Skip to main content

Việt Nam: Hãy điều tra các hành động đối phó với biểu tình của công an

Hàng trăm người bị bắt giữ trong vụ đàn áp thẳng tay

(New York) - Hôm nay, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu rằng Việt Nam cần chấm dứt tình trạng bắt bớ và sử dụng vũ lực vô cớ đối với những người biểu tình tham gia xuống đường ở khắp nơi để phản đối thời hạn cho thuê đất kéo dài tại các đặc khu kinh tế. Chính quyền cần ngay lập tức phóng thích những người bị tạm giữ chỉ vì thể hiện quan điểm một cách ôn hòa và tiến hành điều tra các hành động ứng phó quá mức của công an.

Cuối tuần trước, các cuộc biểu tình nổ ra trên toàn quốc để thể hiện phản ứng trước một dự thảo luật sẽ cho phép các nhà đầu tư nước ngoài thuê đất 99 năm, một điều khoản mà các nhà phê bình cho rằng sẽ dẫn tới việc các công ty Trung Quốc thâu tóm lãnh thổ Việt Nam. Hàng ngàn người tham gia các cuộc tuần hành ở Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Nha Trang, tỉnh Bình Thuận và nhiều nơi khác. Từ khi các cuộc biểu tình bắt đầu xảy ra vào ngày mồng 9 tháng Sáu năm 2018, đã có hàng trăm người bị bắt cũng như có các thông tin về việc bị công an hành hung.

“Người dân cần phải được bảo vệ khi tham gia biểu tình, nhất là về các vấn đề được công luận quan tâm đặc biệt,” ông Brad Adams, Giám đốc Ban Á châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Nhưng với thành tích kém cỏi của Việt Nam về xử lý biểu tình, có đủ mọi lý do để tin rằng công an đang trừng phạt những người bất đồng chính kiến chứ không giữ gìn trật tự công cộng đơn thuần.”

Được biết, công an ở nhiều thành phố đã sử dụng vũ lực quá mức và không cần thiết để giải tán những cuộc biểu tình đã lan ra khắp dọc đất nước trong cuối tuần qua. Vụ xung đột dữ dội nhất xảy ra ở tỉnh Bình Thuận, nơi những người biểu tình ném đá và bom xăng chai tại trụ sở Ủy ban Nhân dân tỉnh. Cảnh sát chống bạo động đã dùng hơi cay, bom khói và vòi rồng để giải tán người biểu tình. Theo tin từ phía công an, đã có 107 người bị bắt giữ trong vòng hai ngày sau đó, là kết quả một phần của cuộc điều tra do Bộ Công an khởi xướng. Thứ trưởng Bộ Công an đã chỉ đạo chính quyền Bình Thuận “xử lý nghiêm ‘những đối tượng cầm đầu.’” 

Các nhà hoạt động ở một số thành phố đã đăng tải trên mạng truyền thông xã hội tin tức về công an đánh đập, cho mật vụ mặc thường phục bắt người và sử dụng Thiết bị Âm thanh Tầm xa (LRAD) –gây ra âm thanh lớn, chói tai khiến tất cả những người trong tầm ảnh hưởng, không phân biệt có phải là mục tiêu dự định hay không, đều bị rối loạn. Một người biểu tình ở Thành phố Hồ Chí Minh thuật lại với Đài Á châu Tự do: “Chúng tôi đang biểu tình ôn hòa và không kích động ai. Nhưng họ túm tôi và đẩy lên một chiếc xe buýt ở đường Lê Duẩn, rồi năm sáu người công an đánh tôi suốt.”

Hàng chục người biểu tình bị bắt giữ ở Thành phố Hồ Chí Minh, trong đó có một công dân Hoa Kỳ - người đã đăng tin ngắn trên mạng Twitter về chuyện xung đột với công an và hiện vẫn đang bị giam. Nhà cầm quyền ở Hà Nội cũng quây bắt hơn một chục người biểu tình lên xe buýt. Báo chí nhà nước công bố có một số người bị bắt vì tổ chức biểu tình “trái phép,” trong đó có hai người ở tỉnh Bình Dương bị cho là đã in hàng ngàn tờ truyền đơn phản đối.

Nhiều người trong số những người bị bắt giữ đã bị thẩm vấn rồi sau đó được thả, còn những người khác vẫn bị câu lưu. Một số nhà hoạt động cho biết đã bị đánh trong thời gian công an giam giữ.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói rằng chính quyền Việt Nam cần điều tra và khởi tố thích đáng bất cứ nhân viên an ninh nào có trách nhiệm về việc sử dụng vũ lực quá mức, bắt giữ tùy tiện và ngược đãi trong khi giam giữ để đối phó với biểu tình. Phải phóng thích tất cả những người biểu tình đang bị giam giữ bất công.

Những người biểu tình có động lực là những mối quan ngại về dự thảo luật sẽ cho Trung Quốc khả năng kiểm soát lâu dài các vùng đặc khu kinh tế, được liên kết với tâm lý chống Trung Quốc vốn có từ lâu mới được tiếp thêm lửa bởi tình trạng tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông. Ngày 11 tháng Sáu, Quốc hội Việt Nam tuyên bố rằng việc biểu quyết về dự luật sẽ hoãn lại đến cuối năm nay, sau khi có một số điều chỉnh.

Nhiều người biểu tình cũng phản đối một dự luật về an ninh mạng có nội dung tạo cho chính quyền khả năng tài phán rộng để kiểm duyệt quyền tự do ngôn luận và thu thập thông tin về những người bất đồng chính kiến trên mạng. Ngày thứ Ba, Quốc hội đã thông qua dự luật này, sẽ có hiệu lực từ ngày mồng 1 tháng Giêng năm 2019.

Các cuộc biểu tình đông người là hình ảnh hiếm hoi ở một đất nước mà quyền tự do hội họp bị xiết chặt. Nhà cầm quyền quy định các cuộc tụ tập đông người nơi công cộng phải được cho phép từ trước, và từ chối cấp phép cho các cuộc gặp gỡ hay tuần hành bị coi là không chấp nhận được về mặt chính trị. Các biện pháp như theo dõi, sách nhiễu và câu lưu cũng được sử dụng nhằm ngăn chặn các nhà hoạt động tham gia các sự kiện công cộng. Có ít nhất 135 tù nhân chính trị hiện đang phải thi hành án tù giam vì đã thực thi các quyền tự do cơ bản về ngôn luận, hội họp, lập hội và tôn giáo.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói rằng chính quyền Việt Nam cần bảo đảm rằng các lực lượng an ninh phải tôn trọng các tiêu chuẩn nhân quyền cơ bản về sử dụng vũ lực, kể cả trong việc giải tán các cuộc biểu tình trái phép. Các Nguyên tắc Cơ bản của Liên Hiệp Quốc về Sử dụng Vũ lực và Vũ khí của các Lực lượng Thi hành Pháp luật ghi rõ rằng nhân viên thi hành pháp luật “sẽ phải, trong khả năng tối đa, áp dụng các biện pháp ôn hòa trước khi buộc phải dùng tới vũ lực như biện pháp cuối cùng.” Khi việc sử dụng vũ lực là bắt buộc, nhân viên thi hành pháp luật phải kiềm chế và hành động tương xứng với mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.

Các cuộc biểu tình và hành động đối phó thẳng tay của công an diễn ra trong khi Liên minh Châu Âu đang cân nhắc phê chuẩn thỏa thuận tự do thương mại với Việt Nam.

“Việc đàn áp các cuộc biểu tình gần đây là một vết nhơ nữa trong hồ sơ nhân quyền của Việt Nam,” ông Adams nói. “Liên minh Châu Âu cần thể hiện rõ rằng mọi cải thiện về quan hệ kinh tế phụ thuộc vào việc chính quyền Việt Nam sửa đổi đường lối đối xử hà khắc đối với những người lên tiếng phê phán và các nhà hoạt động, bao gồm cả việc phóng thích những người biểu tình vừa bị bắt hàng loạt. Việt Nam cần biết rằng cả thế giới đang dõi theo diễn tiến của tình hình này.”

Your tax deductible gift can help stop human rights violations and save lives around the world.

Region / Country
Topic