Şebnem Korur Fincancı, yetkililerin "terör propagandası yapmak" suçundan hakkında düzmece bir soruşturma yürütmesi nedeniyle Türkiye'de hapsedilen son insan hakları savunucusu oldu. Halihazırda Türk Tabipler Birliği başkanı olan Korur Fincancı, Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın eski başkanı ve emekli bir adli tıp profesörüdür. Çalışmaları, işkence emarelerinin nasıl tespit edilip belgeleneceğine dair bir dönüm noktası olan Birleşmiş Milletler “İstanbul Protokolü”nün oluşturulmasında merkezi bir rol oynadı. Ayrıca, farklı ülkelerdeki toplu mezarların açılması ve savaş suçlarının adli olarak belgelendirilmesi üzerine çalıştı.
Korur Fincancı'nın gözaltına alınıp tutuklanması, 19 Ekim'de Kürt yanlısı bir televizyon kanalına verdiği röportajın sonrasında gerçekleşti. Türk ordusunun Irak Kürdistanı Bölgesi'nde silahlı Kürdistan İşçi Partisi'ne (PKK) karşı kimyasal silah kullandığı iddialarına yanıt olarak, Korur Fincancı, gördüğü video görüntülerinin sinir sistemini etkileyen zehirli gazların kullanımına işaret ettiğini ve kapsamlı bir soruşturma yürütülmesi gerektiğini söyledi. Hükümet yanlısı medya ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Korur Fincancı ve Türk Tabipleri Birliği'ni Türk ordusuna iftira atmakla suçladı. Savcılar ve mahkemeler de, Korur Fincancı için soruşturma ve tutuklama kararları verdiler.
Korur Fincancı'nın tutuklanması, Erdoğan hükümetinin eleştirel kesimler ve muhalifler üzerinde kurduğu baskının ve siyasi amaçlı davaların son örneği. Daha bu hafta polis, 10 Kürt gazeteciyi gözaltına aldı. Geçtiğimiz Haziran ayında da 16 Kürt gazeteci tutuklanmıştı. Türk makamları, Korur Fincancı gibi uzmanların ve bu uzmanların demeçlerini haber yapan gazetecilerin seslerini kısmaya kararlı olduklarını gösteriyorlar.
Yetkililer ayrıca, hükümet politikalarını eleştiren meslek kuruluşlarını yeniden şekillendirmek ve kontrollerini ele geçirmek için daha geniş çaplı bir plana odaklanmış gibi görünüyor. 27 Ekim'de Adalet Bakanı, hem Korur Fincancı'nın başkanlığından alınacağı Türk Tabipleri Birliği'ni hem de Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'ni (TMMOB) yeniden yapılandırma planlarını açıkladı. TMMOB'un önde gelen üyelerinden Mücella Yapıcı, Nisan ayında hak savunucusu Osman Kavala ve altı kişiyle birlikte 2013 Gezi Parkı protestolarında rol aldığı iddiasıyla hüküm giydi ve hapsedildi.
2023 cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri yaklaşırken, Türk hükümetinin susturmak istediği kişilere yönelik suçlamaları ve gözaltıları kötüye kullanmaya ve kontrolü dışındaki kurumları ele geçirmeye çalışması kuvvetle muhtemeldir.
