(نیویورک، 11 ژوئیه 2012) - دیده بان حقوق بشر امروز گفت که قوه قضاییه ایران باید هر چه سریعتر دستور اعدام پنج نفر از فعالان مربوط به اقلیت قومی عرب در ایران را لغوو به وکلا و اعضای خانواده آنها اجازه دهند تا با ایشان در زندان دیدار کنند. به دنبال گزارش های مربوط به اعدام چهار نفر عرب به اتهام فعالیتهای تروریستی که به تاریخ 17 ژوئیه 2012 منتشر شد، دیده بان حقوق بشر نگرانی جدی خود را در مورد امنیت جانی این افراد و سایر بازداشت شدگان ایرانی عرب تبار ابراز داشت.
هادی راشدی، 38 ساله، هاشم شعبانی (نجات)، 32 ساله و محمد علی عموری (نجات)، 34 ساله بنا به اظهارات یکی از دوستان نزدیک شان با خطر اعدام قریب الوقوع مواجه هستند. یک دادگاه انقلاب، طی محاکمه ای که پشت درهای بسته صورت گرفت، این افراد را به ظن عضویت در یک سازمان مسلحانه جدایی طلب عرب و مشارکت در فعالیتهای مسلحانه، به فعالیتهای تروریستی که حکم مرگ در پی دارد، محکوم کرد. قوه قضاییه همچنین حکم اعدام دو برادر ایرانی عرب تبار دیگری به نامهای سید مختار، 25 ساله، و سید جابر آلبوشوکه، 27 ساله که در حدود همان زمان دستگیر شده بودند را نیز صادر کرده است. به دلیل عدم اطلاعات کافی و منع دسترسی به مدارک دادگاه در استان خوزستان که اکثریت ساکنان آن عرب تبار هستند و محل سکونت متهمین نیز میباشد، ظاهرا به جز اعترافات تلویزیونی اطلاعات دیگری در مورد مدارک ارایه شده علیه این افراد در دادگاه وجود ندارد.
سارا لی ویتسون مدیر بخش خاور میانه دیده بان حقوق بشر گفت: «قوه قضاییه هیچ مدرکی را ارایه نکرده است که بر اساس آن بتوان حتی یک روز این افراد را دربند نگه داشت، چه برسد به آنکه آن ها را به دار آویخت. عدم شفافیت در مورد اتهام و محاکمه این افراد دلیل دیگری است که بر اساس آن احکام اعدام شان باید لغو گردد.»
این پنج مرد که به اعدام محکوم شده اند در ماه فوریه2011 در ارتباط با مظنون بودن به عضویت در سازمان تروریستی و مشارکت شان در تیراندازی که به گفته مقامات در داخل و حوالی شهر رامشیر (خلف آباد) در استان خوزستان صورت گرفت توسط مقامات امنیتی دستگیر شدند.
دوست خانوادگی متهمین همچنین به دیده بان حقوق بشر گفت که همان دادگاه انقلابی اخیرا چهار مرد دیگری از همین شهر را ظاهرا بر اساس عقاید سیاسی شان به زندان محکوم کرده است. این دادگاه رحمان عساکره، 34 ساله را به 20 سال زندان، اسماعیل عبیات، 29 ساله را به پنج سال زندان، علی بدری، 31 ساله را به شش سال زندان، و شهید عموری، 42 ساله را به یک سال زندان محکوم کرده است. به غیر از عبیات، سایر افرادی که در این پرونده شامل هستند، از ساکنین فعلی خلف آباد هستند که شهر کوچکی در 120 کیلومتری جنوب شرقی اهواز میباشد. تعداد زیادی از متهمین به عنوان آموزشگر و یا فعال فرهنگی شناخته شده هستند، و بعضی آز آنها، از جمله رحمان عساکره و محمد علی عموری، سابقا به دلیل فعالیتهای سیاسی و ارتباط شان با احزاب اصلاح طلب در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی تحت تعقیب قرار گرفته بودند.
این منبع مطلع به دیده بان حقوق بشر گفت این نه نفر از جمله حدود 12 فعال ایرانی عرب تبار خلف آباد هستند که از فوریه 2011 به اینسو توسط مقامات امنیتی دستگیر شده اند. تعدادی از این افراد با قید ضمانت توسط مقامات از زندان آزاد شده اند، اما دیده بان حقوق بشر اطلاعات مشخصی از وضعیت پرونده های آنها در اختیار ندارد.
با توجه به گزارشهای برخی از گروههای حقوق بشری ایرانی عرب، مقامات حدود 12 مرد عرب تبار را در شهر خلف آباد به منظور جلوگیری از برگزاری تظاهرات برنامه ریزی شده در 15 آوریل 2011 دستگیر کردند.این تظاهرات قرار بود مقارن با یادبود ششمین سالگرد اعتراضات مردمی در استان خوزستان توسط ساکنین عرب تبار که مدتها از عدم توسعه اجتماعی و اقتصادی در مناطق خود شکایت دارند برگزار شود. شهروندان عرب خوزستان ادعا دارندکه دولت آنان را به شکل سیستماتیک، به ویژه در بخش اشتغال، مسکن، و حقوق مدنی و سیاسی مورد تبعیض قرار می دهد.
در آوریل 2011، چند ماه بعد از بازداشت متهمین خلف آباد، دیده بان حقوق بشر استفاده از سلاح گرم توسط نیروهای امنیتی علیه تظاهرکنندگان در شهرهای سراسر استان خوزستان که باعث کشتار ده ها و زخمی شدن بسیاری دیگر شده بود را مستند ساخت. تاکنون هیچ یک از مقامات ایرانی در ارتباط با این کشتار مورد تحقیق قرار نگرفته است.
همان منبع مطلع به دیده بان حقوق بشر گفت که شعبه 2 دادگاه انقلاب شهراهواز، به ریاست قاضی سید محمد باقر موسوی، حکم اعدام این5 نفر را صادر کرده است. این منبع گفت که مقامات بعد از تایید احکام اعدام این افراد توسط دیوان عالی کشور وکلا و خانواده متهمین را از صدور این احکام مطلع ساختند، امااودقیقاًنمی دانست دادگاه بدوی حکم اعدام این افراد را کی صادر کرده بود.
دیده بان حقوق بشر نتوانسته است به نسخه دستور اعدام و یا دادنامه در این پرونده دست یابد، و همچنین نمی تواند صحت خبر تایید احکام اعدام توسط دیوان عالی را تایید کند. اما گروه های حقوق بشر ایرانی عرب گزارش می دهند که دادگاه انقلاب این پنج مرد را به اتهام عملیات تروریستی از جمله «محاربه» و«افساد فی الارض» محکوم کرده است که مجازات آن مرگ می باشد. بر اساس مواد 186 و 190-91 قانون مجازات اسلامی ایران، هر کسی که با تهدید اسلحه علیه دولت مسئول شناخته شود و یا به سازمانی که علیه دولت اقدام مسلحانه کند تعلق داشته باشد، ممکن است به عنوان محاربه مجرم شناخته شده و به مرگ محکوم گردد.
در 13 دسامبر2011، پرس تی وی، یک شبکه انگلیسی زبان دولتی، فیلم مستندی را پخش کرد که در آن راشدی، شعبانی، و یک مرد دیگر ایرانی عرب، طه حیدریان، که گفته میشود اخیرا اعدام شده است، نشان داده شد. در این مستند، راشدی و شعبانی ظاهرا اعتراف می کنند که عضو یک گروه تروریستی مسلح عرب به نام «المقاومه الشعبیه» (یا «جنبش مردمی») هستند که به سوی 4 کارمند دولتی تیراندازی کردند. در جریان این برنامه از چند تن از قربانیان این حمله نیز نام برده شد. در این برنامه ادعا شده بود که این گروه تروریستی مورد حمایت ایالات متحده امریکا و انگلستان و اعراب ایرانی خارج از کشور که جبهه ای تحت عنوان مدافعین حقوق بشر تشکیل داده اند قرار دارند.
مستند پرس تی وی هیچ گونه اطلاعات اضافی در رابطه با تاریخ حمله مورد ادعا و این که کسی در اثر این حمله مجروح شده است یا نه ارائه نداد. منبع مطلع به دیده بان حقوق بشر گفت که او هیچ اطلاعی در رابطه با تیراندازی تروریستی که طی یکی دو سال اخیر در خلف آباد صورت گرفته باشد ندارد. او همچنین اظهار داشت که اشخاصی که در این برنامه به عنوان قربانی این حمله تروریستی معرفی شده بودند در کمال سلامت به زدنگی خود ادامه می دهند.
گروههای حقوق بشر ایرانی عرب معتقدند که اعترافات راشدی و شعبانی تحت فشار و شکنجه طی بازجویی آنها در یکی از مکانهای محلی وزارت اطلاعات اخذ شده بود و آنها اتهامات عنوان شده علیه خود را در دادگاه تکذیب کرده اند. منبع آگاه به دیده بان حقوق بشر گفت که راشدی در اثر شکنجه از ناحیه لگن مجروح شده است. در ماه مه، خبرگزاری العربیه گزارش داد که ماموران وزارت اطلاعات شعبانی را با ریختن آب جوش مجبور به اعتراف به جرائمی کردند که وی مرتکب آن نشده است.
دیده بان حقوق بشر گفت که از ماه مه 2011 تاکنون، مقامات دست کم 11 مرد عرب تبار ایرانی و یک نوجوان 16 ساله را در زندان کارون به اتهام ارتباط با گروههای مسلح که به گفته آنان به نیروهای امنیتی حمله کرده بودند اعدام کرده اند. فعالان حقوق بشر قبلا به دیده بان گفته بودند که در این مدت نیز دست کم شش نفر دیگر که تحت بازداشت نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در ارتباط با تظاهرات ضد دولتی که در سراسر استان خوزستان در ماه آوریل 2011 و 2012صورت گرفت به سر می بردند در اثر شکنجه کشته شدند.
دیده بان حقوق بشر موارد متعددی را مستند کرده است که در آن نیروهای امنیتی ایران از فشار های فیزیکی و روحی از جمله شکنجه برای گرفتن اعترافات دروغین در پرونده های امنیتی استفاده کرده اند، و دادگاه های انقلابی نیز متهمان را بر اساس محاکماتی که در آن دادستان ها عمدتا، اگر نه در مجموع، بر اعترافات متهمین به عنوان مدرک جرم متکی بوده اند، بدون آن که هیچ نوع سند قانع کننده دیگری مبنی بر اثبات جرم علیه متهمین ارائه کنند، به اقدامات تروریستی محکوم کرده اند.
ویتسون در این مورد گفت: «محاکمه متهمان تروریسم در ایران تا زمانی که شواهد اصلی دولت اعترافات تلویزیونی متهمین و برگزاری دادگاههای محرمانه باشد فاقد هرگونه اعتبار است. صدور سریع حکم مجازات مرگ و آن هم بدون فراهم کردن کمترین تشریفات حقوقی در دادگاه، چیزی جز شک و تردید در مورد مشروعیت محاکمه دولت ایجاد نمی کند.»
دیده بان حقوق بشر قبلا نگرانی جدی خود را در مورد وضعیت راشدی، شعبانی و دیگر فعالان ایرانی عرب که توسط نیروهای اطلاعاتی و امنیتی بازداشت شده بودند ابراز کرده است. با توجه به اعدام طه حیدریان و سه تن دیگر از مردان عرب در ماه ژوئن به اتهام نقش داشتن در قتل یک افسر پلیس، میزان نگرانی دیده بان حقوق بشر نسبت به سرنوشت این افراد به شدت افزایش یافته است. در 9 ژوئن، مقامات زندان کارون اهواز برادران طه، عباس، و عبدالرحمان حیدریان و همچنین یک نفر دیگر را به مکان نامعلومی منتقل کردند. حدود یک هفته پس از آن، مقامات به اعضای خانواده آنان اطلاع دادند که آنها اعدام شده اند.
چند روز پس از انتشار گزارشهایی در مورد اعدام این افراد، گروههای حقوق بشر ایرانی عرب ویدیویی را پخش کردند که ظاهراً متهمین مزبوز بعد از دستگیری توسط نیروهای امنیتی از دکتر احمد شهید، گزارشگر جدید منصوب شده سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر ایران، تقاضا می کنند که زندگی آنان را نجات دهد. دیده بان حقوق بشر نمی تواند مشروعیت این ویدیو را به طور مستقل تایید کند.
دیده بان حقوق بشر به دلیل ماهیت غیرقابل برگشت، بی رحمانه و غیرانسانی بودن مجازات اعدام تحت هر شرایطی با اجرای آن مخالف هست.
ویتسون در این زمینه گفت: «آنچه که ما امروز در استان خوزستان مشاهده می کنیم کشتار سازماندهی شده رسمی توسط دولت ایران است که هدف آن چیزی جز خفه کردن صداهای منتقدین نسبت به سیاست های مقامات در این منطقه نیست».
