Skip to main content

Polska

Wydarzenia z 2018 r. – Część rozdziału UE

Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Gersdorf przemawia do zwolenników i mediów przed wejściem do budynku Sądu Najwyższego w Warszawie (Polska), 4 lipca 2018.

© 2018 Reuters

Keynote

Essays

 
illustration
As China’s Grip Tightens, Global Institutions Gasp

Limiting Beijing’s Influence Over Accountability and Justice

 
illustration
Caught in the Middle

Convincing “Middle Powers” to Fight Autocrats Despite High Costs

 
illustration
Atrocities as the New Normal

Time to Re-Energize the “Never Again” Movement

 
illustration
Breaking the Buzzword

Fighting the “Gender Ideology” Myth

 
illustration
Can Algorithms Save Us from Human Error?

Human Judgment and Responsibility in the Age of Technology

 
illustration
Living Longer, Locked Away

Helping Older People Stay Connected, and at Home

 
201901wr_equatorialguinea_human_rights
Equatorial Guinea

Events of 2018

 
illustration
Social Media’s Moral Reckoning

Changing the Terms of Engagement with Silicon Valley

Przez cały rok rząd kontynuował działania mające na celu osłabienie praworządności oraz mechanizmów zapewniającychprzestrzeganie praw człowieka.

Mimo rosnącej międzynarodowej krytyki, ograniczenie niezawisłości sądów pozostawało w sferze zainteresowania władz. W lipcu weszła w życie ustawa obniżająca wiek przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego, co zmusiło 27 sędziów – stanowiących ponad jedną trzecią wszystkich sędziów orzekających w SN – do przejścia na wcześniejszą emeryturę. Pierwsza prezes Sądu Najwyższego odmówiła ustąpienia ze stanowiska i – w momencie pisania tego tekstu –kontynuuje wykonywanie swoich obowiązków. W sierpniu Sąd Najwyższy zawiesił stosowanie tego przepisu i zwrócił się z zapytaniem do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, czy nie narusza on prawa UE; podobne zapytania zostały złożone w sierpniu i wrześniu w dwóch sprawach rozpatrywanych przez sądy powszechne. W październiku, na wniosek Komisji Europejskiej o zastosowanie środków tymczasowych, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nakazał Polsce zawiesić stosowanie Ustawy o Sądzie Najwyższym.

Rządowy atak na praworządność zaczął wywierać wpływ na współpracę sądową Polski z innymi krajami UE. W lipcu Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że irlandzkie sądy miały prawo odmówić ekstradycji osoby narodowości polskiej do Polski, jeśli uznały, że istnieje realne ryzyko, iż nie będzie ona mogła tam liczyć na sprawiedliwy proces. Trybunałpowołał się przy tym na wszczęcie wobec Polski procedury ochrony praworządności na mocy artykułu 7 traktatu unijnego. We wrześniu Europejska Sieć Rad Sądownictwa zawiesiła członkostwo Polski w związku z obawami dotyczącymi niezależności organu odpowiedzialnego za mianowanie sędziów. 

Oprócz spraw skierowanych do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości UE oraz wydanych przez ten organ orzeczeń, inne instytucje unijne również podjęły w tym roku szereg działań wymierzonych w Polskę (patrz: sekcja Praworządność).

W czerwcu rząd przeforsował ustawę wprowadzającą odpowiedzialność karną za przypisywanie Polsce odpowiedzialności lub współodpowiedzialności za zbrodnie nazistowskie popełnione na terenie Polski

Po fali międzynarodowej krytyki, władze usunęły z ustawy zapis o maksymalnej karze trzech lat pozbawienia wolności, ale zostawiły ten dotyczący kary grzywny.

W połowie stycznia, na wniosek rządu polski parlament uchwalił przepisy utrudniające działaczom na rzecz ochrony środowiska korzystanie z prawa do demonstracji w trakcie grudniowej Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, oraz pozwalające władzom na objęcie ich rządowym nadzorem. 

Organizacje pozarządowe zajmujące się kwestiami azylu i migracji, praw kobiet oraz praw osób transgenderowych (LGBT) informowały o ciągle napotykanych trudnościach w dostępie do uprzednio dostępnych funduszy publicznych, podczas gdy niektóre z nich stały się celem kampanii oszczerstw w prorządowych mediach.

Nadal miało miejsce zbiorowe zawracanie na Białoruś osób ubiegających się o azyl, z których większość pochodzi z Czeczenii i Azji Środkowej. W maju Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że straż graniczna nie dopełniła obowiązku dokonania prawidłowej oceny powodów, z których jedna z osób ubiegających się o azyl chciała złożyć taki wniosek.

 

Mediterranean Sea Rescue: Read the EU Chapter

Sections of the EU Chapter: Migration and Asylum  | Discrimination and Intolerance  | Rule of Law  | Terrorism and Counterterrorism  | Croatia  | France  | Germany  | Greece  | Hungary  | Italy  | The Netherlands  | Poland  | Spain  | United Kingdom  | Foreign Policy