(İstanbul) - İnsan Hakları İzleme Örgütü yaptığı açıklamada, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun basına yaptığı bir yorum nedeniyle mahkum edilmesinin ve siyasi yasağa tabi tutulmasının bir hak ihlali, ve 2023 seçimleri öncesinde Türkiye'deki muhalefete yönelik haksız ve siyasi olarak hesaplanmış bir saldırı olarak görülmesi gerektiğini ifade etti.
İstanbul'daki bir mahkeme tarafından verilen bu karar, Belediye Başkanı İmamoğlu'nun ifade özgürlüğü ve siyasi örgütlenme haklarını ihlal etmekte ve İstanbul'daki milyonlarca seçmenin siyasi temsilci olarak kendi belediye başkanını seçme hakkına müdahale etmektedir.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Program Yardımcı Direktörü Tom Porteous, "Ekrem İmamoğlu hakkında verilen karar, hükümetin, 2023 seçimleri yaklaşırken önemli muhalefet figürlerini saf dışı bırakmak veya susturmak için mahkemeleri kötüye kullanmaya hazır olduğunu gösteren bir adalet ayıbı ve demokratik sürece yönelik bir saldırıdır. Bu karar yalnızca İmamoğlu'nun haklarını ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda İstanbullu seçmenleri seçtikleri temsilciden mahrum bırakarak onların haklarını da inkar ediyor" dedi.
Mahkeme, İmamoğlu'nu 4 Kasım 2019 tarihinde basına verdiği bir demeçte "31 Mart [2019 İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı] seçimini iptal edenler ahmaktır" dediği için 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezasına çarptırdı. İmamoğlu, hem 31 Mart seçimlerini hem de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hükümeti tarafından talep edilen 23 Haziran 2019'daki tekrarını kazanmıştı. Mahkeme, aylar sonra, İmamoğlu'nun basına yaptığı yorumun tartışmalı bir şekilde ilk seçimin iptaline karar veren Yüksek Seçim Kurulu'na hakaret olduğuna hükmetti. Mahkeme ayrıca, mahkumiyet kararının istinaf ve temyizde onanması halinde infaz süresince, seçimle gelinen siyasi görevlerden men edilmesine karar verdi. İmamoğlu'nun avukatları mahkumiyet kararını ve yasağı derhal istinafa götüreceklerini söyledi.
İmamoğlu, 31 Mart 2019 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı olmak için oyların çoğunluğunu az farkla kazandı. Bu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, onun Adalet ve Kalkınma Partisi ile selefi Refah Partisi'nin, Erdoğan'ın İstanbul belediye başkanı seçildiği 1994'ten bu yana şehrin yönetimini ilk kez kaybetmesiydi. 6 Mayıs 2019 tarihinde Türkiye'nin Yüksek Seçim Kurulu, iktidar partisinin usulsüzlük iddialarına üzerine seçim sonuçlarını tartışmalı bir kararla iptal etti. Seçim 23 Haziran 2019'da tekrarlandı ve İmamoğlu, hükümetin adayından 800,000'den fazla oy alarak, açık ara bir farkla seçimi tekrar kazandı. O günden bu yana Cumhurbaşkanı Erdoğan ve parti yetkilileri konuşmalarında sık sık İmamoğlu'nu hedef aldılar.
İmamoğlu, sonradan İstanbul'da yargılanacağı açıklamayı basına 4 Kasım 2019'da yaptı. Bir gazeteci, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun İmamoğlu'nu eleştiren bir yorumuna yanıt vermesini istemişti. Soylu "Avrupa Parlamentosu'na gidip, Türkiye'yi şikayet eden ahmağa söylüyorum. Bunun bedelini bu millet sana ödetecek” demişti.
Aslında Soylu, İmamoğlu'nun Avrupa Parlamentosu'nda değil, 30 Ekim 2019 tarihinde Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler oturumunda yaptığı ve hükümetin seçimi iptal etme kararını eleştirdiği bir konuşmaya atıfta bulunuyordu. Soylu'nun kendisine "ahmak" demesi üzerine İmamoğlu, "tam da 31 Mart'ta seçimi iptal edenler ahmaktır" yanıtını verdi. Her iki siyasetçi de yorumlarında birbirlerinin adını vermedi ve İmamoğlu Yüksek Seçim Kurulu'na bir atıfta bulunmadı.
İmamoğlu'nun bu yorumu sonrasında Yüksek Seçim Kurulu'nun İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı'na yaptığı ihbar üzerine İmamoğlu hakkında Türk Ceza Kanunu'nun 125/2-1 ve 125/3/a, 125/4 ve 125/5 maddeleri uyarınca "Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı görevlerinden dolayı alenen hakaret" suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. İnsan Hakları İzleme Örgütü, Yüksek Seçim Kurulunun hiçbir üyesinin davada şikayetçi olarak dahil olmamasının dikkat çekici olduğunu ifade etti.
Kasten işlenen suçlardan hapis cezasına mahkum olanlar, Türk Ceza Kanunu'nun 53. Maddesinde yer alan hükümler uyarınca, seçme ve seçilme hakkının yanı sıra bazı diğer haklarını da kaybedebilirler. Mahkumiyet kararının onanması halinde İmamoğlu, ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) infaz süresi boyunca seçilme hakkını kaybeden bir başka siyasetçi olabilir. Yargıtay, Mayıs ayında Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu'nun mahkumiyetini onamıştı. Kaftancıoğlu'nun siyasi yönetici görevlerde bulunması yasaklanmıştı.
