(نیویورک) – سازمان دیده بان حقوق بشر امروز اعلام نمود تصمیم مقامات ایرانی مبنی بر ممنوعیت زنان از حضور در تورنومنت والیبال ساحلی در این هفته، علیرغم اطمینانها و وعدههایی که قبلاً در این مورد داده شده بود، عقبگردی نا امیدکننده در جهت دسترسی مساوی زنان برای تماشای برنامههای ورزشی عمومی میباشد. ایران از 15 تا 19 فوریه میزبان اولین تورنومنت والیبال ساحلی مردان در جزیره کیش در ایران است.
اگرچه در سال 2012 زنان ایرانی به طور رسمی از شرکت در مسابقات عمومی والیبال ممنوع گردیدند اما فدراسیون بین المللی والیبال در روز 7 فوریه اعلام نمود که از برگزار کنندگان مسابقات آزاد جزیرۀ کیش تضمینهایی دریافت داشته است که «تماشای این مسابقات برای تمام علاقمندان از هر گروه سنی و از هر جنسیتی آزاد خواهد بود و این شامل خانوادهها و زنان نیز میگردد.» فعالان حقوق زنان ایران با خوشبینی محتاطانه ای از این اعلامیه استقبال نمودند زیرا که میدانند مادامی که این ممنوعیت به طور رسمی باطل نگردد، زنانی که میخواهند در مسابقات والیبال و یا دیگر وقایع ورزشی شرکت کنند، کماکان در خطر دستگیری، مزاحمت و یا انتقامجویی به طُرُقِ دیگر ، قرار دارند.
مینکی وردن، رئیس بخش ابتکارات جهانی سازمان دیده بان حقوق بشر اظهار داشت «بانوان شجاع ایرانی که به گفتههای فدراسیون بین المللی والیبال اعتماد کرده بودند، این هفته از درهای ورودی ورزشگاه باز گردانده شدند. این مرحلۀ تأسف بار، کوتاهیهای موجود در خط مشی فدراسیون بین المللی والیبال نسبت به دولت ایران را بیش از پیش آشکار میکند و با ادعاهای آنها مبنی بر استقبال از تمامی علاقمندان ایرانی، تناقض دارد.»
یک بانوی ایرانی که قصد داشت به تماشای مسابقات آزاد کیش برود به سازمان دیده بان حقوق بشر گفت «ما به آنجا رفتیم و یک مأمور امنیتی به من گفت کجا میروی؟ و من گفتم به تماشای مسابقات. او گفت [برای شما] ممنوع است.»
وی اضافه کرد که گروه دیگری از بانوان که برای تماشای مسابقات فدراسیون بین المللی والیبال به آنجا آمده بودند، بر روی پشت بام یک کافه تریا در نزدیکی آن محل که مُشرِف به زمین مسابقه بود جمع شده بودند تا بتوانند از آنجا نظاره گر مسابقات باشند.
تصاویر و فیلمهایی که در حساب کاربری@IRIVF که حساب رسمی فدراسیون والیبال ایران میباشد ارسال شده، نشان میدهد که در روز دوم تورنومنت نیمی از محل تماشاچیان خالی است و بقیه تماشاچیان فقط مرد هستند:
فدراسیون بین المللی والیبال در پاسخ به این واقعه اظهار داشت «باعث خوشوقتی است اظهار کنیم که این یک موفقیت بوده اگرچه که در صبح روز سه شنبه (امروز) سوء تفاهم مختصری توسط کارکنان امنیتی پیش آمد که اکنون برطرف گردیده است.»
وردن اظهار داشت «این جریان خیلی جدی تر از یک "سوء تفاهم مختصر" است زیرا که خطرِ فراگیرتری را که ممنوعیتِ به اجرا درآمده در سال 2012 ، به زنان علاقمند به شرکت در مسابقات والیبال تحمیل میکند، کاملاً آشکار میسازد. این واقعاً عادلانه نیست که از زنان بخواهیم برای تماشای مسابقات بیایند بدون آنکه هیچگونه محافظتی از آنها بکنیم و در برابر خطرات احتمالی که آنها را در دروازههای ورودی به استادیوم تهدید میکند، همانطور که در سالهای گذشته هم اتفاق افتاده است، هیچگونه برنامه ریزی نکرده باشیم.»
محرومیت زنان از تماشای مسابقات والیبال مردان در سال 2012 به این ترتیب آغاز شد که وزارت ورزش و امور جوانان ایران ممنوعیت زنان از حضور در استادیومها برای تماشای مسابقات فوتبال را که از سال 1979 آغاز شده بود، به والیبال نیز بسط داد. بیش از یک دهه است که زنان ایران در تلاشند تا حق خود برای حضور در تمام مسابقات ورزشی را که در منشور المپیک و اساسنامۀ فدراسیون بین المللی والیبال نیز با تأکید بر عدم تبعیض، تضمین گردیده است، باز پس گیرند. محرومیت فوق فقط یک نمونه از اَشکال متعددِ تبعیض جنسی است که زنان ایران در قانون و عمل با آن روبرو هستند.
در ماه ژوئن 2014 غنچه قوامی و چندین زن دیگر هنگامی که سعی داشتند در مسابقۀ لیگ جهانی والیبال در استادیوم ورزشی آزادی تهران شرکت کنند، دستگیر گردیدند. اگرچه اکثر آنها مدت کوتاهی پس از دستگیری، آزاد شدند اما قوامی مجدداً دستگیر شده و به «تبلیغ علیه نظام» متهم گردیده و در زندان اوین نگاه داشته شد، از جمله وی مدتی نزدیک به پنج ماه را در حبس انفرادی گذراند.
سازمان دیده بان حقوق بشر در اکتبر 2014 و نوامبر 2015 در لوزان با فدراسیون بین المللی والیبال ملاقات داشت تا با جدیت از آنها بخواهد که از تساوی جنسیتی دفاع کنند و موضوع محرومیت زنان از تماشای تورنومنتهای بین المللی خودشان را مورد توجه قرار دهند. کمپین #Watch4Women شجاعت و عزم زنان ایرانی را که از حقوق خود آگاه بوده و برای به دست آوردن آن خود را به خطر میاندازند، مورد توجه عموم قرار میدهد.
وردن گفت «فدراسیون بین المللی والیبال به ایران حق میزبانی مسابقات همگانی کیش و نیز میزبانی مسابقات لیگ جهانی ژوئن 2016 در تهران را اعطا نموده است، بنابراین اکنون آنها هستند که باید اطمینان حاصل نمایند ایران بر طبق مقررات بین المللی عمل نماید. کنار گذاشتن زنان به این شکل، دلیل قویتری برای فدراسیون بین المللی والیبال میباشد که مقامات ایرانی را تحت فشار قرار دهد تا این ممنوعیتهای تبعیض آمیز را باطل نمایند.
