Mensen worden zich er steeds meer van bewust dat de dingen die ze kopen - zoals kleding, mobiele telefoons of zelfs groenten - het resultaat kunnen zijn van kinderarbeid. Consumenten in Nederland kunnen straks met nieuw vertrouwen producten kopen dankzij een wet die kinderarbeid aanpakt in de productieketens van bedrijven.
Op 14 mei nam de Eerste Kamer de "Wet zorgplicht kinderarbeid" aan. Deze wet verplicht bedrijven na te gaan of hun producten met behulp van kinderarbeid zijn geproduceerd en verplicht hen om een plan te maken om kinderarbeid in de toeleveringsketen te voorkomen, als ze erop stuiten. Bedrijven moeten ook een verklaring opstellen voor de autoriteiten, met daarin een beschrijving van hun maatregelen.
Een toeleveringsketen bestaat uit alle stappen die worden gezet voordat een product in de schappen ligt - van het verzamelen van grondstoffen tot de productie tot de detailhandel. Human Rights Watch heeft gedocumenteerd hoe kinderen in veel stadia van dit proces gevaarlijk werk doen, onder meer in goudmijnen, tabaksvelden en kledingfabrieken, die allemaal de wereldwijde markt bevoorraden.
In Zuid-Ghana, bijvoorbeeld, ontmoette ik “Peter”, een fragiele jongen die vertelde dat hij 15 was, maar die er veel jonger uitzag. Hij groef erts uit diepe, onveilige mijnen en verwerkte goud met giftig kwik. Hij had de lagere school vervroegd verlaten en vertelde me: "Ik wou dat ik op school had kunnen blijven." Ongeveer 20 procent van het goud wereldwijd wordt geleverd door kleinschalige mijnen zoals die waar Peter werkt.
De wet is een belangrijk politiek signaal, ook al zal deze pas in 2022 in werking treden, en moeten de details nog worden uitgewerkt.
Nederland is niet het eerste land dat stappen zet om kinderarbeid aan te pakken. In de afgelopen jaren hebben verschillende landen strengere regels rond productieketens ingevoerd. Frankrijk eist van grote bedrijven dat zij zich in het algemeen inzetten voor de mensenrechten, terwijl het Verenigd Koninkrijk en Australië wetgeving hebben ingevoerd tegen moderne slavernij in wereldwijde toeleveringsketens.
Het is hoopgevend om te zien dat wetgevers in Nederland zich bij deze trend hebben aangesloten en dat ze hebben besloten dat we het lot van kinderen zoals Peter niet zomaar kunnen accepteren. Bedrijven moeten aansprakelijk worden gesteld voor de mensenrechtensituatie in hun toeleveringsketens.
