(نیویورک، 20 ژانویه 2009) - دیده بان حقوق بشر امروز اعلام کرد جایزه هملن/همت که به نویسندگان تحت آزار و اذیت تعلق می گیرد، به محمد صدیق کبودوند فعال ایرانی حقوق بشر اهدا می شود. کبودوند بدلیل نوشته هایش هم اکنون در حال گذراندن محکومیت دهساله خود در زندان است. وی در شرایط جسمی وخیمی قرار دارد و نیازمند مراقبت های اضطراری پزشکی است.
دیده بان حقوق بشر هر سال جوایز هلمن/همت را به نویسندگانی اهدا می کند که به خاطر ابراز دیدگاه های مخالف، انتقاد از مقام ها و اقدامات حکومت و یا گزارش موضوعاتی که حکومت با انتشار آنها مخالف است، مجازات می شوند.
سارا لی ویتسون مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقای دیده بان حقوق بشر می گوید: "فعالیت های کبودوند بعنوان یک مدافع حقوق بشر و روزنامه نگار مروج و حامی اصلاحات در ایران موجب زندانی شدن او شده است. او با وجود نیاز اضطراری به مراقبت های پزشکی امکانات کافی در اختیار ندارد." وی می افزاید: "تجربه او گواهی ناگوار مخمصه روزنامه نگاران، دگراندیشان و سایر منتقدین مسالمت آمیز در ایران امروز است."
کبودوند روزنامه نگار و مدافع برجسته حقوق بشر در ایران است که در سال 2005 سازمان حقوق بشر کردستان را با هدف حمایت از حقوق کردهای ایران بنیانگذاری کرد. این سازمان سپس گسترش پیدا کرد و 200 گزارشگر را در سراسر کردستان ایران در بر گرفت. آنها گزارش های دقیق و به موقعی از منطقه تهیه می کردند که در روزنامه بنام پیام مردم که اکنون تعطیل شده منتشر می شد. کبودوند مدیر مسئول و دبیر این نشریه بود. کبودوند با فعالیت های حقوق بشری و خبرنگاری خود نقشی اساسی در ایجاد شبکه جامعه مدنی برای جوانان و فعالان کرد داشت. او همچنین نویسنده سه کتاب بوده است: "نیمه دیگر" درباره حقوق زنان، "برزخ دمکراسی" و "جنبش اجتماعی".
به گفته وکیل کبودوند، وی در اول ژوئیه 2007 توسط مامورین اطلاعاتی دستگیر شد و پس از آن منزل و لوازم و دارایی هایش مورد بازرسی قرار گرفتند. او سپس به بند 209 زندان اوین منتقل شد. این بند ویژه بازداشت زندانیان سیاسی است و تحت کنترل وزارت اطلاعات قرار دارد. مسئولین بدون هیچ اتهامی او را به مدت شش ماه در سلول انفرادی حبس کردند.
شعبه 15 دادگاه انقلاب در مه 2008 کبودوند را به دهسال زندان محکوم کرد. جرم او "اقدام علیه امنیت ملی از طریق تاسیس سازمان حقوق بشر کردستان، تبلیغ علیه نظام از طریق اشاعه اخبار، مخالفت با قوانین جزایی اسلام از طریق علنی کردن احکامی همچون سنگسار و اعدام و نیز حمایت از زندانیان سیاسی" اعلام شد. شعبه 54 دادگاه تجدید نظر تهران این حکم را در اکتبر 2008 تایید کرد.
حکومت ایران از این و سایر مفاد "قوانین امنیتی" برای دستگیری نویسندگان، روشنفکران و مدافعین حقوق بشر که دیدگاه های انتقاد آمیز خود را ابراز می کنند و یا بدنبال اجتماعات صلح آمیزشان هستند، استفاده می کند. دیده بان حقوق بشر در سال 2008 با انتشار گزارشی نحوه بهره برداری از قوانین امنیتی ایران برای سرکوبی فعالیتهای مستقل را تشریح کرد:
https://www.hrw.org/en/reports/2008/01/06/you-can-detain-anyone-anything-0
همسر و سه فرزند کبودوند از 16 دسامبر تاکنون خبری از او دریافت نکرده اند. وکیل کبودوند می گوید وی که هر دو والدینش در اثر حمله قلبی جان داده اند، در 17 دسامبر در زندان دچار حمله قلبی شد. او که از قبل بدلیل سابقه حمله قلبی، فشار خون بالا، عفونت کلیه و مشکل پروستات در وضعیت جسمی بود، اکنون در شرایط وخیمی قرار گرفته است. به گفته وکیل کبودوند، مسئولین با درخواست های مکرر پزشکان زندان برای دسترسی او به مراقبت های پزشکی تخصصی مخالفت کرده اند. مرکز پزشکی زندان فاقد این امکانات لازم است.
دیده بان حقوق بشر از حکومت ایران می خواهد هر چه سریعتر مراقبت های پزشکی مورد نیاز را در اختیار کبودوند که در شرایط وخیمی قرار دارد، بگذارد و به حبس ناعادلانه او پایان دهد. دیده بان حقوق بشر یکبار دیگر از حکومت ایران می خواهد مفاد مبهم و خودسرانه قوانین جزائی خود را لغو کند. حکومت ایران از این مفاد برای ساکت کردن منتقدین و فعالانی که خواهان استفاده از حق آزادی بیان و اجتماعات هستند، استفاده می کند.
دیده بان حقوق بشر برنامه هلمن/همت را در سال 1990 آغاز کرد. از آن زمان تاکنون این جایزه به بیش از 600 نویسنده از 91 کشور جهان اهدا شده است. همه ساله کمیته ای متشکل از نویسندگان، سردبیران و روزنامه نگاران که شغلشان مبتنی بر آزادی بیان است، نامزدهای این جایزه را تعیین می کنند.