Skip to main content

ممانعت از تحصیل فعالان دانشجویی ایران

ممانعت از تحصیل دانشجویان در دوره‌های تحصیلات تکمیلی با وجود قبولی در کنکور سراسری

دانشجويان از خياباني در تهران در يك روز برفي عبور ميكنند،٨‌نوامبر،۲۰۱۰. ©۲۰۱۰رویترز/کارن فیروز © 2010 Reuters/Caren Firouz

این وقت سال در ایران متقاضیان تحصیلات تکمیلی خبردار میشوند که آیا بر اساس رتبهی کنکور سراسریشان در رشتههای تحصیلی مد نظرشان پذیرفته شدهاند یا خیر. اما در دههی گذشته مقامات به شکل بی سر و صدا فعالان دانشجویی را از ادامهی تحصیلاتشان بازداشتهاند و در برگهی پذیرش آنها یک «ستاره» گذاشتهاند که نشان میدهد که انتخاب رشتهی آنها «نقص پرونده» دارد.

دیروز، ضیا نبوی، دانشجویی که به خاطر دفاع از دانشجویان «ستارهدار» نه سال را در زندان گذراند در توییتر نوشت که فرم اعلام نتیجهی او در سایت سنجش، وبسایت وزارت علوم برچسب «نقص پرونده» خورده است. این امر با وجود این رخ داده است که نبوی در کنکور رشتهی علوم اجتماعی در تابستان امسال در میان هزاران دانشجو رتبهی ۹ را کسب کرده بود.

وقتی رییسجمهور حسن روحانی در سال ۲۰۱۳ نامزد انتخابات شد به شدت دولت رییسجمهور سابق محمود احمدینژاد را به خاطر ممانعت از تحصیل دانشجویان به خاطر فعالیت مسالمتآمیز آنها مورد انتقاد قرار داد. یکی از معدود پیشرفتهای حقوق بشری در دورهی اول روحانی وقتی بود که دولت او به بعضی از دانشجویان «ستارهدار» اجازه داد تا به تحصیلاتشان ادامه دهند. جعفر توفیقی، سرپرست وزارت علوم، در سال ۲۰۱۳ در جریان بررسی شکایتهای دانشجویان ستارهدار گفت که از ۴۰۰ تا ۵۰۰ شکایت دریافتشده از دانشجویان «ستارهدار»، ۴۰ نفر میتوانند به دانشگاه بازگردند.

اما در طول سه سال گذشته چندین دانشجو گفتهاند که مقامات از ثبت نام آنها در دورههای تحصیلات تکمیلی جلوگیری میکنند یا آنها را وادار به امضای تعهدهایی میکنند که اعلام میکنند آنها دیگر فعالیتی نخواهند کرد. به نظر میرسد وزارت علوم و وزارت اطلاعات دوباره در حال جریمه کردن فعالان دانشجویی از طریق ممنوعیت آنها از تحصیلات تکمیلی هستند. علاوه بر این، از ماه ژانویه، مقامات وزارت اطلاعات حداقل ۱۵۰ فعال دانشجویی را دستگیر کردهاند و دادگاهها ۱۷ نفر آنها را به زندان محکوم کردهاند.

سال گذشته، وقتی مهدیه گلرو و مجید دری، دو فعال دانشجویی سرشناس، در برابر وزارت علوم اعتصاب کردند تا به ممنوعالتحصیلی خود اعتراض کنند، فاطمه سعیدی، نمایندهی مجلس از تهران، گامی جلو گذاشت و به گلرو کمک کرد تا به دانشگاه بازگردد. امسال سعیدی از افراد ممنوعالتحصیل خواسته است تا اطلاعات خودشان را به او ارائه کنند تا او ماجرا را پیگیری کند.

امیدوارم دیگر نمایندگان مجلس هم امسال گامی به پیش بگذارند و کسب اطمینان کنند که فعالان دانشجویی مثل ضیا نبوی متحمل آسیب بیشتری نشوند. دولت روحانی زمانی ثبت نام مجدد دانشجویان در دانشگاه را به عنوان موفقیتی نادر جشن گرفت. بازگشت به همین اقدامات محدودیتساز برای این دولت شرمآور است.

Your tax deductible gift can help stop human rights violations and save lives around the world.