برای اولین بار در سالیانی دراز، زنان ایرانی هوادار فوتبال اجازه پیدا کردند تا در دربی فوتبال تهران – بازی بین رقبای مشهور استقلال و پرسپولیس – در روز ۱۴ دسامبر در ورزشگاه آزادی تیم محبوبشان را تشویق کنند.
با وجود معنای نام «آزادی»، زنان و دختران برای حدود چهار دهه از حضور در استادیوم برای مسابقات محروم بودند. آنها برای تلاش برای تشویق حضوری تیمهای محبوبشان تهدید، بازداشت، و حتی زندانی شدند.
از آغاز لیگ فعلی، مقامات ایرانی تعداد محدودی از صندلیها را به زنان اختصاص دادهاند. به گفته روزنامههای محلی، در محدودیتی آشکار بر روی مشارکت، این بازی حدود ۳۰۰۰ صندلی در دورترین نقاط ورزشگاه ۸۷۰۰۰ نفره برای زنان و دختران در نظر گرفته شده بود.
در طول چهار دهه گذشته مقامات ایران دختران و زنان را از تماشای فوتبال و دیگر ورزشها در استادیومها باز داشتهاند. اگر چه این ممنوعیت در قانون نیامده است، مقامات دائماً آن را به اجرا گذاشتهاند و مدعی نبود زیرساخت مناسب برای جداسازی مردان و زنان شدهاند. این ممنوعیت منجر به دستگیری، ضرب و شتم، بازداشت، و آزار علیه زنان و دختران نوجوان شدهاست.
در سپتامبر ۲۰۱۹، سحر خدایاری، زن طرفدار فوتبال، که به خاطر رنگ لباس تیم محبوبش به «دختر آبی» مشهور شد، طبق خبرها به خاطر تلاش برای ورود به استادیوم به زندان محکوم شد. او در اثر خودسوزی در برابر دادگاه انقلاب تهران درگذشت.
در اکتبر ۲۰۱۹ پس از این که فیفا، نهاد ادارهکننده مسائل فوتبال، مهلتی برای ایران تأیید کرد تا به زنان و دختران امکان دسترسی به ورزشگاهها را بدهد، دولت ایران به عدهای محدود اجازه داد تا برای یک مسابقه انتخابی جام جهانی وارد ورزشگاه شوند. از آن زمان دولت ایران تاکتیکهای گوناگونی را برای محدود کردن تعداد زنان و دختران در ورزشگاهها به کار بستهاست.
زنان ایرانی علیه ممنوعیت ورود به ورزشگاه کارزاری ۱۵ ساله به راه انداختند. آنها همچنین از عدم استفاده فیفا از نفوذش بر فدراسیون ایران برای پایان دادن به این ممنوعیت تبعیضآمیز انتقاد کردند.
این خواسته در نهایت از سوی مردان ورزشکار و هوادار ورزش نیز مورد حمایت قرار گرفت. در ویدیویی محبوب از سال ۲۰۲۲ که در شبکههای اجتماعی چرخید، مردان هوادار فوتبال در استادیوم فوتبال اصفهان در شعارهایشان خواندند «مرد و زن فرقی نداره، عاشقای فوتبال هستیم».
این پیروزی کوچکی برای هواداران زن است و در برابر کوه آزار و تبعیضی که زنان در ایران به شکل روزمره با آن مواجه میشوند اثر چندانی ندارد، اما این دستاورد که پس از مبارزهای سخت به دست آمده است گواه استقامت فعالان و زنان ایرانی است که بارها نشان دادهاند که بخشی حیاتی از گذار به جامعهای هستند که در آن به حقوق احترام گذاشته شود.