(نیویورک) - دیده بان حقوق بشر امروز گفت که مقامات طالبان از زمان تسلط بر افغانستان در ۱۵ آگست ۲۰۲۱ محدودیتهای شدید خویش بر حقوق زنان و دختران و رسانهها را شدت بخشیدهاند. در دو سال گذشته، مقامات طالبان زنان و دختران را از حق تحصیل، کار، گشت و گذار و اجتماعات محروم کردهاند. طالبان سانسور گستردهای را بر رسانهها و دسترسی به اطلاعات اعمال کرده و بازداشت روزنامه نگاران و دیگر منتقدان را افزایش داده است.
افغانستان به یکی از بدترین بحرانهای بشری جهان تبدیل شده است. بیش از ۲۸ میلیون نفر - دو سوم جمعیت - نیاز فوری به کمکهای بشردوستانه دارند. سازمان ملل گزارش داده است که چهار میلیون نفر از جمله ۳.۲ میلیون کودک زیر ۵ سال دچار سوءتغذیه حاد هستند.
فرشته عباسی پژوهشگر امور افغانستان در دیده بان حقوق بشر گفت که «مردم افغانستان زیر حاکمیت طالبان در یک کابوس حقوق بشری و همچنان بحران بشری به سر میبرند. رهبری طالبان باید فوراً قوانین و سیاستهای ظالمانه خود را طرد کند و جامعه بینالمللی باید آنها را در قبال بحرانهای کنونی پاسخگو قرار دهد.»
در کنار دههها جنگ، حوادث آب و هوایی شدید و بیکاری گسترده، محدودیتهای شدید بر حقوق زنان و دختران از زمان تسلط طالبان از دلایل اصلی ناامنی غذایی بوده است. در نتیجه بسیاری از مشاغل از بین رفته و به ویژه منجر به اخراج بسیاری از زنان از کار و ممنوعیت کار زنان در سازمانهای بشردوستانه به جز در بخشهای محدود گردیده است. زنان و دختران از دسترسی به آموزش متوسطه و عالی محروم هستند.
در ۲۴ دسامبر۲۰۲۲ طالبان کار زنان با تمام سازمانهای غیردولتی داخلی و بین المللی از جمله سازمان ملل متحد، به جز در بخشهای صحت، تغذیه و آموزش، را ممنوع کرد. این امر به معیشت زنان آسیب جدی وارد کرده است، زیرا در صورت عدم مشارکت زنان در فرآیندهای توزیع و نظارت، دانستن اینکه آیا زنان کمک دریافت میکنند یا خیر غیرممکن است. این بحران به طور نامتناسبی به زنان و دختران آسیب رسانده است زیرا آنها از قبل هم در دسترسی به غذا، مراقبتهای بهداشتی و مسکن با مشکلات بیشتری روبرو بودهاند.
عباسی گفت: «سیاستهای زنستیزانه طالبان نشان دهنده بیتوجهی کامل به حقوق اولیه زنان است. سیاستها و محدودیتهای آنها نه تنها به زنانی که فعال و مدافع حقوق هستند، بلکه به زنان عادی که به دنبال یک زندگی عادی هستند نیز آسیب میزند.»
دیده بان حقوق بشر گفت که کشورهای کمک کننده باید راههایی برای کاهش بحران بشری جاری بیابند، به نحویکه منجر به تقویت سیاستهای سرکوبگرانه طالبان علیه زنان نشوند.
محدودیت شدید طالبان بر رسانههای محلی شامل منع پخش محتوای رسانههای بین المللی از سوی آنان میشود که دسترسی به اطلاعات را در افغانستان با مشکل مواجه کرده است. هیچ کس در داخل کشور نمیتواند اطلاعات مهم را بدون ترس از دستگیری و بازداشت خودسرانه گزارش کند.
نیروهای امنیتی طالبان دست به بازداشت خودسرانه، شکنجه و اعدام صحرایی افسران سابق امنیتی و اعضا یا حامیان گروههای مقاومت مسلح زده اند. از زمان تسلط طالبان، گروه مسلح اسلامگرای دولت اسلامی ولایت خراسان (داعش خراسان)، شاخه دولت اسلامی (داعش) در افغانستان حملات زیادی بر مدارس و مساجد انجام دادهاند که در بیشتر مواقع گروه قومی هزاره را که عمدتاً شیعه هستند هدف قرار میدهند که از محافظت امنیتی کمتری برخوردارند یا به مراقبتهای صحی و سایر کمکها دسترسی اندکی دارند.
هزاران تن از مردم افغانستان که از کشور فرار کرده بودند در کشورهای سومی از جمله پاکستان، امارات متحده عربی، ایران و ترکیه در بلاتکلیفی به سر میبرند و در بسیاری موارد در شرایط وخیمی قرار دارند. دیده بان حقوق بشر گفت که دولت های درگیر با مسئله افغانستان مسئولیت دارند تا اطمینان حاصل کنند که افغانهایی که در معرض آزار و اذیت یا آسیب قرار دارند، بصورت واقعی به مسیرهای قانونی و ایمن دسترسی دارند. دولت ها باید به تعهدات خود عمل کنند و این گروههای در معرض خطر را در اسرع وقت اسکان دهند.
عباسی گفت: «واکنش طالبان به بحران بشری گسترده افغانستان، سرکوب بیشتر حقوق زنان و هرگونه مخالفت بوده است. دولتهایی که با طالبان در تعامل هستند باید آنها را تحت فشار قرار دهند تا فوراً مسیر خود را تغییر دهند و تمام حقوق اساسی افغانها را احیا کنند و در عین حال به مردم افغانستان کمک حیاتی کنند.»