Skip to main content

Polska

Wydarzenia z 2019 r. – Część rozdziału UE

Protestujący zgromadzeni 17 października w Gdańsku, Polska na wiecu przeciwko ustawie, która kryminalizowałaby edukację seksualną.

© 2019 Vadim Pacajev /Sipa via AP Images

Nie ustają ataki rządu na krajowy system sądowniczy.

W 2019 r. sędziowie i prokuratorzy występujący w obronie praworządności i wypowiadający się przeciwko problematycznym reformom sądownictwa zostali poddani arbitralnym procedurom dyscyplinarnym, co stanowi ingerencję w niezawisłość systemu sądownictwa. Izba Dyscyplinarna, utworzona we wrześniu 2018 r., wszczęła postępowania dyscyplinarne wymierzone w sędziów i prokuratorów. W kwietniu Komisja Europejska rozpoczęła postępowanie przeciwko Polsce w odpowiedzi na system odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów.

W maju policja aresztowała Elżbietę Podleśną, aktywistkę działającą na rzecz praw człowieka, za zdjęcie ikony religijnej z tęczową aureolą pod zarzutem naruszenia uczuć religijnych i skonfiskowała jej telefon komórkowy, laptop i karty pamięci.  W momencie powstawania artykułu śledztwo było w toku.

W czerwcu komisarz ds. praw człowieka Rady Europy, Dunja Mijatović, wyraziła zaniepokojenie w związku ze zwolnieniami, zastępowaniem i przenoszeniem w stan spoczynku sędziów i prokuratorów, oraz wezwała władze polskie do „zapewnienia, aby postępowania dyscyplinarne nie były instrumentalizowane".

W ciągu roku sędziowie i prokuratorzy byli regularnie dyskredytowani i oczerniani przez urzędników państwowych i media prorządowe.

W czerwcu Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że wprowadzona w 2018 r. w Polsce ustawa o obniżeniu wieku emerytalnego sędziów Sądu Najwyższego, która wymusiła na niektórych sędziach przejście w stan spoczynku, stanowiła naruszenie prawa unijnego. Rząd zawiesił prawo w grudniu 2018 r. w oczekiwaniu na orzeczenie sądu UE.

W listopadzie Trybunał Sprawiedliwości UE wydał orzeczenie w sprawie przekazanej przez polskie sądy, stwierdzając, że nowa Izba Dyscyplinarna polskiego Sądu Najwyższego może orzekać w sprawach dotyczących emerytur sędziów tylko wtedy, gdy zagwarantowana jest jej niezależność i bezstronność.

Przyjęta przez parlament nowelizacja kodeksu karnego kryminalizuje „promowanie” lub „pochwalanie” aktywności seksualnej nieletnich, narażając nauczycieli i edukatorów seksualnych na ryzyko kary pozbawienia wolności oraz ograniczając prawo dzieci do informacji i opieki zdrowotnej.

Organizacje pozarządowe zajmujące się kwestiami związanymi z udzielaniem pomocy azylowej i migracją, prawami kobiet lub prawami lesbijek, gejów, biseksualistów i osób transpłciowych (LGBT) były często pozbawione środków publicznych.

W ciągu roku społeczność LGBT stała się przedmiotem homofobicznych ataków ze strony rządu i partii rządzącej. W lipcu co najmniej 30 miast i gmin w Polsce ogłosiło strefy wolne od LGBT, a prorządowa Gazeta Polska rozprowadzała w swoich publikacjach naklejki „Strefa wolna od LGBT”.  Także w lipcu sąd rejonowy w Warszawie nakazał gazecie natychmiastowe wstrzymanie dystrybucji naklejek, w oczekiwaniu na wynik pozwu wniesionego przez działacza praw człowieka.  

Polski rzecznik praw człowieka Adam Bodnar był celem oszczerczej kampanii mediów prorządowych i urzędników publicznych w odwecie za obronę praw człowieka podejrzanego o morderstwo.  

W dalszym ciągu dochodziło do odsyłania osób ubiegających się o azyl, w większości przybyłych z rosyjskiej republiki Czeczenii i Azji Środkowej na Białoruś, przy niespójnym stosowaniu orzeczenia polskiego sądu z 2018 r. nakazującego zaprzestania tej praktyki.  

W sierpniu Komitet Przeciwko Dyskryminacji Rasowej Organizacji Narodów Zjednoczonych wezwał Polskę do zapobiegania wystąpieniom nienawiści w mediach oraz do podjęcia działań przeciwko stronom internetowym promującym nienawiść rasową.  

Komitet ONZ przeciwko Torturom wezwał w sierpniu polskie władze do zapewnienia odpowiedniej ochrony ofiarom przemocy domowej oraz do rozważenia możliwości dekryminalizacji aborcji.

 

Read the EU Chapter

Sections of the EU Chapter: Migration and Asylum  | Discrimination and Intolerance  | Rule of Law  | Terrorism and Counterterrorism  | Croatia  | France  | Germany  | Greece  | Hungary  | Italy  | The Netherlands  | Poland  | Spain  | United Kingdom  | Foreign Policy