روزگذشته محمود جعفری دولت آبادی، دادستان تهران اعلام کرد که حکم اعدام شش کودک بزهکار در راستای اصلاح قانون مجازات اسلامی نقض شده است. اما وی هیچ اشاره‌ای نکرده است که تنها در ماه ژانویه دو نوجوان که در کودکی بازداشت شده بودند با توجه به گزارش گروه‌های حقوق بشری اعدام شدند و دستکم ۴۹ کودک بزهکار در خطر اعدام قریب‌الوقوع باقی مانده‌اند.
ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی جدید که از سال ۲۰۱۳ به تصویب رسید به قضات این اختیار را می‌دهد تا برای کودکانی که ماهیت جرم و یا حرمت آن را ندانند و درک نکنند، قصاص صادر نکنند.
با وجود این گام کوچک و مفید، ایران به هیچ وجه به لغو مجازات اعدام برای کودکان نزدیک‌تر نشده است. همچنین چند تن از کودکان بزهکاری که تحت قانون مجازات اسلامی اصلاح شده محاکمه (و یا تجدید محاکمه) شده‌اند هنوز هم با مجازات مرگ روبرو هستند، زیرا که قضات معتقد بودند آنها فاقد معیارهای ذکر شده در ماده ۹۱ بودند.
یکی از آنها سالار شادیزادی نام دارد. سالار در فوریه ۲۰۰۷ زمانی که تنها ۱۵ سال داشت برای قتل دوست خود به ضرب سلاح سرد بازداشت شده بود. دادگاه جنایی استان گیلان او را در دسامبر ۲۰۰۷ به مرگ محکوم کرد. در سال ۲۰۱۶ مقامات او را مجدداً محاکمه کرده ولی برای بار دوم در ماه نوامبر وی به اعدام محکوم شد.
دیگر نوجوان محکوم به مرگ حمید احمدی نام دارد که در طی یک نزاع با سلاح سرد در سن ۱۵ سالکی مرتکب قتل مرد جوانی شده است. بعد از انجام اعاده دادرسی در سال ۲۰۱۵ او دوباره به مرگ محکوم شد. مورد دیگری به نام سجاد سنجری نیز مانند این است. سجاد در سال ۲۰۱۲ زمانی که فقط ۱۵ سال سن داشت برای قتل یک مرد به ضرب چاقو بازداشت و به اعدام محکوم شد، دادگاه با اعاده دادرسی وی موافقت کرد اما او نیز برای بار دوم در سال ۲۰۱۵ به مرگ محکوم شد.
کنوانسیون حقوق کودک، که ایران یکی از امضاء کنندگان آن است، مجازات اعدام برای کسانی که زیر ۱۸ سال مرتکب جرم می‌شوند را مطلقا منع کرده است. قوانین ایران در تضاد مستقیم با این تعهد بین المللی قرار دارند و اصلاحات قانون مجازات اسلامی سال ۲۰۱۳ که قرار بود این شکاف را پر کند در عمل نتوانسته از کودکان در مقابل مجازات اعدام محافظت کند. سازمان دیده‌بان حقوق بشر در هر شرایطی با مجازات اعدام به دلیل ماهیت غیرقابل بازگشت و بی رحمانه بودنش مخالف است.
در این بین قضات و دادستان‌ها نقش مهمی در حفظ تعهدات حقوق بشری ایران بازی می‌کنند. تا این لحظه به همه کودکان مجرم محکوم به اعدام فرصت اعاده دادرسی داده نشده است. دادستان‌ها در ایران، از جمله آقای جعفری دولت آبادی باید برای همه این نوجوانان درخواست اعاده دادرسی صادر کنند. مهم‌تر از آن قضات باید ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی را مطابق با تعهدات ایران نسبت کنوانسیون حقوق کودک تفسیر کنند. این بدان معنی است که هیچ کس نباید به خاطر جرمی که زیر سن ۱۸ سالگی مرتکب شده به مرگ محکوم شود.
