(بیروت)- دیدهبان حقوق بشر امروز گفت که خانوادههای دو نامزد سابق اپوزیسیون برای ریاست جمهوری ایران که از سال ۲۰۱۱در حصر خانگی به سر بردهاند میگویند مقامات با وجود افول سلامت اين دو نامزد سابق، از رسیدگی کافی به آنها ممانعت میكنند.
مهدی کروبی و میرحسین موسوی، نامزدهای سابق، و زهرا رهنورد، نویسنده و فعال و همسر موسوی، از فوریهی ۲۰۱۱ در تهران در حصر خانگی به سر میبرند. مقامات ایران باید فوراً دسترسی بدون محدودیت آنها را به مراقبت درمانی کافی فراهم کنند.
سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانهی دیدهبان حقوق بشر، گفت «مقامات ایران بدون حکم قضایی یا حتی تظاهر به دادرسی عادلانه، موسوی، کروبی، و رهنورد را به مدت شش سال از اساسیترین حقوقشان محروم کردهاند». او افزود «مقامات ایران باید ممانعت از مراقبت از موسوی و کروبی را متوقف کنند، دسترسی فوری به امکانات پزشک متخصص برای آنها فراهم کنند، و حصر خانگی آنها را پایان بدهند».
محمد تقی کروبی، پسر کروبی، در روز ۲۴ ژوییهی ۲۰۱۷ در توییتر نوشت که پدرش بعد از عارضهی ضربان قلب پایین غیرعادی به بیمارستانی در تهران منتقل شده است. محمد تقی کروبی در ۲۸ ژوییه در مکاتبه با دیدهبان حقوق بشر تأیید کرد که یک روز پیشتر، مسئولان وزارت اطلاعات بر خلاف توصیهی پزشکان کروبی دستور بازگرداندن او به خانهاش را صادر کردهاند.
در ۲۸ ژوییه، خانوادهی کروبی نامهای سرگشاده در چند رسانهی فارسیزبان منتشر کردند که حکایت از آن داشت که روز بعد از انتقال به خانه، کروبی با عارضهی قلبی جدیای مواجه شده است. در روز ۳۰ ژوییه، حسین کروبی، یکی دیگر از چهار پسر کروبی، گزارش داد که مقامات پدرش را به بیمارستانی در تهران منتقل کردهاند و او در آنجا تحت درمان است.
محمد تقی کروبی به بیبیسی فارسی گفته بود که رفتار مقامات در چند سال گذشته خانواده را به این ترس انداخته است که «وزارت اطلاعات کسی را مسئول پرونده کرده است که پایان دادن به جان این محصورین را وظیفهاش میداند». خانواده گفته است که آنها رییسجمهور حسن روحانی را مسئول صحت و سلامت کروبی میداند.
در ۲۶ ژوییه، کلمه، وبسایتی اصلاحطلب، گزارش داد که به گفتهی دختران موسوی، زهرا و نرگس، نخست وزیر سابق و نامزد سابق ریاست جمهوری، دچار نوسان شدید فشار خون، سرگیجه، و مشکل مزمن کلیه است. در ۲۷ و ۲۸ ژوییه، زهرا و نرگس موسوی در حسابهای توییترشان نوشتند که از بعد از دیدار پدرشان در ۲۵ ژوییه موفق نشدهاند هیچ اطلاعاتی از وضعیت سلامتی پدرشان کسب کنند.
چند نمایندهی مجلس، از جمله محمود صادقی و الیاس حضرتی از تهران، گزارش دادند که تلاش کردهاند به ملاقات کروبی در بیمارستان بروند اما مقامات به آنها اجازه ندادهاند.
در پاسخ به فراخوان چهرههای اپوزیسیون برای تظاهرات در پشتیبانی از قیامهای مردمی در سراسر خاورمیانه، مسئولان ایران در ۱۴ فوریهی ۲۰۱۱ دو نامزد سابق ریاست جمهوری و همسرانشان، زهرا رهنورد و فاطمه کروبی، را تحت حصر خانگی قرار دادند. در حالی که مقامات فاطمه کروبی را آزاد کردهاند، سه نفر دیگر در حبس به سر میبرند. در طول شش سال و نیم حبس، مقامات به شکل معمول از چکآپهای توصیه شده توسط پزشکان برای شرایط جدی پزشکی موسوی و کروبی ممانعت کردهاند.
مسئولان ایران، از جمله قوهی قضاییهی ایران، هیچ توجیه قانونی برای بازداشت خودسرانه و جاری چهرههای اپوزیسیون ارائه نکردهاند. رییسجمهور روحانی در تبلیغات انتخاباتیاش در سال ۲۰۱۳ وعده داد که حصر خانگی نامزدهای سابق را بر خواهد داشت اما چنین نکرده است، و اگر هم برای آزاد کردن آنها تلاشی کرده باشد، اطلاعات چندانی از آن در دست نیست.
علی مطهری، نمایندهی مجلس از تهران که به دفعات در سخنرانیهایش به حصر خانگی اعتراض کرده است، بارها گفته است که رهبر ایران، آیتالله علی خامنهای، موافق تداوم حصر خانگی است.
در اوت ۲۰۱۲، گروه کاری بازداشتهای خودسرانهی سازمان ملل، نهادی متشکل از پنج متخصص مستقل تحت نظر شورای حقوق بشر سازمان ملل، نظری مبنی بر این منتشر کرد که این حبسها «خودسرانه(و بنابراین ممنوع)» هستند، و به دولت ایران توصیه کرد که فوراً زندانیها را آزاد کند و به آنها بابت زندانی کردن غیرقانونیشان غرامت بپردازد.
دیدهبان حقوق بشر بارها از مقامات ایران، از جمله رییسجمهور حسن روحانی، خواسته است تا برای آزادی چهرههای اپوزیسیون فشار بیاورند و به آنها دسترسی کافی به مراقبت پزشکی ارائه کنند.
ویتسون گفت «همزمان با آغاز دورهی دوم رییسجمهور روحانی در پنجم اوت، او باید نشان دهد که وعدههایش به شهروندان برای حقوق بیشتر و حفاظتهای قانونی را جدی میگیرد. آزادی مهدی کروبی، میرحسین موسوی و زهرا رهنورد از حصر خانگی و کسب اطمینان از مراقبت درمانی مورد نیاز آنها، جایی خوب برای آغاز است».