយុវជនកម្ពុជា (YCC)

 

 

Your tax deductible gift can help stop human rights violations and save lives around the world.

Region / Country
Topic

Most Viewed