(Kudüs) – İnsan Hakları İzleme Örgütü bugün yaptığı açıklamada, İsrail'in müttefikleri ile Filistinli silahlı grupları destekleyenlerin, İsrail ve Gazze'de savaşan taraflara sevkettikleri silahların ciddi insan hakları ihlallerinde kullanılması tehlikesini göz önüne alarak, silah sevkiyatını durdurmaları gerektiğini belirtti. Hukuka aykırı saldırılara bilerek ve önemli ölçüde katkıda bulunacak silahlar sağlamak, bunları sağlayanları savaş suçlarına ortak edebilir.
Son çatışmalar sırasında İsrail de, Filistinli silahlı gruplar da savaş suçları işlediler. Hamas ve diğer Filistinli silahlı gruplar 7 Ekim'de İsrail'de yüzlerce sivili kasten öldürdüler, 240 kişiyi de rehin aldılar. İsrail bunun üzerine, Gazze halkının elektrik, yakıt, gıda ve suyunu kestiği gibi, hayati önem taşıyan insani yardımları da ciddi biçimde kısıtladı ki bunların tamamı toplu cezalandırma eylemleri.
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün hak savunuculuğundan sorumlu yetkilisi Bruno Stagno “Siviller, İsrail ve Filistin'in modern tarihinde eşi benzeri görülmemiş bir ölçekte cezalandırılıyor ve öldürülüyor,” şeklinde konuştu. Stagno “ABD, İran ve diğer devletler, insan haklarını ihlal ettiği bilinen faillere askeri yardım sağlamaya devam ettikleri takdirde, bu ciddi ihlallerin suç ortağı olma riskiyle karşı karşıya kalacaklardır,” dedi.
İsrail güçleri Filistinli sivillere karşı savaş suçu sayılabilecek yaygın ve ciddi insan hakları ihlallerinde bulunmaya ve cezasız kalmaya devam ettiği sürece, İsrail'in başlıca müttefikleri olan ABD, İngiltere, Kanada ile Almanya’nın İsrail'e yapılan askeri yardımları ve silah satışını durdurmaları gerekiyor. Hamas ve İslami Cihad gibi Filistinli silahlı örgütler İsrailli sivillere karşı savaş suçu sayılabilecek saldırılarda bulundukları sürece de, İran ve diğer devletlerin, bu örgütlere silah sağlamayı durdurması gerekiyor.
Yerel yetkililere göre 7 Ekim'den bu yana 1.400 İsrailli ve diğerleri ile 9.700`den fazla Filistinli öldürüldü, bunların çoğu sivillerdi.
Son çatışmalarda İsrail güçleri Gazze'deki sivillere su, elektrik ve yiyecek vermeyerek onları topluca cezalandırdılar ve yardım malzemelerinin Gazze’ye girişini kasten engellediler.
Dahası İsrail güçleri yoğun nüfuslu bölgelerde geniş alan etkili patlayıcı silahlar da kullanıyor; bu silahlar bina gruplarının tamamını ve mahallelerin büyük bölümünü enkaza çevirebildiklerinden, ayırım gözetmeyen saldırılara ilişkin ciddi bir endişe doğuruyorlar. Ayrıca insan bedenini yakan ve insanların ömür boyu acı çekmesine neden olabilen yangın çıkarıcı bir madde olan beyaz fosforu, Gazze ve Lübnan'da nüfusun yoğun olduğu bölgelerde ayırım gözetmeden kullandılar. İsrail güçleri tarafından Lübnan sınırı ile Gazze’yi çevreleyen tel örgülerin yakınında kullanılan M825 serisi beyaz fosforlu 155 mm top mermilerinin ABD Savunma Bakanlığı'na ait kimlik kodlarını taşıdığını gösteren fotoğraflar da Uluslararası Af Örgütü tarafından doğrulandı.
Buna ek olarak, İsrail ordusu Gazze'nin kuzeyinde yaşayan bir milyondan fazla kişiye, kuzeyde yürütülen askeri operasyonlar nedeniyle, Gazze'nin güneyine tahliye olmalarını emretti; oysa ne gidilecek güvenli bir yer var, ne de Gazze Şeridi`nde herhangi bir yere ulaşmanın güvenli bir yolu bulunuyor. Yakında bir saldırı yapılacağına ilişkin somut ve belirli uyarılardan ziyade genel uyarılarla yetinilmesi, Gazze'nin kuzeyindeki her yerin askeri saldırıya maruz kalabileceğini düşündürüyor. Bu emir kitlesel olarak zorla yerinden edilme riskini de beraberinde getiriyor ki bu bir savaş suçudur. İsrail ayrıca sınır kapılarını da kaçmak isteyenlere kapattı.
Hamas ve Filistinli diğer silahlı gruplar kasıtlı olarak sivilleri öldürdüler, sivil rehineler aldılar ki bunları halen tutuyorlar ve İsrail’deki yerleşim yerlerine binlerce roket fırlattılar — ki bunların hepsi savaş suçudur.
İsrail’in ve Filistinli silahlı gruplar’ın liderleri, emirlerindeki güçler tarafından yapılan hak ihlallerinin süreceğini gösteren açıklamalar yaptılar. İsrailli yetkililer 7 Ekim saldırısından tüm Gazze halkını sorumlu tutan adımlar attı ve bir bakan İsrail güçleri Hamas'ı "ortadan kaldırana" kadar sivil halka insani yardım sağlamak için "hiçbir neden olmadığını" söyledi. Hamas'ın askeri kanadından bir sözcü ise "düşmanın sivil rehinelerinden birinin infazını" "sesli ve görüntülü" olarak yayınlayacakları tehdidini savurdu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre, İsrail’e yapılan silah sevkikayatının süregelen ciddi savaş hukuku ihlallerine rağmen gelecekte de devam etmesi, ABD, İngiltere, Kanada ve Almanya`nın bu ihlallere bilerek ve önemli ölçüde katkıda bulunmaları halinde, bu ülkeleri söz konusu ihlallerin suç ortağı haline gelme riskiyle karşı karşıya bırakacaktır. Filistinli silahlı gruplara askeri yardımın sürdürülmesi ve bu grupların hukuk dışı saldırılarının devam etmesi de İran'ı bu ihlallerin suç ortağı haline getirme riskini taşıyor.
Şu anda yaşanmakta olan ihlaller, İsrail güçlerinin Gazze'ye düzenlediği hukuksuz hava saldırıları, Filistinli silahlı gruplar tarafından İsrail'deki sivil halka ayrım gözetmeksizin roket atılması ve İsrail tarafından apartheid ve baskı gibi insanlık suçlarının cezasızlıkla işlenmesi gibi yıllardır süregelen sistematik hak ihlallerinin üzerine geldi.
ABD Başkanı Joseph R. Biden Kongre'den, halihazırda yılda 3.8 milyar dolar askeri yardım alan İsrail'e 14.3 milyar dolarlık daha silah satışını onaylamasını istedi. 2 Kasım'da ABD Temsilciler Meclisi bu askeri yardımın İsrail'e sağlanmasına olanak verecek bir kanun tasarısını kabul etti. 7 Ekim'den bu yana ABD, diğer silahların yanı sıra Küçük Çaplı Bombalar, Müşterek Doğrudan Saldırı Mühimmatı (JDAM) güdüm kitleri, 155 mm top mermileri ve bir milyon mermi sevk etti ya da sevk etmeyi planladığını açıkladı.
Birleşik Krallık 2015 yılından bu yana İsrail kuvvetlerine uçak, bomba ve mühimmat da dâhil olmak üzere 442 milyon Sterlin değerinde (yaklaşık 539 milyon ABD Dolarına eşdeğer) silah lisansı verdi. Kanada 2021 ve 2022 yıllarında toplam 47 milyon Kanada Doları (yaklaşık 33 milyon ABD Doları) tutarında ihracat yaptı. Almanya 2015-2019 yılları arasında İsrail'e silah satışı için 862 milyon Avro (yaklaşık 916 milyon ABD Doları) tutarında lisans verdi.
Hamas yönetimi Ocak 2022'de İran'dan en az 70 milyon ABD doları askeri yardım aldığını kamuoyuna duyurdu, ancak bu desteğin hangi zaman aralığında sağlandığını belirtmedi.
Stagno, “İsrailli yetkililere ve Filistinli silahlı gruplara silah sağlayan devletlerin fişi çekmesi ve bu katliama ortak olmaktan kaçınması için daha kaç sivilin hayatını kaybetmesi, sivillerin savaş suçları nedeniyle daha ne kadar acı çekmesi gerekiyor?” şeklinde konuştu.
