(New York) - Hôm nay, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu rằng nhà cầm quyền Việt Nam cần hủy bỏ mọi cáo buộc đối với Nguyễn Trung Trực về các hoạt động nhân quyền ôn hòa và phóng thích ông ngay lập tức.
Nguyễn Trung Trực bị bắt từ tháng Tám năm 2017 vì tham gia nhóm nhân quyền có tên là Hội Anh em Dân chủ. Nhà cầm quyền Việt Nam cáo buộc ông “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 79 của bộ luật hình sự năm 1999. Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Bình dự kiến sẽ xử vụ của ông vào ngày 12 tháng Chín năm 2018.
“Nguyễn Trung Trực lại là một nạn nhân nữa trong chiến dịch của chính quyền Việt Nam chống lại những người vận động cho nhân quyền và dân chủ,” ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Ban Á châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Đất nước Việt Nam giờ đây đang trở thành một nhà tù khổng lồ cho bất kỳ người nào lên tiếng phản đối chính quyền hay hoạt động nhằm thúc đẩy các quyền con người cơ bản.”
Nguyễn Trung Trực, 44 tuổi, đã có quá trình tham gia các hoạt động ủng hộ dân chủ lâu dài. Ông từng là thuyền nhân trong trại tị nạn ở Hồng Kông hơn bảy năm vào thập niên 1990, sau đó bị trục xuất về Việt Nam vào năm 1997. Năm 2003, ông đi làm ở Malaysia, nơi ông tham gia Phong trào Chấn hưng nước Việt do các nhà hoạt động nhân quyền Vũ Quang Thuận và Lê Thăng Long thành lập. Phong trào này vận động cho một nước Việt Nam có hệ thống chính trị dân chủ, đa đảng. Theo Lê Thăng Long, mục tiêu của phong trào là thúc đẩy “hợp tác, cải tiến, bất bạo động, đối thoại, lắng nghe, vì quyền lợi chung lâu dài của dân tộc.
Báo công an hồi tháng Chín năm 2017 đưa tin rằng Nguyễn Trung Trực từng “rất tích cực viết các tài liệu phản động có nội dung tuyên truyền, xuyên tạc về Việt Nam; trả lời phỏng vấn và tham gia các cuộc biểu tình bất hợp pháp tại Malaysia.” Chính quyền Malaysia trục xuất ông về Việt Nam hồi tháng Chín năm 2012.
Tháng Tám năm 2015, Nguyễn Trung Trực gia nhập Hội Anh em Dân chủ, do nhà vận động nhân quyền Nguyễn Văn Đài và các nhà hoạt động bạn bè của ông thành lập từ tháng Tư năm 2013. Với mục tiêu được ghi rõ là “bảo vệ các quyền con người đã được Hiến pháp Việt Nam và các Công ước quốc tế thừa nhận” và “vận động xây dựng một xã hội dân chủ tiến bộ, công bằng và văn minh tại Việt Nam,” Hội Anh em Dân chủ cung cấp một mạng lưới cho các nhà hoạt động cả trong và ngoài nước, những người muốn vận động cho dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam.
Nguyễn Trung Trực làm người đại diện của hội ở miền trung Việt Nam. Ông tham gia các cuộc biểu tình chống Formosa, một công ty thép Đài Loan đã xả chất thải độc xuống biển gây ra thảm họa môi trường lan rộng dọc bờ biển miền trung Việt Nam vào tháng Tư năm 2016.
Tháng Bảy năm 2016, Nguyễn Trung Trực cùng bảy người nữa tới Cửa Lò, tỉnh Nghệ An để dự đám cưới một người bạn hoạt động. Một nhóm vài chục người mặc thường phục đã tấn công và đánh đập họ dã man, tước đoạt điện thoại, ví và giấy tờ của họ. Những kẻ thủ ác đã bỏ họ ở một khu rừng vắng. Nguyễn Trung Trực cho biết ông bị thâm tím ở lưng, chảy máu ở miệng, mũi và tai, và sau đó phải đi khâu chỗ rách ở tai.
Nguyễn Trung Trực là thành viên thứ chín của Hội Anh em Dân chủ bị đưa ra xử, tính từ đầu năm 2018. Hồi tháng Tư, nhà cầm quyền đã kết tội và áp mức án từ bảy đến mười lăm năm tù đối với tám người– Nguyễn Văn Đài, Lê Thu Hà, Nguyễn Trung Tôn, Trương Minh Đức, Nguyễn Bắc Truyển, Phạm Văn Trội, Nguyễn Văn Túc và Trần Thị Xuân. Vào tháng Sáu, dưới sức ép quốc tế, chính quyền Việt Nam phóng thích Nguyễn Văn Đài và Lê Thu Hà với điều kiện họ phải đi lưu vong ở Đức.
“Hội Anh em Dân chủ đang bị đàn áp liên tục, chính quyền Việt Nam tìm cách trừng phạt những người lãnh đạo Hội vì dám vận động cho các quyền tự do cơ bản để cất lên tiếng nói, tham gia một tổ chức và biểu tình ôn hòa,” ông Robertson nói. “Các nhà tài trợ và đối tác thương mại quốc tế của Việt Nam cần yêu cầu Hà Nội tôn trọng các quyền tự do cơ bản và chấm dứt việc biến những phê phán chính quyền thành tội hình sự.”
