Cuma sabahı itibarıyla, yangından sonra Soma madeninden çıkarılan cansız madenci sayısı 284'e ulaşmıştı ve önümüzdeki günlerde bu sayının üç yüzü aşması bekleniyor. TEPAV adlı düşünce kuruluşunun hazırladığı bir araştırmaya göre Türkiye maden kazalarında, özellikle de kömür madeni kazalarında dünya lideri. Bu ise, ülkenin tarihinin gördüğü en korkunç maden kazası felaketi.
Cuma sabahı Türkiye televizyonlarında canlı yayınlanan kaotik ve hararetli bir basın toplantısında, söz konusu madenin sahibi ve yöneticileri ölümcül yangının neden çıktığına dair soruşturmanın devam ettiğini söyledi. Bir yandan herhangi bir ihmal olmadığında ısrar ederken, öte yandan madende madencilerin sığınabileceği, kullanılabilir bir acil güvenlik odasının (yaşam odası) olmadığını kabul ettiler. Ama zaten böyle bir yasal zorunluluk da bulunmuyor.
Hükümetin tepkisi ise hem saldırgan hem öfkeli oldu. Başbakan Erdoğan Çarşamba günü yaptığı basın açıklamasında bu kazanın en ince ayrıntısına kadar araştırılacağını söylemesine rağmen yaşanan trajediyi “kazaların işin yapısında, fıtratında” olduğunu söyleyerek normalleştirmeye çalışır gibiydi. Ayrıca Wikipedia tarzında bir listeyle 19. yüzyıl ortalarından başlayarak tarihi maden kazalarından örnekler vererek adeta 2014 Türkiye'sinin çalışma koşullarının Viktorya dönemi İngiltere'sine benzediğini kabul etmiş oldu.
Başbakan konuşmasında, şirketlerin gereken tedbirleri almaları gerektiği konusunu göndeme getirmediği gibi denetleme mekanizmalarını güçlendireceğine dair de bir taahhütte bulunmadı. Ne hükümet yetkililerinin gelecekte benzeri iş kazalarının olmasını önlemek için her tedbiri alacağına ve Türkiye'nin çok zayıf olan karnesiyle ilgileneceğine dair bir söz verdi, ne de muhalefet partilerinin geçen ay Meclis'e sunduğu Soma madenlerinde güvenlikle ilgili araştırma komisyonu kurulmasına dair önergeyi iktidar partisi milletvekillerinin neden reddettiğine bir açıklık getirdi.
Halkın ölümler karşısındaki öfkesi ve hükümetin baştan savma yaklaşımı tüm ülkede protestolarla karşılandı ve polis yine göstericileri TOMA ve biber gazıyla dağıttı. Hatta Cuma günü öğleden sonra Soma'da bile bu yaşandı.
Cuma günü iktidar partisi sözcüsü Hüseyin Çelik, Soma'da iki polis tarafından yere yatırılan bir göstericiyi tekmelerken fotoğraflanan Erdoğan'ın danışmanı Yusuf Yerkel'i adeta savundu.
Yurttaşların hesap verebilir bir hükümet talep etmeye hakları, hükümetlerin de işyerlerinde sağlık ve güvenlik haklarının uygulanmasını sağlama ve özel şirketleri ihmalden kaynaklanan ölümlerden sorumlu tutma ödevi var – bunlar, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) yaşanan bu trajedide henüz benimsemediği ilkeler.
Onun yerine, Türkiye bir hükümet danışmanının yerdeki bir vatandaşı tekmeleyip görevde kalabildiği ve bir hükümet sözcüsünün öfkesini madenin sahiplerine değil madende yaşanan ölümleri protesto edenlere yönelttiği bir ülke.
