(Αθήνα) – Η ελληνική κυβέρνηση, με τη στήριξη των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να δράσει τώρα, πριν από την έλευση του χειμώνα, για να δώσει ένα τέλος στην «πολιτική περιορισμού» αιτούντων άσυλο στα νησιά, δήλωσαν 12 οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων και οργανώσεις παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στο πλαίσιο εκστρατείας που ξεκίνησε σήμερα.
Οι οργανώσεις ξεκινούν την αντίστροφη μέτρηση μέχρι την επίσημη έναρξη του χειμώνα στις 21 Δεκεμβρίου 2017. Δήλωσαν συγκεκριμένα ότι ο Πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας, με τη στήριξη των ηγετών της ΕΕ, πρέπει να ξεκινήσει άμεσα την προώθηση ατόμων σε καλύτερες συνθήκες στην ηπειρωτική Ελλάδα και να εφαρμόσει συγκεκριμένα μέτρα μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου, ώστε οι αιτούντες άσυλο να μην αφεθούν στο έλεος του ψύχους.
Κατά την 30η Νοεμβρίου, τα hotspot στα νησιά της Λέσβου, Χίου, Σάμου, Λέρου και Κω έχουν ξεπεράσει τη δυναμικότητά τους κατά σχεδόν 7.200 άτομα: 12.744 άτομα διαμένουν σε δομές με δυναμικότητα μόλις 5.576 ατόμων. ανάμεσά τους γυναίκες μόνες, γυναίκες – αρχηγοί οικογενείας, και παιδιά πολύ μικρής ηλικίας, αναγκάζονται να ζουν σε καλοκαιρινά αντίσκηνα, ουσιαστικά να κοιμούνται στο χώμα, και με την επιδείνωση του καιρού, εκτίθενται στο κρύο, την υγρασία και τη βροχή. Ορισμένες γυναίκες αναγκάζονται να μοιραστούν αντίσκηνα και οικίσκους (container) με άνδρες, με τους οποίους δεν έχουν συγγενική σχέση, θέτοντας σε κίνδυνο την ιδιωτικότητά τους και την ασφάλειά τους. Επίσης, υπάρχει έλλειψη πρόσβασης σε καθαρό νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής και υγειονομικές υπηρεσίες.
Αυτός θα είναι ο δεύτερος χειμώνας, από τη θέση σε ισχύ της Συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας τον Μάρτιο 2016, που οι αιτούντες άσυλο αναγκάζονται να διαμείνουν σε ακατάλληλες δομές στα νησιά. Πέρσι το χειμώνα, τρεις άνδρες πέθαναν στη Λέσβο στο εξαήμερο μεταξύ 24 και 30 Ιανουαρίου. Αν και δεν υπάρχει ακόμα επίσημη δήλωση για την αιτία θανάτου τους, αυτός έχει αποδοθεί σε δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα από τις αυτοσχέδιες συσκευές που χρησιμοποιούσαν οι πρόσφυγες για να θερμάνουν τα παγωμένα τους αντίσκηνα. Στα τέλη του 2016, μία έκρηξη, πιθανώς από φιάλη υγραερίου για μαγειρική χρήση, προκάλεσε τον θάνατο μίας γυναίκας κουρδικής καταγωγής και του εγγονού της, οι οποίοι επίσης διέμεναν σε αντίσκηνο στη Λέσβο.
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ και της Ελλάδας έχουν αναφερθεί στην συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας ως δικαιολογία για την πολιτική περιορισμού. Η πολιτική αυτή, η οποία θεσπίστηκε ως μέρος της συμφωνίας, αναγκάζει τους αιτούντες άσυλο που φθάνουν στα ελληνικά νησιά να παραμένουν εκεί, μέχρι να ληφθεί απόφαση σχετικά με τις αιτήσεις ασύλου τους, ανεξάρτητα από την ύπαρξη χώρων φιλοξενίας ή την επαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες. Ωστόσο, είναι αδικαιολόγητη η αναγκαστική παραμονή των αιτούντων άσυλο σε συνθήκες που παραβιάζουν τα δικαιώματά τους και είναι επιζήμιες για τη ευζωία, την υγεία και την αξιοπρέπειά τους, αναφέρουν οι οργανώσεις. Όσοι, μάλιστα, έφθασαν στα νησιά τις πρώτες μέρες μετά την υιοθέτηση της συμφωνίας έχουν μείνει εγκλωβισμένοι εκεί επί 20 μήνες.
Ως μέρος της εκστρατείας, οι ομάδες συνεργάζονται για να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου αναφορικά με τις άθλιες συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι αιτούντες άσυλο που έχουν μείνει παγιδευμένοι στα νησιά, να απευθύνουν έκκληση προς τους Ευρωπαίους πολίτες για τη δική τους ενεργοποίηση και να παρακολουθούν και να ενημερώνουν το κοινό για την ανταπόκριση της ελληνικής κυβέρνησης και των ηγετών της ΕΕ.
Οργανώσεις που συμμετέχουν στην εκστρατεία:
Διεθνής Αμνηστία
Κάριτας Ελλάς
Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες
Help Refugees
Human Rights Watch
International Rescue Committee
Jesuit Refugee Service
Oxfam
Praksis
Spanish Commission for Refugees (CEAR)
Αλληλεγγύη (Solidarity Now)
Terre des Hommes