در طول یک سخنرانی در روز ملی فناوری هسته‌ای در سال گذشته رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیت‌الله خامنه‌ای، دشمنان ایران را به استفاده از مساله هسته ای به عنوان عذر و بهانه ای برای ارعاب ایران با تحمیل تحریم‌های سنگین محکوم کرد و پیش بینی کرد که زمانی که مساله هسته‌ای حل شود، آنها به «حقوق بشر» و دیگر مسائل باز می‌گردند.
با اعلان امروز که ایران و شرکای مذاکره کننده‌اش در خصوص مساله انرژی هسته ای به توافق رسیده‌اند، جامعه بین المللی باید پیش بینی خامنه‌ای را مطمح نظر قرار داده و ایران را به ایجاد اصلاحات ضروری در حقوق بشر که مدتهاست موعد آن سر رسیده وادار کند.
سال‌هاست که موضوع انرژی هسته‌ای سایه گسترده‌ای بر روی وضعیت وخیم حقوق بشر ایران انداخته است. موارد جدی نقض حقوق بشر در ایران که اکثرا توسط مقامات قضایی، امنیتی و اطلاعاتی که به ندرت مسئولیت اعمال خود را پذیرفته صورت می‌گیرند، همچنان به صورت متداوم بر زندگی هزاران ایرانی تاثیر می‌گذارند.
مذاکرات هسته‌ای در حالی به نتیجه رسید که دستگاه قضایی ایران مسئولیت اعدام صدها زندانی که تعداد زیادی از آنان به دلیل جرائم غیر خشونت آمیز مرتبط به مواد مخدر به دار آویخته شدند را به عهده گرفته است. مقامات ایرانی بیش از ۶۵۰ تن را تنها در سال جاری به دار آویخته‌اند. این تعداد شامل مجرمینی هستند که ظاهرا در زمان ارتکاب جرم زیر ۱٨ سال سن داشته‌اند. همچنین مقامات امنیتی بدون وقفه وکلای برجسته و فعالان حقوق بشر را هدف قرار می‌دهند.
طبق اظهارات گزارشگران بدون مرز در ماه آوریل سال ۲۰۱۵، ایران، با حداقل ۴۶ تن در پشت میله های زندان، یکی از بزرگترین زندان‌های جهان برای روزنامه نگاران و وب‌نگاران است. خصوصا فعالان شبکه‌های اجتماعی توسط دادگاه‌های انقلاب که محکومیت‌های سنگین از جمله اعدام را برای پست‌های فیس بوکی صادر می‌کنند، به شدت آماج قرار گرفته‌اند. از سال ۲۰۱۱، چهره‌های مخالف از جمله میرحسن موسوی، مهدی کروبی، و زهرا رهنورد تحت بازداشت خانگی به سر می برند. و تهران از همکاری با نهادهای حقوق بشری سازمان ملل متحد سر باز می‌زند و مانع ورود احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران در سازمان ملل شده است.
بسیاری از ایرانیان امیدوارند که حل مساله هسته‌ای به از میان برداشتن تحریم‌های اقتصادی و مالی سنگین و بهبود در زندگیشان منجر شود. با این وجود، برای هزاران زندانی که در صف اعدام به سر می‌برند، صدها تن زندانی سیاسی که در بازداشتگاه‌ها با شکنجه روبرو هستند، و نیز برای اقلیت‌های مذهبی که از عدم عدالت از تحصیل و اشتغال محرومند، امید به آینده‌ای روشنتر همچنان بعید است.
در حالی که دولت‌های عضو جامعه بین الملل خود را آماده می‌کنند تا از برداشته شدن تحریم‌ها بر علیه تهران بهره برند، آنها باید به خاطر داشته باشند که افزایش همکاری و تعامل اقتصادی، مالی و دیپلماتیک با ایران نه تنها قدرت نفوذ بیشتری را برای ایجاد تجارت پر سود با ایران فراهم می‌کند، بلکه فرصت مهمی بوجود می‌آورد تا علیه موارد نقض حقوق بشر در ایران نیز سخن گویند. ضروری است که آنان از نفوذ خود استفاده کرده و تهران را به سمت تحقق یافتن تعهدات خود در خصوص حقوق بشر سوق دهند.
کمتر از این شایسته مردم ایران نیست.
