(بیروت) – دیدهبان حقوق بشر امروز گفت مرگ بکتاش آبتین، نویسنده و شاعر، در زندان نمودی از وضعیت وخیمی است که مقامات ایران برای منتقدان زندانی حکومت ایجاد کردهاند.
در ۸ ژانویه ۲۰۲۲ کانون نویسندگان ایران خبر داد که آبتین ۴۷ ساله که برای دومین بار از زمان بازداشت در سپتامبر ۲۰۲۰ با بیماری کووید-۱۹ دست و پنجه نرم میکرد در بیمارستانی در تهران درگذشته است. آبتین، که بنا به اتهامات نامربوط امنیت ملی زندانی شده بود، پس از تعلل مقامات زندان در انتقال او به درمانگاهی در بیرون از زندان پس از شروع علائم بیماری، در هفته اول ژانویه تحت کمای مصنوعی قرار داده شد. مقامات خانواده آبتین را برای تدفین پیش از موعد او تحت فشار گذاشتند.
تارا سپهریفر، پژوهشگر ارشد ایران در دیدهبان حقوق بشر، گفت «مقامات قضایی ایران در مرگ بکتاش آبتین که هرگز نباید به خاطر کارش زندانی میشد مسئول هستند». او اضافه کرد «با تداوم مرگ زندانیان در برابر بیتوجهی مطلق مقامات به جان آنها، تمام وعدههای پیشین حکومت درباره تحقیق و تفحص درباره آزار در جریان بازداشت پوچ به نظر میرسند».
از آغاز ۲۰۲۲ آبتین دومین زندانی جانسپرده در ایران است. در روز اول ژانویه، هرانا خبر داد که کیان عادلپور پس از اعتصاب در زندان اهواز در اعتراض به وضعیت پروندهاش تحت شرایطی «پرابهام» درگذشته است. ساسان نیکنفس و بهنام محجوبی، هر دو اکتیویست، در سال ۲۰۲۰ در زندان فوت کردند. خانوادههای آنها گفتند که مقامات زندان دسترسی آنها با مراقبت پزشکی را به تأخیر انداخته یا محدود کردند.
کانون نویسندگان ایران اعلام کرد که آبتین برای چهار روز در زندان مراقبت پزشکی دریافت نکرد و سپس به بیمارستان طالقانی منتقل شد. خانواده او هم برای چندین روز از وضعیت پزشکی او بیخبر گذاشته شدند. پس از اجرای حکم او، آبتین تلاش ناموفقی کرده بود تا به خاطر وضعیت سلامتی زمینهای خود که احتمالاً کووید-۱۹ تشدید کرده بود مرخصی پزشکی دریافت کند. او پیش از این پس از ابتلا به کرونا برای اولین بار در آوریل ۲۰۲۱ بستری شده بود.
در ۱۵ ماه مه ۲۰۱۹ شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران آبتین و همدادگاهیهایش کیوان باژن و رضا خندان مهابادی را بنا به اتهامات سیاسی «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» و «تبلیغ علیه نظام» به شش سال زندان محکوم کرد. این اتهامات از نقش رهبری آبتین در کانون نویسندگان و فعالیت آنها علیه سانسور دولتی ناشی میشد. با این که موج قبلی پاندمی در حال تاخت و تاز در زندانهای ایران بود، مقامات در سپتامبر ۲۰۲۰ آنها را برای گذراندن حکم احضار کردند.
طبق گزارشها در اولین سال پاندمی کووید-۱۹ مقامات ایران ۸۵ هزار زندانی را آزاد کرده یا به مرخصی فرستادند، اما دهها مخالف مسالمتآمیز از این سیاست مستثنی شده بودند.
دیدهبان حقوق بشر خواسته اعلامشده در بیانیه مشترک ژانویه ۷ را تکرار میکند و از مقامات ایران میخواهد افرادی که به شکل ناعادلانه بازداشت شدهاند را آزاد کند و تا وقتی شرایط زندان اوین و دیگر زندانها امن نیست از احضار زندانیان سیاسی برای گذراندن حکمشان اجتناب کند.
سپهریفر گفت «ما از بیش از ده زندانی سیاسی ایران حمایت میکنیم که اخیراً دولت و قوه قضاییه را مسئول ایجاد شرایطی دانستند که جان مخالفان زندانی را با تهدید جدی مواجه میکند».