(Βρυξέλλες) – Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της υπονόμευσαν τις βασικές αξίες των ανθρώπινων δικαιωμάτων με τις αντιδράσεις τους στις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετώπισαν το 2016, δήλωσε σήμερα η Human Rights Watch στην Παγκόσμια Έκθεση 2017.
Η Human Rights Watch επισήμανε τις εξελίξεις σε 10 κράτη μέλη της ΕΕ και σε επίπεδο Ένωσης στους τομείς της μετανάστευσης και του ασύλου, των διακρίσεων και της μισαλλοδοξίας, της τρομοκρατίας και της αντιτρομοκρατικής πολιτικής, καθώς και της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
«Καθώς κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν μεγάλες προκλήσεις το 2016 –συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης και του Brexit– οι κυβερνήσεις και τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δυστυχώς απομακρύνθηκαν από τις βασικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήλωσε ο Benjamin Ward, αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας στη Human Rights Watch. «Το 2017, ο κόσμος έχει ανάγκη να δει την ΕΕ να θέτει εκ νέου τις αξίες των ανθρώπινων δικαιωμάτων στο επίκεντρο των πολιτικών της αντιδράσεων.»
Στην 687σέλιδη Παγκόσμια Έκθεση, που είναι η 27η έκδοσή της, η Human Rights Watch εξετάζει τις πρακτικές όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα σε περισσότερες από 90 χώρες. Στο εισαγωγικό του δοκίμιο, ο εκτελεστικός διευθυντής Kenneth Roth γράφει ότι μια νέα γενιά απολυταρχικών λαϊκιστών επιδιώκει να ανατρέψει την έννοια της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων, αντιμετωπίζοντας τα δικαιώματα ως εμπόδιο για τη βούληση της πλειοψηφίας. Για όσους αισθάνονται ότι μένουν πίσω εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομίας και φοβούνται ολοένα και περισσότερο τα εγκλήματα βίας, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό έχουν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επιβεβαίωση των αξιών στις οποίες έχει θεμελιωθεί η δημοκρατία που σέβεται τα δικαιώματα.
Η ΕΕ συνολικά απέτυχε να επιδείξει ηγετική ικανότητα και αλληλεγγύη απέναντι στη μεγαλύτερη παγκόσμια κρίση εκτοπισμού ανθρώπων που έχει σημειωθεί από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά. Οι πολιτικές της ΕΕ εστιάστηκαν πρωτίστως στην πρόληψη των αφίξεων και στη μετάθεση της ευθύνης για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες σε άλλες περιοχές.
Οι επιθέσεις που σημειώθηκαν στο Βέλγιο, στη Γαλλία και στη Γερμανία, για τις οποίες ανέλαβε την ευθύνη το Ισλαμικό Κράτος σε πολλές περιπτώσεις, προκάλεσαν συνολικά τον θάνατο πολλών δεκάδων ανθρώπων και τον τραυματισμό εκατοντάδων περισσότερων. Οι επιθέσεις αποτέλεσαν το έναυσμα για τη λήψη ή την ενίσχυση προβληματικών μέτρων και προτάσεων στις χώρες της ΕΕ με τρόπους που υπονομεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων με τη διεύρυνση των εξουσιών της αστυνομίας και την επέκταση της παρακολούθησης, την ενισχυμένη συνεργασία των υπηρεσιών πληροφοριών και την ανάκληση της διπλής ιθαγένειας των υπόπτων για τρομοκρατία. Δεν σημειώθηκε πρακτικά καμία πρόοδος σε επίπεδο λογοδοσίας όσον αφορά τη συνέργεια των κυβερνήσεων της ΕΕ στις καταχρηστικές πρακτικές της CIA στο πλαίσιο των αντιτρομοκρατικών επιχειρήσεων.
Η συνεχιζόμενη προσφυγική κρίση και οι τρομοκρατικές επιθέσεις ενίσχυσαν το ξενοφοβικό, ισλαμοφοβικό και αντιμεταναστευτικό συναίσθημα. Οι εξελίξεις αυτές εκδηλώθηκαν με επιθέσεις κατά μουσουλμάνων, μεταναστών και όσων θεωρούνταν αλλοδαποί, καθώς και με στήριξη υπέρ των λαϊκιστικών και αντιμεταναστευτικών κομμάτων σε πολλά κράτη της ΕΕ. Ο αντισημιτισμός εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό παράγοντα ανησυχίας.
Στο πρόγραμμα της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ κυριάρχησαν οι συγκρούσεις στη Συρία και στην ανατολική Ουκρανία, καθώς και η σχέση με τη ρωσική κυβέρνηση ως συνέπεια της ανάμειξης της Μόσχας στις εν λόγω συγκρούσεις.
Μεταξύ των ειδικών εξελίξεων που επισήμανε η Human Rights Watch σε επίπεδο επιμέρους χωρών στην ΕΕ, περιλαμβάνεται η κρίση του συνταγματικού δικαστηρίου στην Πολωνία, οι καταχρηστικές πολιτικές της Ουγγαρίας για τα σύνορα, ο αρνητικός αντίκτυπος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στη Γαλλία, η έξαρση των εγκλημάτων μίσους στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά την ψήφο υπέρ του Brexit, καθώς και οι επιδεινούμενες συνθήκες για τους αιτούντες άσυλο στα ελληνικά νησιά.
