|
Việt Nam: Người Tây
Nguyên Bị Ngược Đãi Vì Tôn Giáo Và Chính Trị (PDF)
Người Hồi Hương Từ Cambodia Bị Bắt Bớ Và Đánh Đập
(Nữu Ước, 14-05-2006) Một bản tin của tổ chức Quan Sát Nhân Quyền Quốc Tế
(Human Rights Watch) phổ biến ngày hôm nay cho biết, các viên chức nhà nước
Việt Nam đã bắt bớ, điều tra và ngay cả tra tấn dân tỵ nạn thiểu số Tây Nguyên
khi họ trở về Việt Nam từ các trại tỵ nạn của Cao Uỷ Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc tại
Cambodia. Chính quyền Việt Nam đã vi phạm thoả thuận với Cao Uỷ Tỵ Nạn là cơ quan có trách
nhiệm điều hành việc hồi hương của người tỵ nạn và bảo đảm sự an toàn của họ.
Những tường trình từ nhân chứng và
tài liệu đã được phổ biến, bản báo cáo dài 55 trang, “Không nơi ẩn lánh: Sự đe
dọa tiếp tục diễn ra đối với người thiểu số Tây Nguyên tại Việt Nam," cung
cấp những dữ kiện mới mẻ về sự đàn áp liên tục về mặt tôn giáo và chính trị đối
với người dân thiểu số tại miền Tây Nguyên Việt Nam.
“Chính quyền Việt Nam tiếp tục
khủng bố người dân Tây Nguyên ngay khi họ ra ngoài tầm quan sát của những cơ
quan quốc tế.” ông Brad Adams, giám đốc tổ chức Human Rights Watch cho biết. “Cộng
đồng quốc tế phải phản đối sự cưỡng bách hồi hương khi nào mà các cơ quan quyền
lực Việt Nam vẫn còn khủng bố họ.”
HRW đã kêu gọi Cao Uỷ Tị Nạn Liên
Hiệp Quốc xét lại sự tham gia của họ trong nỗ lực đẩy mạnh và tạo điều kiện
thuận lợi cho việc hồi hương trước những báo cáo về sự ngược đãi những người
trở về cũng như sự yếu kém về mặt kiểm soát của Cao Uỷ. Tổ chức HRW cũng kêu
gọi chính phủ Hoa Kỳ hãy tiếp tục liệt kê Việt Nam trong danh sách các quốc gia
đáng quan tâm (CPC) vì những vi phạm tự do tôn giáo, và đồng thời kêu gọi Cambodia tiếp tục cho dân tỵ nạn Tây Nguyên tạm thời được ở lại, đó
cũng là trách nhiệm của nước này khi ký kết công ước về tỵ nạn 1951.
Các viên chức Việt Nam tiếp tục ép buộc người công giáo Tây nguyên phải từ bỏ tôn
giáo của họ, mặc dù những luật lệ mới ban hành cấm đoán việc này. Một số cán bộ
địa phương ngăn cấm việc di chuyển giữa các làng mạc — đặc biệt đối với những
tôn giáo không được chính quyền công nhận — và ngăn chặn việc hội họp tại nhiều
khu vực, dù nó được chủ trì bởi các vị mục sư được chính quyền công nhận.
Chính
quyền Việt Nam dai dẳng truy
diệt những người chống đối ôn hoà, không thừa nhận
những sinh hoạt tôn giáo, và
truy lùng những nơi ẩn lánh tại Cambodia, bằng
cách bắt giữ và giam cầm những
người thiểu số can dự vào những hoạt động này. Bị
đàn áp nặng nề nhất là những
giáo hữu Tin Lành thuộc các giáo hội độc
lập hay không trình báo và những người
hỗ trợ cho các phong trào bất bạo động nhằm bảo vệ đất
đai của tổ tiên truyền
lại.
Hơn 350 người thiểu số đã bị kết
án tù từ năm 2001, hầu hết là những người tranh đấu ôn hoà cho quyền tự do
chính trị và tôn giáo. Phần lớn những người này bị kết án dựa theo luật hình sự
của Việt Nam, rất mập mờ so với luật hình sự quốc tế, bao gồm cả tội "phá
hoại chính sách đoàn kết" hay "phá hoại nền an ninh" hoặc làm
"xáo trộn trật tự công cộng". Hơn 60 người thiểu số đã bị cầm tù sau
khi họ bị cưỡng bách hồi hương từ Cambodia là nơi họ đi tìm quyền tỵ nạn.
Việc bắt giữ vẫn tiếp diễn: riêng
trong năm 2005 có tối thiểu 142 người - trong đó có một số người đã bị giam giữ
hàng năm trời trước khi xét xử - đã bị kết án đến 17 năm tù. Con số này nhiều
hơn gấp đôi năm trước. Có tối thiểu 30 người trong số những người bị kết án
trong năm 2005 đã bị bắt giữ trên lãnh thổ Cambodia hay vùng biên giới. Họ bị cảnh sát Cambodia bắt và giải giao cho viên chức Việt Nam mà không có cơ hội khiếu nại với Cao Ủy Tỵ Nạn. Báo cáo
này đính kèm danh sách những tù nhân người thiểu số Tây nguyên.
Ông Adams nói: “Những vấn đề trầm
trọng vẫn tiếp diễn đối với người thiểu số Tây nguyên, và chính quyền Việt Nam vẫn tiếp tục che đậy nó. Những người nào cho rằng vấn đề
đã được giải quyết thì cần suy nghĩ lại.”
Bản báo cáo bao gồm cả những lời
khai đầy lo ngại của những người thiểu số trở về Việt Nam trong năm 2005 từ
những trại tỵ nạn của Liên Hiệp Quốc trên đất Cambodia rồi sau đó lại chạy qua
Cambodia sau khi bị đối xử tàn tệ ở Việt Nam. Họ trình bầy chi tiết rằng đã bị
bắt bớ, điều tra và tra tấn khi trở về Việt Nam. Họ cũng nói rằng đã bị ép buộc bỏ đạo, và bị đe dọa không
được báo cáo những sự việc này với các phái đoàn Liên Hiệp Quốc.
Mặc dầu
vậy, Cao Ủy Tỵ Nạn Liên
Hiệp Quốc vẫn tiếp tục tuyên bố rằng những người trở về
“không bị đe dọa hay
cầm tù,” và “không hề có sự quan
ngại nào” về việc chính quyền đe dọa những
người này.
Human Rights Watch kêu gọi nhà
nước Việt Nam chấp thuận cho Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc được quyền tự do và
trọn vẹn thăm viếng vùng Tây nguyên, cũng như được gặp gỡ riêng tư và kín đáo
với cư dân tại đây cũng như những người hồi hương. Chính quyền Việt Nam phải cam kết không trả thù những người gặp gỡ Cao Ủy Tỵ
Nạn Liên Hiệp Quốc, cũng như gia đình của họ.
Ông
Adams nói thêm: “Nhiều nhân
chứng cho biết rõ ràng là một số người hồi hương
đã bị hành hạ và điều tra về
niềm tin tôn giáo và chính trị của họ.
Chúng tôi đã gửi những thông tin này
cho
Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc. Nhưng họ vẫn tiếp tục đưa người hồi
hương mà
không hề được tự do và tín cẩn liên hệ với
những người hồi hương khi họ cần
được bảo vệ.”
Những người hồi hương được phỏng
vấn bởi Human Rights Watch đã cung cấp những tin tức chính xác về việc bị đàn
áp nặng nề và đe dọa bởi cán bộ nhà nước trước khi họ được gặp gỡ với các viên
chức Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc, thường có cán bộ và công an nhà nước đi kèm,
khiến họ không cách nào gặp gỡ riêng với người hồi hương. Những người hồi hương
thường bị viên chức nhà nước đe dọa rằng không được nói những điều tiêu cực với
Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc.
Một người
hồi hương đã bị đánh đập
và ép buộc bỏ đạo nói với Human Rights Watch
“Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc hỏi
chúng tôi về những việc hành hạ, nhưng chúng
tôi sợ hãi phải trả lời những câu
hỏi đó. Tôi nói rằng tôi không bị
đánh hay đe dọa. Tôi không dám nói với
họ
rằng tôi đã không bị tù. Nếu tôi
nói như vậy, công an sẽ đánh đập tôi.
Ông Adams nói rằng “Việc giám sát
đúng đắn không thể thực hiện trước mặt các viên chức Việt Nam, hay khi dân làng bị đe dọa cấm nói. Việc giám sát chương
trình hồi hương của Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc đã bị sai lầm trầm trọng, cần
phải được duyệt xét lại.”
Những biên bản này, được gửi cho
Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc vào tháng 2-2006, kêu gọi tìm hiểu về sự tin tưởng
vào việc giám sát của những người hồi hương, cũng như
những giả định mà chương trình hồi
hương căn cứ trên đó cho rằng những người hồi hương sẽ không bị ngược đãi, và
rằng Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc sẽ có thể kiểm soát việc đe dọa để bảo đảm
rằng họ không bị hại.
|
