(بیروت) – دیده‌بان حقوق بشر امروز گفت جابه‌جایی یک دانشجوی دکترای آمریکایی زندانی‌شده در زندان اوین از سوی مسئولان ایرانی نگرانی‌ها از امنیت او را افزایش می‌دهد. منبعی آگاه گفت که در روز ششم دسامبر ۲۰۱۷، شیوئه وانگ، شهروند آمریکا و دانشجوی دکترای دانشگاه پرینستون، به بند هفت زندان اوین منتقل، و در مقابل یک نگهبان از سوی یک زندانی دیگر تهدید شد.
در هشتم آگوست ۲۰۱۶ مقامات ایران وانگ ۳۷ ساله را بازداشت کردند. او در حال پژوهش بر روی سلسله‌ی قاجار بود؛ سلسله‌ی سلطنتی ایران که در ابتدای سده‌ی بیستم به پایان رسید. از آن پس او در زندان اوین زندانی بوده است. خبرگزاری میزان، که به قوه‌ی قضاییه‌ی ایران نزدیک است، در ۱۶ ژوییه‌ی ۲۰۱۷ گزارش داد که دادگاه انقلاب وانگ را به اتهام «همکاری با دولت متخاصم» به ده سال زندان محکوم کرده است. در ماه سپتامبر، دادگاه تجدید نظر این حکم را تأیید کرد.
سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه‌ی دیده‌بان حقوق بشر گفت «مقامات ایران دادگاه‌های ناعادلانه و بدرفتاری با زندانیان را به شهروندان خود محدود نمی‌کنند، و آن رابه تبعه‌های خارجی نیز اعمال می‌کنند». وی افزود «تهدید کردن شیوئه وانگ به آسیب بدنی ظلمی آشکار است».
منبع آگاه به دیده‌بان حقوق بشر گفت که پس از انتقال وانگ در ششم دسامبر، « بلافاصله زندگی او [در مقابل دیدگان یک نگهبان زندان] از سوی یک زندانی طالبان که پیش از این در پایگاه هوایی بگرام افغانستان زندانی بوده است تهدید شد». پس از حمله‌ی تحت رهبری آمریکا به افغانستان در اواخر ۲۰۰۱، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) بازداشتی‌های زیادی را در بگرام زندانی کرد و به تناوب با بدرفتاری یا شکنجه با آنها برخورد کرد. همین زندانی وقتی او و وانگ هر دو در بند ۲۰۹ بودند وانگ را تهدید کرده بود، و این منجر به انتقال او به سلولی دیگر شده بود.
در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۷، خبرگزاری صدا و سیمای ایران ادعا کرد که وانگ به ایران سفر کرده بوده است تا اسنادی را از وزارت خارجه، کتابخانه‌ی ملی، و مجلس ایران برای دولت آمریکا تهیه کند.
دانشگاه پرینستون اعلام کرده است که وانگ «تنها با هدف مطالعه‌ی زبان فارسی و انجام پژوهش دانشگاهی در رابطه با پایان‌نامه‌ی دکترایش در ایران بوده است...موضوع پایان‌نامه‌ی او از طرف پرینستون، دولت آمریکا، یا هیچ کس دیگری به او پیشنهاد نشده بود...او هیچ رابطه‌ای با هیچ دولت یا آژانس امنیتی ندارد، و این اتهام که او جاسوسی می‌کرده است کاملاً نادرست است. او مطالب آرشیوی را تنها برای پژوهشش مطالعه می‌کرد، و بنا به اطلاعات ما آنها را با هیچکس در پرینستون یا هیچ جای دیگری در میان نگذاشته بود».
در طول دو سال گذشته ایران چندین شهروند دوتابعیتی ایرانی و خارجی را به اتهام همکاری با کشورهای غربی بازداشت کرده است. در ماه اوت، دادگاه تجدید نظر حکم ده سال زندان صادره برای سیامک نمازی، یک شهروند دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی و مدیر برنامه‌ریزی استراتژیک در شرکت «کرسنت پترولیوم» در دوبی، و پدر هشتاد ساله‌اش باقر نمازی، نماینده‌ی سابق یونیسف را تأیید کرد. نازنین زاغری-راتکلیف، یک شهروند دوتابعیتی ایرانی-بریتانیایی که برای بنیاد تامسون رویترز کار می‌کرد، در حال گذراندن حکم زندانی پنج ساله است و ضمناً خانواده‌اش به دیده‌بان حقوق بشر گفته‌اند که تهدید به اتهاماتی جدید شده است.
بوریس جانسون، وزیر خارجه‌ی انگلیس، در روز ۹ دسامبر به ایران سفر می‌کند و انتظار می‌رود پرونده‌ی زاغری-راتکلیف را با مقامات ایرانی مطرح کند. در روز ۸ دسامبر، علیرضا رحیمی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، تأیید کرد که ایران و انگلیس درباره‌ی پرونده گفتگو می‌کنند.
ویتسون گفت که «ایران باید استفاده از بازداشت‌های خودسرانه و بدرفتاری با اتباع خارجی به عنوان یکی از مؤلفه‌های سیاست خارجی‌اش را کنار بگذارد و با همه، شهروندانش و خارجی‌ها، با احترام به حقوق بشر اولیه‌شان برخورد کند».
