(نیویورک، 6 اوت 2010) - دیده بان حقوق بشر امروز طی بیانیه ای از مقامات زندان های ایران خواست تا به بازداشت هفده زندانی سیاسی در سلول های انفرادی پایان دهد و این افراد را تحت حمایتهای حقوقی موجود از جمله دسترسی به خانواده ها و وکلایشان قرار دهند. تمامی هفده زندانی مذکور از تاریخ 26 ژوئیه و در پی اعتراض به شرایط رو به افول زندان اوین در اعتصاب غذا بسر می برند و حق برقراری ارتباط با خانواده از آنها سلب شده است.
این هفده نفر در میان صدها زندانی دیگری قرار دارند که در بند 350 زندان اوین نگهداری می شوند. عده قابل توجهی از این افراد را دگر اندیشان سیاسی و تظاهر کنندگان صلح طلبی تشکیل می دهند که به صورت گسترده و به دنبال انتخابات جنجال آمیز ریاست جمهوری 12 ژوئیه 2009 به طور غیرقانونی دستگیر شدند. بعضی از منابع بر این باورند که تعداد زندانیان که طی چند روز اخیر دست به اعتصاب غذا زده اند افزایش یافته است.
جو استورک، معاون بخش خاور میانه در دیده بان حقوق بشر بیان داشت که «نگهداری این زندانیان سیاسی در سلول های انفرادی به جای پاسخ به خواسته های مشروع آنها جز وارد کردن صدمه بیشتر به آنها اثر دیگری ندارد. آنها باید هر چه زودتر به بندهای عمومی زندان منتقل شوند، دسترسی به خدمات پزشکی مورد نیاز را داشته، و حق امکان برقراری ارتباط مجدد با عزیزانشان را نیز داشته باشند».
مقامات زندان این هفده نفر را از روز 26 ژوئیه پس از اعتراضات آنها نسبت به شرایط وخیم زندان به سلول های انفرادی انتقال دادند. عضوی از خانواده یکی از این زندانیان طی تماسی با دیده بان حقوق بشر اظهار داشت که از بامداد روز پنجشنبه، 5 اوت، سه تن از زندانیان دست به اعتصاب «خشک» زده و از خوردن و نوشیدن امتناع نمودند. این فرد نسبت به شرایط اسف بار و رو به وخامت زندانیان ابراز نگرانی شدید نمود. از وفتی که زندانیان دست به اعتصاب غذا زدند مقامات برخی از آنها را به درمانگاه زندان منتقل کردند، اما پس از انجام مراقبتهای اولیه درمانی با سرم آنها را به سلول های خود باز گرداندند. تعدادی از این هفده زندانی از بیماری هایی نظیر مرض قند، ام اس و نارسائی های قلبی رنج می برند و نیاز به مرافبتهای دائمی دارند.
هفده زندانی اعتصاب کننده عبارتند از: بهمن احمدی امویی، غلام حسین عرشی، ابراهیم بابائی، بابک بردبار، مجید دری، جعفر اقدامی، کوهیار گودرزی، پیمان کریمی آزاد، علی ملیحی، عبدالله مومنی، حمید رضا محمدی، ضیا نبوی، حسین نورانی نژاد، علی پرویز، کیوان صمیمی، محمد حسین سهرابی راد و مجید توکلی. در میان این افراد، چهره هایی از روزنامه نگاران، فعالان حقوق مدنی، فعالان دانشجویی، فعالان حقوق بشر، اعضای گروه های سیاسی مخالف و رزمندگان سابق جنگ ایران و عراق به چشم می خورند. دیده بان حقوق بشر اسنادی را در اختیار دارد که نشان می دهند تعدادی از این اعتصاب کنندگان به واسطه فعالیتهای سیاسی شان در چند سال اخیر از سوی دولت ایران مورد هدف قرار گرفته، دستگیر و زندانی شده اند.
به نوشته سایت اینترنتی کلمه، وابسته به آقای میر حسین موسوی، نامزد پیشین انتخابات ریاست جمهوری و رهبر مخالفین، این هفده نفر به دلیل اعتراض به شرایط وخامت بار زندان و سوء رفتار مقامات با زندانیان به سلول های انفرادی منتقل شدند. زندانیان مذکور پس از انتقال آنها به سلول های انفرادی توسط مقامات دست به اعتصاب غدا زدند. در جریان انتقال زندانیان از بند عمومی به انفرادی، آنها ظاهرا از سوی نگهبانان زندان مورد تهدید، آزار و تحقیر لفظی قرار گرفتند. از هفته گذشته تا کنون، مقامات زندان از برقراری هر گونه ارتباط بین محبوسین بند 350 با خارج از زندان جلوگیری نموده و تمام زندانیان این بند را از حق ملاقات و تماس تلفنی محروم ساخته اند.
در تاریخ 2 اوت، این هفده زندانی سیاسی با صدور بیانیه ای پنج خواسته خود را از مقامات زندان مطرح ساختند. این خواسته ها عبارت بودند از: پای بندی کامل مقامات زندان به تمامی حقوق قانونی زندانیان، آزادی آنها از حبس انفرادی، افزایش زمان مکالمات تلفنی و بهبود تسهیلات پزشکی در زندان. بر اساس بیانیه این هفده زندانی، مقامات زندان مکررا به آزار زندانیان پرداخته، به صورت یکجانبه و غیر قانونی حق ملاقات و امکان تماس تلفنی آنها را محدود یا انکار نموده، و از فراهم سازی معالجات و رسیدگی های اولیه پزشکی سر باز می زنند. گزارشات نوشته شده توسط کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران نشان می دهد که مقامات زندان به گونه ای هدفمند و نظام یافته از دسترسی زندانیان سیاسی به خدمات درمانی جلوگیری می کنند.
بر اساس گزارشات دریافتی از رسانه های فارسی زبان خانواده ها از روزی که زندانیان دست به اعتصاب غذا زدند در صدد بوده اند تا با آقای جعفری دولت آبادی، دادستان تهران و نیز سایر مقامات دولتی گفتگو کنند تا بتوانند مجوز تماس با زندانیان در حال اعتصاب را اخذ و ضمن طرح تقاضای بهبود شرایط زندان از مقامات، موجبات انتقال آنان را به بند عمومی زندان فراهم آورند. در تاریخ 2 اوت و پس از آنکه نگهبانان زندان اعضای خانواده های زندانیان را از مقابل زندان اوین متفرق نمودند، آنها نیز به نشانه اتحاد با عزیزان در بند خود دست به اعتصاب غذا زدند.
به نوشته سایت اینترنتی کلمه، در روز چهارشنبه، 4 اوت، پلیس ضد شورش با باتون به سوی خانواده های زندانیان در اعتصاب غذا یورش برده و با توسل به زور عکس های عزیزانشان را از آنان ربوده و آنها را به دستگیر شدن تهدید کردند. یک فعال حقوق بشر ایرانی که درارتباط نزدیکی با اعضای خانواده زندانیان قرار دارد به دیده بان حقوق بشر گفت که در روزهای اخیر مقامات دولتی با تهدید و ارعاب خانواده های زندانیان آنها را از هر گونه مصاحبه با رسانه های خبری بر حذر داشته اند.
قوانین بین المللی و نیز قوانین داخلی کشور مقامات زندان ها در ایران را مسئول تامین احتیاجات اولیه زندانیان دانسته و بر لزوم رفتار محترمانه و انسانی با آنان تاکید می نمایند. کنوانسیون بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران نیز یکی از امضاکنندگان آن به شمار می رود هیچ گونه رفتار یا تنبیه غیر انسانی و تحقیر آمیز را جایز نمی شمارد. در سال 2004، گروه ناظر سازمان ملل بر حبس بدون محاکمه ایران را به واسطه استفاده ابزاری و نظام یافته از حبس انفرادی مورد انتقاد قرار داد. این گروه در گزارش خود اظهار داشت که «حبس های انفرادی طولانی مدت در ردیف رفتار غیر بشری قرار می گیرد که در کنوانسیون جهانی علیه شکنجه تعریف شده اند». اصول اساسی سازمان ملل متحد در ارتباط با رفتار با زندانیان تصریح می کند که «اقدامات جهت لغو کردن و یا محدود ساختن استفاده از حبس انفرادی به عنوان مجازات باید مورد اجرا و تشویق قرار بگیرند».
همچنین اصول 22 و 39 قانون اساسی ایران هر گونه توهین به شان و شخصیت افراد و بازداشت شدگان را منع نموده اند. مقررات سازمان زندان های کشور نیز مقامات زندان ها را مکلف می سازد تا امکاناتی از قبیل غذای مناسب، مکان استراحت و لوازم بهداشت شخصی را برای زندانیان فراهم نمایند. علاوه بر اینها، مقررات مذکور بر حق دسترسی به خدمات پزشکی، ملاقات و ارتباط با خانواده و مرخصی موقت از زندان در صورت بروز بحران های خانوادگی تاکید می نمایند.
وکیل تعدادی از این زندانیان در اعتصاب در گفتگویی با دیده بان حقوق بشر اعلام کرد که مقامات زندان نیز مرتبا مانع ملاقات وکلا به موکلین زندانیشان می شوند. او اظهار داشت «من برای حق ملاقات باید به دادگاه بروم در حالی که قانون به من اجازه می دهد که به زندان مراجعه کنم و با موکل خودم دیدار داشته باشم». این وکیل به دیده بان حقوق بشر گفت که اخیرا دادگاه ها وکلا را جهت اخذ مجوز به دادستانی ارجاع می دهند. وی افزود: «من بارها به دفتر دادستان تهران مراجعه کردم اما موفق به ملاقات وی نشده ام».
آقای استورک اظهار داشت «تقاضاهای این زندانیان تنها بر اساس قوانینی که ایران طبق آنان موظف می باشد ارائه شده است. محرومیت زندانیان حتی از حقوق اولیه خود نمایانگر آنست که وضعیت حقوق بشر در ایران تا چه اندازه بحرانی می باشد».
